شهرنشینی تطبیقی

تحلیلی تطبیقی از پیوند توسعه یافتگی و روند گسترش نظام شهرنشینی در ایران و جهان

فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شهرنشینی کشورها را می‌توان در ارزیابی میزان سلامت یا عدم سلامت روند تحولات نظام اجتماعی- اقتصادی یک جامعه ردیابی کرد. بدین نحو که...

بررسی تطبیقی ساختار فضایی و صرفه‌های مکانی شهرنشینی (یک مطالعه موردی از شیراز و مازندران مرکزی)

در سال­های اخیر، ادبیات گسترده­ای پیرامون ساختار فضایی مناطق کلانشهری و پیامدهای اقتصادی آن با تأکید بر دو مفهوم چندمرکزیتی و صرفه­های تجمع به­وجود آمده است. مدافعان مناطق چندمرکزی ادعا می­کنند که این مناطق می­توانند با ایجاد تعادل بین صرفه­ها و عدم صرفه­های مقیاس مزایای رقابتی ویژه­ای را نسبت به مناطق تک­مرکزی خلق کنند، در حالی که از تمرکز بیش ­از اندازه و ازدحام مناطق رقیب جلوگیری می­کند. با ...

روند شهرنشینی، مسئله شهرهای بزرگ

مطالعة رشد و سطح شهرنشینی، منعکس کنندة این واقعیت است که رشد جمعیت شهری به سرعت در حال افزایش است و این افزایش رشد جمعیت، بیشتر متوجه شهرهای بزرگ می باشد. در کشورهای در حال توسعه با الگوی اولیة رشد شهرنشینی، بیشترین رشد مربوط به بزرگترین شهر است. این پدیده مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی را به همراه دارد که در این مقاله مورد بحث قرار می گیرد. چگونگی روند شهرنشینی در سیاستگزاریهای شهری و منطقه ای...

گاهنگاری مقایسه‌ای سفال دورۀ آغاز شهرنشینی و شهرنشینی دشت مهران؛ بر اساس مطالعۀ سفال‌های تپۀ چغاآهوان

دشت مهران از جمله مناطق پهنۀ فرهنگی جنوب غرب ایران است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی در پژوهش‌های مرتبط با  شکل­گیری حکومت‌های نخستین از اهمیتی به­سزایی برخوردار است. مطالعۀ مواد فرهنگی تپۀ چغاآهوان در دشت مهران نیز می‌تواند تا حدودی امکان درک فرآیند آغاز شهرنشینی و برهم­کنش‌های فرهنگی با مناطق مجاور را فراهم نماید. در این نوشتار با توجه به مطالعات صورت­ گرفته در محوطه­های هم‌دوره در مناطق هم‌جوا...

جهانی شدن، تمدن و شهرنشینی

دولت و شهرنشینی در ایران (مبانی و اصول کلی نظریه توسعه شهر و شهرنشینی در ایران)

محتوای مقاله حاضر از یک سو نقد نظریه سرمایه داری بهره بری هانس بوبک و از سویی دیگر ارائه نظریه جدیدی است برای پاسخ دادن به چرایی و چگونگی توسعه پرشتاب شهر و شهرنشینی در ایران امروز. بوبک معتقد بود که حیات و زندگی شهری در ایران به انباشت سرمایه ای وابسته است که از تجاری کردن مازاد تولیدات کشاورزی در شهرها به دست می آید. به نظر می رسد که بوبک در تدوین و طراحی نظریه خود، نقش دولت و تحول آن را د...