شناسایی مناطق حساس به فرسایش خاک با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی(FAHP) مطالعة موردی: حوضة آبریز سد مهاباد

نویسندگان

  • داود طالب پور اصل استادیار دانشکده منابع طبیعی (گروه ژئومورفولوژی)، دانشگاه کردستان-کردستان -ایران
  • عزت الله قنواتی دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدة علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی- تهران، ایران
چکیده مقاله:

فرسایش خاک به عنوان یک رویداد طبیعی، به دلیل دخالتهای سودجویانه و غیرکارشناسانة انسان در سالهای اخیر افزایش یافته است. در این راستا توپوگرافی حوضة آبریز سد مهاباد که تماماً کوهستانیست از این پدیده مستثنی نمی­باشد. هدف از انجام این مطالعه، اولویت بندی عوامل مؤثر بر تولید رسوب در حوضة سد مهاباد با استفاده از روشFAHP می­باشد. به این منظور از میان عوامل طبیعی مؤثر در وقوع فرسایش هفت عامل شیب، کاربری اراضی، زمان تمرکز زیرحوضه­ها، ارتفاع، بارش، لیتولوژی و فاصله از رود را انتخاب نموده و با استفاده از داده های حاصل از مدل­سازی معیارهای مؤثر در فرسایش با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و طبقه بندی با روش منطق فازی نواحی با حساسیت بالا در برابر فرسایش شناسایی و نقشة نهایی پهنه بندی نواحی حساس به فرسایش در پنج کلاس استخراج گردید. برای ارزیابی صحت نقشه بدست آمده از شاخص SCAI استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می­دهد در حدود 12/102 کیلومتر مربع معادل 15/13 درصد از مساحت حوضه دارای پتانسیل "خیلی زیاد" در وقوع فرسایش و تولید رسوب می­باشد که در این میان زیرحوضه­های دهبکر، بنگوین، قزلجه، مرانه، میرسه و سیاه­قل دارای پتانسیل بیشتری هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی کمّی فرسایش آبی خاک با مدل EPM (مطالعة موردی: حوضة آبخیز بدرانلو)

فرسایش خاک از مشکلات زیست‌محیطی موجود در استان خراسان شمالی و حوضة آبخیز بدرانلوست. بررسی‌ها نشان می‌دهد سالیانه حدود 461574 تن خاک از زمین‌های حاصلخیز لُسی حوضة بدرانلو فرسایش می‌یابد که به کاهش حاصلخیزی خاک و انباشت رسوبات منجر شده و رسوبات حاصل از فرسایش موجب کاهش عمر مفید سدها و سازه‌های آبی بخش پایاب حوضه می‌شود. در این پژوهش که با هدف ارزیابی کمّی فرسایش آبی در حوضة بدرانلو انجام شده، از رو...

متن کامل

تخصیص بهینه آب سد چند منظوره مهاباد با استفاده از تلفیق روش‌های تحلیل سلسله مراتبی فازی و برنامه‌ریزی آرمانی

در نگرش جدید جهانی، آب کالایی اقتصادی –  اجتماعی بوده و به عنوان نیاز اولیه انسان محسوب می­شود. در این میان سدها و مخازن آب نقش مهمی در تأمین نیاز آب  مصرف­کنندگان و تخصیص به بخش­های مختلف دارند. در این مطالعه به بررسی تخصیص آب سد مهاباد پرداخته شد و که در آن به منظور تعیین اولویت تخصیص آب و تامین اهداف مذکور، از ترکیب روش­های سلسله مراتبی فازی و برنامه­ریزی آرمانی استفاده شد. ساختار سلسله مرات...

متن کامل

مکانیابی سد زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مطالعه موردی: حوضه آبخیز دشت کویر

با توجه به فصلی بودن آبراهه‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازه‌هایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیک‌های سیس...

متن کامل

برآورد میزان فرسایش خاک با استفاده از مدل (RUSLE)، مطالعه‌ی موردی حوضه‌ی آبریز نورآباد ممسنی

چکیده فرسایش یک پدیده­ی طبیعی ناشی از حذف ذرات خاک توسط آب و یا باد و انتقال آنها به مناطق دیگر است و عوامل مختلف طبیعی و انسانی آن را تشدید می­کند. از آنجایی که خاک یکی از مهم­ترین منابع طبیعی هر کشور می­باشد، فرایند فرسایش سبب تنزل خاک شده و خسارات جبران ناپذیری را بر جای می­گذارد. تمرکز اصلی این تحقیق برآورد میزان فرسایش در حوضه ­ی آبریز نورآباد ممسنی واقع در شمال غرب استان فارس با استفاده ...

متن کامل

تخصیص بهینة آب با استفاده از تئوری‌بازی‌‌های همکارانه مطالعة موردی: حوضة آبریز زاینده‌رود

پیامدهای اجتناب‌ناپذیر سیر افزایشی تقاضای آب و کاهش منابع، موجب اعمال سیاست‌های مختلف مدیریتی به منظور رسیدن به بهینه‌ترین میزان تخصیص آب شده است. محیط‌زیست به‌منزلة یکی از عناصر اصلی نیازمند آب، همواره پذیرای خسارات ناشی از تخصیص‌نیافتن منابع آبی بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی و انتخاب سیاست‌های پایدار تخصیص آب به ذی‌نفعان مختلف است به طوری که آب با کیفیت و میزان مناسب برای ادامة حیات پیکرة...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 30

صفحات  53- 70

تاریخ انتشار 2016-03-17

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023