شناخت و علایق ‏‏انسانی در جامعه‏شناسی ایران (مطالعه موردی: مجله انجمن جامعه شناسی ایران1385-1381)

نویسندگان

  • سیاوش قلی پور دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران
  • محمد امین قانعی راد دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی‌کشور
چکیده مقاله:

این مقاله با استفاده از چارچوب نظری هابرماس در مورد رابطه بین «شناخت و علائق انسانی»  و تفکیک سه نوع دانش و  علائق انسانی متناظر با آن ها به عنوان سه پارادایم یا الگو، به بررسی "کیفیت الگویی" آثار جامعه شناسی در ایران می‌پردازد. مقالات «مجله جامعه شناسی ایران» از سال 1380 تا 1385  به عنوان نمونه ای کمابیش گویا از آثار جامعه شناسی ایران، برای مطالعه انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که از 86 مقاله بررسی شده، 59 مقاله در الگوی تجربی- تحلیلی، 25 مقاله در الگوی هرمنوتیکی- تاریخی و 2 مقاله در الگوی دانش رهایی بخش قرار می‌گیرند. در آثار جامعه شناسی ایران، ناهماهنگی ها و آشفتگی هایی در مبانی نظری، اصول روش شناسی  و علائق موجود در  این مقالات و ارتباط آن سه با هم وجود دارد. برای مثال غایت الگوی تجربی- تحلیلی یعنی مهندسی اجتماعی،  چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در الگوی هرمنوتیکی- تاریخی نیز آشفتگی و ناهماهنگی هایی از قبیل کاربرد توجیه ناپذیر مفاهیم و قوانین عام وجود دارد و مقالات مربوط به این حیطه فاقد علائق شناختی  مرتبط با  فهم پدیده‌های اجتماعی و احترام به تفاوت های فرهنگی می‌باشند. ضعف کیفیت الگویی آثار جامعه شناختی ایران را،علاوه بر اشکالات معرفت شناختی آن ها، به ویژه می‌توان ناشی از فقدان  یا ضعف علایق انسانی در زمینه‌های سه گانه ابزاری-فنی، ارتباطی-تفهمی‌و انتقادی – رهایی بخش دانست.در این شرایط،امکان دارد که  فقدان علائق شناختی،دانش جامعه شناسی ایران را درگیر علائق ناشی از حاکمیت معیارهای غیر الگویی چون علائق سازمانی و علائق فردگرایانه  سازد. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

همتراز خوانی در مجلات علمی(مطالعه موردی مجله جامعه شناسی ایران)

  "بخشی از بلوغ محقق شدن درک این نکته ایت که هیچ دست نوشته ای هرگز کامل نیست" (اشتراوس و کوربین،1385)   همتراز خوانی ارزیابی انتقادی و سازنده از دست نوشته های ارائه شده به مجلات است که توسط افراد متخصص و همتراز با نویسنده دست نوشته صورت میگیرد.با توجه به بدیع بودن موضوع داوری مقالات علمی در زبان فارسی،ابتدا مفاهیم،اصطلاحات و تحولات مربوط به فرایند داوری دست نوشته های علمی بررسی می شود.سپس ف...

متن کامل

تحلیل اسناد داوری مقاله های مجله جامعه شناسی ایران

این مقاله ضمن بررسی اسناد داوری وقالات رسیده به مجله جامعه شناسی ایران کوشیده است عمده ترین اشکالات وارده بر مقالات را از دیدگاه داوران مجله شناسایی و دسته بندی نموده و در تحلیل نهایی ارائه کند.در این پژوهش با بهره گیری از تکنیک های تحلیل عاملی و تحلیل محتوا،اطلاعات(کمی و کیفی) مندرج در برگه های داوری استخراج شده است.اسناد گردآوری شده شامل 506 سند داوری در مورد 178 مقاله و حاصل همکاری یک صد داو...

متن کامل

جایگاه معرفت و علایق انسانی در کتاب های جامعه شناسی دوره ی متوسطه دوم

هدف این پژوهش بررسی«جایگاه علایق انسانی در کتاب های جامعه شناسی دوره دوم متوسطه» است. برای تحقق این هدف با استفاده از روش کیفی و با رویکردی انتقادی به بررسی محتوای کتاب های درسی پرداختیم. در این پژوهش نقد به دو صورت انجام می گیرد. 1- نقد درون متنی و2- نقد برونی متنی. نقد برون متنی، براساس الگوهایی است که چارچوب نظری در اختیار ما قرار می دهد که شامل الگو تجربی-تحلیلی، الگو تعاملی-هرمنوتیکی و الگ...

تحلیل اسناد داوری مقاله های مجله جامعه شناسی ایران

این مقاله ضمن بررسی اسناد داوری وقالات رسیده به مجله جامعه شناسی ایران کوشیده است عمده ترین اشکالات وارده بر مقالات را از دیدگاه داوران مجله شناسایی و دسته بندی نموده و در تحلیل نهایی ارائه کند.در این پژوهش با بهره گیری از تکنیک های تحلیل عاملی و تحلیل محتوا،اطلاعات(کمی و کیفی) مندرج در برگه های داوری استخراج شده است.اسناد گردآوری شده شامل 506 سند داوری در مورد 178 مقاله و حاصل همکاری یک صد داو...

متن کامل

نقش علایق برسازنده‌ی شناخت در کتب جامعه‌شناسی دوره دوم متوسطه

  هدف این پژوهش بررسی نقش علایق برسازنده شناخت در کتب جامعه شناسی دوره دوم متوسطه  است. برای تحقق این هدف با استفاده از روش کیفی و با رویکردی انتقادی به بررسی محتوای کتاب‌های درسی پرداختیم. در این پژوهش نقد به دو صورت انجام می گیرد. 1- نقد درون متنی 2- نقد برون متنی. نقد برون متنی، براساس الگوهایی است که چارچوب نظری- در این جا نظریه هابرماس درباره شناخت و نقش علایق در برساخت آن - در اختیار ما ق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2

صفحات  3- 31

تاریخ انتشار 2009-07-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023