سپرده تعاونی (امتیازی) به عنوان نسل دوم فعالیت‌های قرض‌الحسنه

نویسندگان

  • حسین میثمی عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی
چکیده مقاله:

سپرده‌های امتیازی ـ که از آن با تعابیری مانند سپرده‌های تعاونی، وام‌خواه یا چرخشی نیز یاد می‌شود ـ نسل جدید فعالیت‌های قرض‌الحسنه در کشور محسوب می‌شود که می‌تواند در کنار مدل‌های سنتی و نسل اول قرض‌الحسنه، دسترسی گروه‌های پایین و متوسط درآمدی به تأمین مالی را بهبود بخشد. پرسش اصلی این تحقیق آن است که مدل‌های عملیاتی سپرده‌های امتیازی در چارچوب ضوابط شرعی در حوزه قرض‌الحسنه کدام است؟ مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوا، به بررسی این فرضیه می‌پردازد که سپرده‌ امتیازی در چارچوب فقه امامیه و قانون عملیات بانکی بدون ربا قابلیت استفاده دارد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از ظرفیت روایات و منابع فقهی دو مدل عملیاتی «مدل قرض‌محور» و «مدل وکالت‌محور» جهت اجرای سپرده‌های امتیازی ارائه کرد. هر دو مدل از منظر فقه امامیه تأیید می­شوند و امکان استفاده از آنها در نظام مالی کشور وجود دارد. با این‌ حال الگوهای مذکور از دو جهت با یکدیگر تفاوت دارند: اولاً امتیازهای تخصیص‌یافته به مشتریان در مدل قرض‌محور برای نهاد مالی تعهدآور نبوده و برای مشتری حق قانونی و شرعی ایجاد نمی‌کند؛ اما در مدل وکالت‌محور امتیازهای داده‌شده برای نهاد مالی تعهدآور بوده و برای مشتریان نیز حق ایجاد می‌کند. ثانیاً در مدل قرض‌محور کارمزد باید حداکثر به اندازه مزد کار (هزینه‌ها) تعیین شود؛ اما در مدل وکالت‌محور نهاد مالی می‌تواند تحت اشراف نهاد ناظر (بانک مرکزی) آن را کمتر یا بیشتر از هزینه‌ها تعیین کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عوامل تأثیرگذار بر گرایش کشاورزان به انجام فعالیتهای تعاونی در شهرستان نیشابور

مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر گرایش کشاورزان به فعالیت‌های تعاونی در شهرستان نیشابور انجام شده است. داده‌های مورد نیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از بین 100 کشاورز (عضو تعاونی و غیر عضو تعاونی) شهرستان نیشابور در سال 1395 به صورت تصادفی جمع‌آوری گردید. به منظور تحلیل داده‌ها از بسته نرم افزارSHAZAM و مدل لاجیت استفاده شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که متغیر وضعیت تأ...

متن کامل

مروری برتکنیک های توالی یابی D‏NA (نسل اول، نسل دوم و نسل سوم)

Introduction: The DNA sequencing is the most important technique in molecular biology by which the order of the nucleotides can be identified in a piece of DNA. There are several different methods for sequencing the DNA. Now, the DNA sequencing has great importance in the medical diagnostics and other medical fields. Some methods have been invented to speed up and increase the efficiency of the...

متن کامل

تنظیم خانواده یا تحدید نسل (قسمت دوم)

مقالة‌ حاضر درصدد تحقیق‌ تحدید نسل‌ است‌ که‌ از ناحیه‌ عقیم‌سازی‌ بررسی‌ شده‌ است‌ و با بیان‌ تعقیم‌ دائمی‌ حکم‌ عقیم‌سازی‌ موقت‌ نیز مورد مداقه‌ قرار می‌گیرد. در این‌ راستا، نگارنده‌ با بیان‌ ادلة‌ حرمت‌ عقیم‌سازی‌ به‌ ایضاح‌ ادله‌ می‌پردازد. بدین‌ ترتیب‌ که‌ ابتدا ادلة‌ هشتگانة‌ کسانی‌ که‌ عقیم‌سازی‌ را مصداق‌ اضرار به‌ نفس‌ می‌دانند، برشمرد و در پایان‌ ادله‌ نگارنده‌ بیان‌ می‌دارد که‌ مط...

متن کامل

امکان‌سنجی اجرایی گواهی سپرده قابل معامله به عنوان ابزار عملیات بازار باز در نظام بانکداری بدون ربا

با توجه به ممنوعیت ربا (بهره) و به تبع آن عدم امکان به‌کارگیری اوراق قرضه که بر بهره مبتنی است، امکان استفاده از این ابزار در نظام بانکداری بدون ربا وجود ندارد. از این‌رو اجرای عملیات بازار باز از طریق خرید و فروش اوراق قرضه که بر نرخ بهره مبتنی است، مطلقاً کاربردی نداشته، بدین طریق عملاً  قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین ابزار اعمال سیاست پولی که برای مهار نقدینگی در اقتصاد صور...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 71

صفحات  67- 98

تاریخ انتشار 2018-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023