شمایل‌نگاری تصاویر نسخ خطی مکتب بغداد نمونه مطالعاتی ورقه و گلشاه
نویسنده
چکیده مقاله:
روش‌های مطالعه و تحلیل تصاویر در مطالعات هنر و تاریخ هنر اهمیت بسیاری دارند. شمایل‌نگاری به‌عنوان یک رویکرد غیر تاریخی، در تحلیل‌هایش تأکید خود را بر عناصر شکلی قرار می‌دهد که در مقابل عناصر محتوایی قرار می‌گیرند. شکل به‌عنوان نمود بیرونی یک اثر، مخاطب را به درک مفهوم یا معنی نهفته در آن راهنمایی می‌کند و دریچه ورود به محتوا است. نگارگری به‌عنوان عنصری تزئینی در بناها و نسخ خطی برای انتقال پیام‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. بعد از نفوذ سلجوقیان در دربار عباسیان شاهد تغییرات چشمگیری در شیوه کتاب‌آرایی رخ داد. نتیجه این نفوذ را می‌توان در به وجود آمدن تصاویر برخی از نسخه‌های عربی متأثر از آثار ایرانی و آسیای میانه در کتاب‌آرایی دوران عباسی نام برد. در این مقاله با بهره‌گیری از تصاویر نسخ خطی مکتب بغداد نمونه موردی رسالهٔ ورقه و گلشاه همراه با علم نشانه‌شناسی تحلیل می‌شود. پژوهش ابتدا به معرفی ویژگی مکتب بغداد پرداخته سپس با در نظر گرفتن نشانه‌شناسی نگارگری به این نتیجه دست می‌یابیم که بین تصویرگری عرب و ساسانی پیوندی وجود دارد که به‌گونه‌ای در شکل‌گیری آثار مکتب بغداد نقش بسزایی داشته است.
منابع مشابه
تحلیل ساختاری طرح داستان ورقه و گلشاه عیوقی
ورقه و گلشاه، داستانی زیبا، دل‌انگیز و جذاب است که عیوقی آن را به نظم درآورده. تجزیه و تحلیل اجزا و عناصر سازنده متن یک داستان، زمینه شناخت بیشتر آن را فراهم می‌آورد و نقاط قوت و ضعف آن را باز می‌نمایاند. بنابراین در مقاله حاضر طرح این داستان، به عنوان یکی از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده آن، از دیدگاه ساختارگرایی بررسی شده است. در این داستان ورقهًْ، قهرمان اصلی، در پی دستیابی به هدفی خاص، یعنی ازدوا...
متن کاملمکتب هنری شیراز در نسخ خطی ایران
بیان جنبه های هنری نسخه های خطی نیازمند تخصص فنی و حرفه ای است. کتاب مکتب هنری شیراز در نسخ خطی ایرانی می تواند به عنوان یک منبع آموزشی تخصصی در این حوزه مورد استفادۀ اساتید، پژوهشگران، فهرست نگاران، و دانشجویان قرار گیرد. در این اثر، نقاشی و تذهیب ایرانی ـــ اسلامی مکتب هنری شیراز از بدو ظهور تا اوج تکامل و کتاب آرایی در ایران در دوره های مغول، تیموری، صفوی، افشاریه، زندیه، و قاجار به طور جداگ...
متن کاملاندیشه عالمان بغداد (مکتب بغداد) در مسئله ولایت تکوینی
ریشه‌یابی معنایی عبارت نوظهور «ولایت تکوینی» نزد متکلمان مکتب بغداد اهمیت فراوانی دارد و این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، اندیشه متکلمان بغداد را در مسئله «ولایت تکوینی» بررسی می‌کند. برخی از عالمان معاصر برای ولایت تکوینی شاخصه‌هایی مانند: خلق ایجادی کل یا بخشی از عالم توسط اولیا (علت فاعلی‌بودن اولیا برای عالم)؛ ابقای وجودی کل یا بخشی از نظام عالم توسط اولیا (اولیا علت ابقای عالم باشند)؛ تدب...
متن کاملبررسی تصاویر علمی کتاب الحشایش (مکتب بغداد) دوره عباسی
مصورسازی کتب علمی از دیرباز مرسوم بوده است و کتاب های علمی با ارزشی پس از اسلام در ایران و سایر ممالک اسلامی مصور گردیده است. تصاویر این نسخ به دلیل مضامین علمی از ویژگی خاصی برخوردار است. یکی از نسخ علمی تصویر شده که جزو اولین نسخه های تصویری در این زمینه به شمار می آید کتاب الحشایش است که بخش عمده آن مربوط به گیاهان دارویی است. این کتاب ترجمه کتاب د ماتریا مدیکا از تالیفات داروشناس و گیاه شنا...
بررسی عنصر "زمان" در قصه ورقه و گلشاه از دیدگاه ژرار ژنت
این مقاله به بررسی تکنیک سرعت و زمان روایت‌پردازی در قصه ورقه و گلشاه عیوقی از دیدگاه ژنت می‌پردازد. بررسی ساختاری داستان ورقه وگلشاه نشان می‌دهد که نویسنده برای پیش‌برد عادی و به‌دور از ابهام داستان، زمان جاری را به‌منزله زمان پایه و اصلی داستان انتخاب کرده‌است. روایت‌های مربوط به گذشته‌نگری در متن داستان برای آگاهی‌دادن به مخاطب یا بازگویی خاطرات و روایت‌های مربوط به آینده‌نگری صرفاً برای بیا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 4 شماره هفتم
صفحات 15- 22
تاریخ انتشار 2016-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023