سیمای اپیدمیولوژیک و بالینی سرطان معده: مطالعه توصیفی موارد ثبت سرطان در استان فارس (85-1380)

زمینه: بیماری‌های سرطانی و به‌طور خاص سرطان معده به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی در ایران و بسیاری از کشورها مطرح می‌باشند. از آنجائی که شناخت ویژگیهای اپیدمیولوژیک بیماری حائز اهمیت است، مطالعه حاضر با هدف بررسی همه‌گیری شناختی سرطان معده در استان فارس صورت پذیرفت. مواد و روش‌ها: در این بررسی کلیه موارد ثبت شده سرطان معده در مرکز ثبت سرطان استان فارس بین سال‌های 1380 تا 1384 مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات لازم با استفاده فرم‌های ثبت سرطان و نیز پرونده‌های بیمارستانی بیماران به-دست آمد. کلیه تحلیل‌ها توسط نرم‎افزار آماری SPSS ویرایش 13 صورت پذیرفت. یافته‌ها: از 442 مورد ثبت شده سرطان معده، 6/68 درصد مذکر و 4/31 درصد مؤنث بودند. میانگین سنی کل بیماران 4/58 سال (46/14=SD)، میانگین سنی مردان 72/60 سال (82/13=SD) و زنان 29/53 (48/14=SD) تعیین شد. 5/91 درصد افراد متأهل، اکثریت مردان کشاورز و دامدار و اکثریت زنان خانه‌دار بودند. 8/34 درصد از مبتلایان ساکن شیراز و مابقی ساکن سایر شهرستان‌های استان فارس و یا سایر استان‌ها بودند. سابقه‌ی مصرف دخانیات توسط 8/52 درصد از بیماران گزارش شده بود. شایع‌ترین یافته‌های بالینی در بیماران به‌ترتیب درد اپی‌گاستر، کاهش وزن و بی‌اشتهایی بودند. در حدود 74 درصد بیماران فاصله‌ی زمانی بین شروع اولین علامت بیماری تا تشخیص بیماری بیش از یک ماه بود، همچنین درجه‌ی تمایز یافتگی سرطان در 7/40 درصد افراد در زمان تشخیص بیماری در مرحله‌ی ضعیف قرار داشت. نتیجه‌گیری: با توجه به‌نتایج حاصله لزوم انجام اقداماتی در جهت کاهش عوامل خطر و یا تشخیص زودرس سرطان معده در افراد در معرض خطر از جمله سیگاری‌ها، افراد دارای سابقه‌ی فامیلی سرطان و مشاغل پرخطر ضروری به‌نظر می‌رسد.