سازگاری دهستان‏ های حوضه شرقی آبریز دریاچه ارومیه نسبت به بحران آب

نویسندگان

  • حسین کوهستانی عین الدین دانشیاران گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز
  • شاپور ظریفیان دانشیار گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • طاهره ملکی دانشجوی دکترای ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

خشک شدن و تخریب دریاچه ارومیه مشکلات اجتماعی- اقتصادی و زیست­ محیطی بسیاری را در ایران به وجود آورده است. در این میان، بخش کشاورزی و مناطق روستایی حوضه دریاچه ارومیه در برابر این بحران توان سازگاری کمتری دارند. در این راستا، پژوهش حاضر به‏ منظور سنجش توان سازگاری دهستان ­های حوضه شرقیدریاچه ارومیه نسبت به بحران آب صورت گرفت (68 دهستان). داده ‏های مورد نیاز، در دو بخش اسنادی و میدانی جمع‌آوری شد و توان سازگاری بر اساس متوسط سرمایه پنج‌گانه هریک از دهستان­ ها به ­دست آمد. بر اساس یافته‌های حاصل از این پژوهش، توان سازگاری دهستان­ های حوضه شرقی در سه طبقه کم، متوسط و زیاد قرار گرفت.اکثر دهستان­ های حوضه شرقی توان سازگاری کمی داشته و تنها سه دهستان دارای توان سازگاری بالایی در برابر بحران آب دریاچه ارومیه بودند. هم­چنین، بر اساس یافته­ های پژوهش، تمام متغیرهای سرمایه فیزیکی و طبیعی سبب تفاوت در توان سازگاری گروه ‏های سه‌گانه شده بودند. دستاوردهای حاصل از این پژوهش، پیشنهاد‌هایی را برای کارگروه ملی و استانی احیای دریاچه ارومیه در جهت تقویت توان سازگاری و حرکت در جهت توسعه پایدار مناطق مورد مطالعه ارائه می­ کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی عوامل مؤثر بر حساسیت نسبت به بحران آب در دهستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه (مورد مطالعه: استان آذربایجان شرقی)

پژوهش حاضر در راستای بررسی عوامل مؤثر بر حساسیت نسبت به بحران آب در دهستان‌های حوضه دریاچه ارومیه در استان آذربایجان شرقی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه دهستان‌های استان آذربایجان شرقی بود (68 دهستان) که داده‌های مورد نیاز جهت محاسبه حساسیت برای هریک از آن‌ها، در دو بخش اسنادی و میدانی جمع آوری شد وذ در نهایت، در رابطه حساسیت قرار داده شد تا میانگین حساسیت هر یک از آن‌ها به دست...

متن کامل

تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

درفرآیندبرنامه­ریزیوتوسعهنواحیروستایی،بررسیتفاوت­های محلی وناحیه­ای،تبیینعواملموثردرتوسعهوتعدیل نابرابری­هایموجودازاهمیتویژه­ایبرخوردار است در این راستا هدف این پژوهش ارزیابی و تبیین علّی توسعه­یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می­باشد. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی ­ـ­ تحلیلی است. شاخص­های مورد مطالعه، شاخص­های توسعه­یافتگی مرکز آمار ایران است که از مدل­های تاپسیس و تحلیل خ...

متن کامل

ارزیابی پیامدهای احتمالی انتقال آب حوضه زاب به دریاچه ارومیه

تأمین آب مطمئن یکی ازچالش‌های اساسی قرن حاضراست. یکی از راهکارهای تأمین آب، طرح انتقال بین‌حوضه‌ای آب است که می‌تواند در برخی موارد مفید و نجات‌بخش حوضه مقصد باشد. یکی از این طرح‌ها که اخیراً مورد بحث قرار گرفته است طرح انتقال آب از حوضه آبخیز رودخانه زاب به دریاچة ارومیه است؛ لذا هدف این پژوهش، آن است که با بهره‌گیری از نظر یکصد نفر از کارشناسان و متولّیان ذی‌ربط، پیامدهای آمایشی (مثبت و منفی) ا...

متن کامل

ارزیابی آب تجدیدپذیر حوضه آبریز دریاچه ارومیه با کمک مدل GLEAM

دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی و یکی از دریاچه‌های بسیار شور جهان است. مساحت حوضه آبریز آنKm2 51876 است. در سال‌های اخیر به علت برداشت بی‌رویه از منابع آب، پروژه‌های جاه‌طلبانه و کاهش بارش‌ها، تراز سطح دریاچه با افت چشمگیری روبرو شده است. یکی از عوامل مهم برای بررسی کاهش تراز دریاچه ارومیه، ارزیابی بیلان آبی حوضه آبریز آن می‌باشد که در این تحقیق، جهت ارزیابی بیلان آبی از روش‌های مختلفی ما...

متن کامل

چالش‌ها و تقابل تامین آب کشاورزی و حقابه محیط‌زیستی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

یکی از مسائل مهم امروز کشور ما بحث احیای دریاچه ارومیه می‌باشد که از سال 1387 شمسی مورد توجه دولت و برنامه‌های توسعه قرار گرفته است. مسلما از دلایلی که علی‌رغم این تلاش‌ها و هزینه‌های سنگین آن تاثیری چندانی بر وضعیت دریاچه نداشته، تبعات تخصیص آب به دریاچه بر بخش کشاورزی می‌باشد. بدین منظور این تحقیق در تلاش است بطور کمّی، این تبعات را بر کشاورزی استان‌های مرزی دریاچه نشان دهد. بدین منظور یک دوره...

متن کامل

آشکار سازی اثر نوسانات بارش بر روان آب سطحی حوضه آبریز دریاچه ارومیه

چکیده هدف از این پژوهش بررسی اثرات تغییر بارش بر روی‌دبی‌در سطح دریاچه ارومیه می‌باشد. محاسبات ‌و تحلیل‌ها برروی میانگین بارش ‌و آب‌دهی حوضه آبریز ارومیه صورت گرفته است. این مطالعه در یک دوره آماری‌42‌ساله از سال‌‌1345‌تاسال‌1386 برای عناصر بارش و دبی‌سنجی صورت گرفت. برای شناسایی نوسانات بارش و دوره‌های خشکسالی از مدل SPI استفاده شد و در ادامه به وسیله آزمون همبستگی اسپیرمن میزان ارتباط بارش و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 2

صفحات  37- 53

تاریخ انتشار 2019-03-13

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023