ظرفیت‌های محله‌ای زمینه‌ساز توسعه پایدار شهری: همبودگی معرف‌های فقر و فضای جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر یزد)

نویسندگان

  • شهاب‌الدین حج‌فروش دانشجوی دکتری جغرافیا، دانشگاه یزد
چکیده مقاله:

با توجه به تأکید روزافزون رویه و عمل برنامه‌ریزی در سطح بین‌المللی به توسعه اجتماعات محلی به منظور کاهش فقر، در نظام برنامه‌ریزی کشور ، نه‌تنها به توسعه اجتماعات محلی توجهی نشده است، بلکه برنامه‌ریزان و تصمیم سازان نیز درباره نوع و ویژگی‌های محلاتی که علاقه بیشتری در توسعه فعالیت‌های اجتماع‌محور دارند، اطلاعات کمتری دارند. بنابراین، می‌توان بیان کرد که مشارکت اهالی محلات شهر یزد درگذشته در امـور مـرتبط بـا محیط سکونت آن‌ها، نوعی توانمندسازی آنها در قالـب یک مهارت به‌منظور بر عهده گـرفتن مسـئولیت بیشـتر بوده که این امر، زمینه‌ای بـرای تقویت حیات اجتماعی و تقویت عملکردهـای محله‌ای بوده است؛ اما به دلیل مشکلات ناشی از توسعه فیزیکی شهر یـزد در چهل سال اخیر و درپی آن مهـاجرت سـاکنان بـومی از محـلات بافت قدیم طبیعتاً تعـاملات قـوی اجتماعی گذشته و حس همبسـتگی آن زمـان به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند ضمانت اجرایـی بـرای زمان‌های آتـی باشــد. بنابراین، درک درست این مفهوم در ارتباط با توسعه محله‌ای شهر یزد می‌تواند بسیار مهم تلقی شود. این پژوهش باهدف ظرفیت‌سازی بر زمینه‌ها و بنیادهای توسعه پایدار و همچنین ارزیابی ابزار مؤثر یا مانع مؤثر ظرفیت‌سازی در شهر یزد با توجه به دو معرف کلان و عمومی فقر و فضا- مکان جغرافیایی انجام‌شده است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیه‌ سرپرستان خانوار شهر یزد است و نمونه‌گیری به روش تصادفی ساده و با حجم نمونه 500 نفر صورت گرفته است. نتایج پژوهش استنباط شده از آزمون تی تک نمونه‌ای، نشان داده‌ است که در هر چهار ظرفیت‌ پژوهش (ظرفیت‌سازی کالبدی- محیطی، ظرفیت‌سازی اقتصادی، ظرفیت‌سازی اجتماعی- فرهنگی، ظرفیت‌سازی سیاسی)، با توجه به سطح معناداری به‌دست‌آمده که کوچک‌تر از 05/0 است و میانگین ظرفیت‌سازی‌ها در شهر یزد با میانگین متفاوت است زیرا سطوح بالا و پایین اختلاف‌ها کمتر از صفر است. بنابراین، میانگین ظرفیت‌سازی‌ها در توسعه پایدار شهر یزد و ابعاد آن تأثیر مثبت و معنی‌داری دارند. درمجموع نتیجه گرفته‌شد که بین مکانیسم ایجاد و برنامه‌ریزی توسعه پایدار شهری و ظرفیت‌های محله‌ای در شهر یزد رابطه معناداری وجود دارد. در ادامه، راهکارهایی جهت گرایش شهروندان به توسعه محله‌ای در دستیابی به توسعه پایدار شهری راهبری شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

میزان فشردگی و گستردگی توسعه مدیریت شهری از منظر توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهر یزد)

With the rapid increase in world population that is concentrated in cities, expansion of suburbs and horizontal spread of cities has been accelerated rapidly and the scale of urban planning crisis in many parts of the world has been expanded. Hence, compact urban development paradigm for achieving sustainability and social justice and space were considered. Accordingly, this paper tries to expl...

متن کامل

تحلیل و ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلهای (مطالعه موردی: شهر ایلام)

در گذر زمان محلات شهری حلقه­ای واسط میان شهر و شهروندان بوده که نقشی اساسی در شکل­دهی و سازماندهی امور شهری داشته است. محلات با ارائه­ی خدمات روزمره القاگر احساس تعلق و هویت، روابط اجتماعی میان ساکنان بوده است و امروزه در طرح های مختلف شهری نقش کم اهمیتی دارد. در این میان با مطرح شدن دیدگاه توسعه محلّه­ای پایدار به عنوان دیدگاهی که حل مشکلات کنونی شهرها و زندگی شهری را درگرو بازگشت به مفهوم محلّه...

متن کامل

توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهرهای استان یزد)

هدف از این مقاله بررسی و تجزیه و تحلیل توسعه پایدار شهری، شهرهای استان یزد در 92 شاخص در قالب 9 بخش است. روش پژوهش"توصیفی – تحلیلی" است. جهت تحلیل داده ها از مدلهای کمی برنامه ریزی و نرم افزارهای رایانه ای استفاده شده است. برابر بررسی های صورت گرفته شهر یزد به عنوان پایدارترین شهر و شهر خضرآباد به عنوان ناپایدارترین شهر شناخته شد. با رتبه بندی شهرهای استان یزد در سطوح پایدار، نیمه پایدار و ناپا...

متن کامل

برنامه‌ریزی فضای سبز شهری با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: منطقه سه شهر اصفهان)

استفاده بهینه از زمین و برنامه‌ریزی فضای سبز شهری، یکی از مسائل مهم و اساسی در نظام برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و همچنین افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی که موجب تبدیل فضاهای باز و سبز شهری به سطوح بتنی خشن و نفوذناپذیر شده است، لازم است از روش‌ها و ابزار جدیدی که بتوانند در تصمیم‌گیری به برنامه‌ریزان کمک کنند، استفاده نمود. هدف این مقاله این است تا با بهره‌گیری از GIS...

متن کامل

تحلیلی بر وضعیت فضای سبز با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: مناطق شهر تبریز)

فضای سبز به عنوان یکی از معیارهای توسعه پایدار شهری و تنفسگاه شهری محسوب می‌شود. ضمناً وجود فضای سبز در شهرها موجب ارتقاء کیفیت زندگی می‌شود. در نتیجه نحوه پراکنش فضای سبز در عرصه‌های شهری هم از بعد شهرسازی و هم به لحاظ عدالت اجتماعی حائز اهمیت است. در این راستا، هدف این تحقیق، ارزیابی میزان برخورداری مناطق شهر تبریز از فضاهای سبز شهری است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. نتایج ای...

متن کامل

نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی شهر مشهد

امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریافتیم که دیگر نمی توان از محیط همانند گذشته بهره برداری کرد. توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع من...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره پیاپی 14

صفحات  35- 50

تاریخ انتشار 2019-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023