شناسایی دقیق حذف‌های ناشناخته خوشه ژنی بتاگلوبین در ناقلین بتا تالاسمی با استفاده از دو روش Real-time PCR و MLPA

  چکید ه   سابقه و هدف   بتا تالاسمی به طور عمده از جهش‌های نقطه‌ای یا حذف‌های کوچک ناشی می‌شود ولی مواردی از وجود حذف‌های بزرگ در خوشه ژنی بتاگلوبین مشاهده شده است. شناسایی حذف‌های شناخته شده مبتنی بر روش Gap PCR می‌باشد در حالی که حذف‌های ناشناخته با این روش شناسایی نمی‌شوند. برای فایق آمدن بر این محدودیت، دو روش کمی Real-time PCR و MLPA برای بررسی کمی خوشه ژنی بتاگلوبین به کار گرفته شد.   مواد وروش‌ها   در این مطالعه که به صورت مورد - شاهدی انجام شد، به روش سرشماری 40 فرد ناقل مشکوک به حذف در خوشه ژنی بتاگلوبین که دارای شاخص‌های خونی کاهش یافته( pg 27 MCH < ، fl 80 < MCV )، هموگلوبین A2 نرمال و هموگلوبین F افزایش یافته یا نرمال بودند وارد مطالعه شدند. تعداد نسخه‌های ژنی با به کارگیری روش Real-time PCR و روش مقایسه‌ای چرخه آستانه، مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین تعداد نسخه‌های ژنی با روش MLPA نیز ارزیابی شد.   یافته‌ها   نتایج حاصل از Real-time PCR برای ژن‌های HBB ، HBD و HBG2 با استفاده از روش بررسی مقایسه‌ای چرخه آستانه، میزان – ΔΔ Ct 2 را برای افراد سالم، 18/0 ± 96/0 و برای ناقلین حذف در خوشه ژنی بتاگلوبین، 04/0 ± 58/0 نشان داد. هم چنین نتایج حاصل از MLPA ، کاهش حدود 50% در ارتفاع پیک شناساگرهای تکثیر یافته مرتبط با ژن حذف شده در افراد هتروزیگوت را نشان داد.   نتیجه گیری   نتایج MLPA و بررسی پیک‌های حاصل از تکثیر شناساگر، وجود حذف را در مناطقی که توسط Real-time PCR شناسایی شده بود، تایید کرد. با کمک این دو روش می‌توان حذف‌های شناخته شده و ناشناخته را در ناقلین بتا تالاسمی با دقت زیاد شناسایی نمود.   کلمات کلیدی : بتا تالاسمی، بتاگلوبین، حذف ژنی