عربستان سعودی و تهدید امنیتی جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان

  • احمد دوست محمدی دانشیار گروه مطالعات منطقه‌ای دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
  • محمد رجبی استادیار گروه جغرافیای سیاسی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی
چکیده مقاله:

در طول ماه‌های گذشته، عربستان سعودی دستخوش برخی تحولات در سطوح مختلف داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی شده است که از جمله می‌توان به گسترش روابط با ایالات متحدۀ آمریکا و خرید کلان تسلیحاتی از این کشور، تنش در روابط با قطر، انتصاب محمد بن‌سلمان به ولیعهدی و آشکار کردن روابط با رژیم صهیونیستی اشاره کرد. نکتۀ شایان توجه در همۀ این تحولات، دستمایه قرار دادن بهانۀ مقابله با نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک تهدید منطقه‌ای است. از این رهگذر، تحولات مذکور در کانون توجه نخبگان سیاسی و نظامی ایران قرار گرفته است و تحلیلگران مسائل استراتژیک با حساسیت ویژه‌ای به تهدیدهای برخاسته از آن می‌نگرند؛ اما با توجه به گوناگونی ماهیت تهدیدها و اهمیت تهدیدهای امنیتی در سرنوشت یک کشور، هدف اصلی مقالۀ پیش‌رو، واکاوی ماهیت این تهدیدهاست. بر این اساس، به طرح این پرسش پرداختیم که ماهیت تهدیدهای برخاسته از تحولات اخیر عربستان سعودی برای جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش، با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی برپایۀ استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با عنایت به تعامل فهم و واقعیت در مکتب امنیتی کپنهاگ - که به‌عنوان رویکرد پژوهشی مقاله انتخاب شده است - این فرضیه بیان شد که به نظر می‌رسد تحولات اخیر عربستان سعودی، بیانگر تلاش این کشور برای برعهده گرفتن کارکردی محوری با هدف مهار منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران از سوی ایالات متحدۀ آمریکا است که این کارکرد به‌ویژه با به قدرت رسیدن بن‌سلمان به ولیعهدی و نگرش‌های ضد ایرانی وی، تشدید شده است و امنیت ملی جمهوری اسلامی را بیش از پیش تهدید می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سازه‌انگاری و منطق تعارض جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می‌شوند. این دو کشور همواره رقابتی تنش‌آمیز و همراه با خصومت و تعارض را با یکدیگر داشته‌اند تا جایی که می‌توان گفت رقابت و تعارض بخش جدانشدنی از مناسبات این دو کشور بوده است. داعیه رهبری مذهبی جهان تشیع و جهان تسنن، ذخایر عظیم نفتی و توان و نیروی انسانی بالا از جمله امتیازات این دو کشور است که به آن...

متن کامل

هویت، قدرت، امنیت؛ جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی

رابطه اغلب پرتنش میان ج.ا.ایران و عربستان سعودی در مرکز تغییرات مهم سیاسی در منطقه خاورمیانه است. عواملی را که سبب اختلاف و منازعه طولانی در روابط این دو کشور گردیده است، می‌توان به دو سطح عوامل ساختاری و رفتاری تقسیم کرد. اغلب پژوهش‌های انجام گرفته در مطالعه روابط ایران و عربستان به یکی از سه عامل هویت، قدرت و امنیت اشاره کرده اند اما این سؤال ها وجود دارد که در زمان ها و شرایط مختلف کدام یک ا...

متن کامل

راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی درقبال بحران سوریه

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت منطقه‌ای، از دیرباز به عنوان دو رقیب اصلی در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شدند، اما طی سال‌های اخیر روابط میان این دو کشور بسیار پیچیده‌تر شده و ابعاد جدیدی به خود گرفته است. در این میان، یکی از مسائلی که در سال‌های اخیر روابط تیره‌ میان این دو کشور را پیچیده‌تر ساخته است بحران و جنگ داخلی سوریه می‌باشد. در جریان بحران سوریه، جمهوری اسلامی ایران...

متن کامل

عربستان سعودی و بازدارندگی شبکه‏ ای علیه جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران و چگونگی مقابله با نفوذ منطقه‏ای آن همواره یکی از مهم‏ترین دغدغه‏های عربستان سعودی به‏ویژه در یک دهه گذشته بوده است. از نظر نگارندگان این مقاله، سعودی‏ها در این راستا تلاش کرده‏اند با تکیه بر گسترش شبکه ارتباطی خویش در حوزه‏های مختلف، نوعی بازدارندگی شبکه‏ای در مقابل ایران ایجاد کنند تا از این طریق جمهوری اسلامی را وادار به تغییر سیاست‏های منطقه‏ای خود کنند. بر این اساس، سؤا...

متن کامل

نقش عربستان سعودی در امنیتی‌سازی ایران؛ راهبرد جمهوری اسلامی ایران

هدف این مقاله، بررسی رویکرد عربستان در دوره ملک‏ سلمان درخصوص ایران و راهبرد جمهوری اسلامی ایران در برابر اقدامات سعودی‏هاست. فرضیه مقاله این است که عربستان سعودی در دوره ملک سلمان، در نقش «بازیگر کارکردی» در نظریه امنیتی‏سازی، بیش از هر زمانی در راستای امنیتی‏سازی جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است. یافته اصلی مقاله این است که حمایت از امنیتی‏سازی نقش منطقه‏ای ایران در خاورمیانه، محور اصلی سیاس...

متن کامل

راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی درقبال بحران سوریه

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت منطقه ای، از دیرباز به عنوان دو رقیب اصلی در منطقه خاورمیانه شناخته می شدند، اما طی سال های اخیر روابط میان این دو کشور بسیار پیچیده تر شده و ابعاد جدیدی به خود گرفته است. در این میان، یکی از مسائلی که در سال های اخیر روابط تیره میان این دو کشور را پیچیده تر ساخته است بحران و جنگ داخلی سوریه می باشد. در جریان بحران سوریه، جمهوری اسلامی ایران ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 48  شماره 4

صفحات  945- 960

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023