سنجش پایداری اقتصادی و اجتماعی محله‌های شهری با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند‌معیاره (AHP) (مورد شناسی: محله‌های منطقة یک شهریِ گرگان)

شاخص‌های پایداری در جوامع شهری، به‌عنوانِ معیارهای پیش‌آهنگ پایداری و منعکس‌کنندة مؤلفه‌های اساسی و بنیادی برای سلامت اقتصادی، اجتماعی یا زیست‌محیطی جامعه، در بلند‌مدت و در‌طی نسل‌ها محسوب می‌شوند؛ بنابراین، تأکید بر پایداری فضا‌های شهری که به پایداری اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و مدیریتی بستگی دارد، به‌منظور دستیابی به آرمان‌های شهرنشینی دارای اهمیت فراوانی است. در این میان، سنجش و ارزیابی معیارهای پایداری در محله‌های شهری، به‌منزلة کوچک‌ترین واحد سازمان فضایی شهر، چار‌چوب مناسبی برای تحقق اهداف پایداری فراهم می‌آورد. در پژوهش حاضر، به‌منظور دستیابی به این مهم، نخست با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، فهرست جامعی از شاخص‌های ارزیابی پایداری فضاهای شهری در زمینه‌های مورد بحث تهیه و از‌طریقِ توزیع پرسشنامه اقدام به جمع‌آوری و کمّی‌سازی معیارهای منتخب در سطح محله‌های منطقة مورد مطالعه شده است. به‌منظورِ تجزیه‌و‌تحلیل شاخص‌ها نیز، تکنیک تصمیم‌گیری چند‌معیاره (AHP) مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق، از‌یک‌سو بیانگر این نکته است که این روش، تحلیل فضایی مطلوبی را از وضعیت پایداری اجتماعی و اقتصادی در سطح محله‌های منطقة یک شهریِ گرگان نشان می‌دهد و از‌سویِ‌دیگر تفاوت‌های آشکاری را در سطوح پایداریِ اقتصادی و اجتماعی محله‌های مختلف شهریِ گرگان بیان می‌کند؛ به‌طوری‌که در بین محله‌های موردِ بررسی، محلة یک با وزن 0.0835 بالاترین رتبه را در بین سطح پایداری اجتماعی و محلة پنج با وزن 0.2352، بالاترین رتبه را در بین محله‌ها‌ از‌نظرِ سطح پایداری اقتصادی به خود اختصاص داده‌اند که نشان‌دهندة نابرابری‌ها و شکاف طبقاتی بالایی در سطح محله‌های مورد بررسی می‌باشد.