فرایند تغییر و تحول ساختار فرمانروایی در دوره سلجوقیان بزرگ

نویسنده

  • علیرضا ابطحی گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
چکیده مقاله:

  پژوهش پیش رو با استفاده از کتب تاریخی، منابع دسته اول و بهره­گیری از روش، توصیفی ـ تحلیلی، با هدف بررسی آرای دو چهره برجسته، خواجه نظام­الملک و غزالی با طرح این پرسش که: فرایند تحول در ساختار حکومتی سلجوقیان بزرگ از چه الگویی تأثیر پذیرفته است؟ و در نظر این فرضیه که: اندیشه ایرانمداری در تغییر ساختار حکومت قبیله­ای سلجوقیان به حکومت متمرکز تاثیر به سزایی داشته است، سعی در بیان دلایل همگرایی و واگرایی سه ساختار حکومت ایرانی، قبیله­ای و اسلامی در  ایجاد مدل حکومتی سلجوقیان را دارد. پژوهش نشان می­دهد، که چگونه اندیشمندان و دبیران ایرانی به عنوان وارثان اندیشه سیاسی با بهره­گیری از الگوی ایرانمداری توانستند، چالش میان آموزه­های اسلامی و اندیشه سیاسی ایرانی و تضاد آن با ساختار قبیله­ای سلجوقیان را تعدیل نموده، سبب تفکیک حکومت بر اساس حکومت دنیوی با ریاست سلجوقیان و حکومت معنوی در راس آن دستگاه خلافت عباسی شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازشناسی تاریخی دیوان مظالم در دوره میانه و کارکرد سیاسی آن در دوره سلجوقیان بزرگ

آموزه­های دین اسلام بر برپایی قسط و عدل تکیه دارد. از همین رو، حکومت­های دوره میانه اسلامی تلاش داشتند تا برای کسب مشروعیت سیاسی در این راستا عمل نمایند و به همین منظور به برپایی دیوان مظالم اهتمام خاصی داشتند. در دوره اخیر و به ویژه دوره حکومت سلجوقیان، نیاز به برپایی دیوان مظالم به تأسی از سنت ایران باستان بیشتر احساس می­شد که با توجه به خاستگاه تاریخی از نظر دینی و اجتماعی، نیازمند کسب مشروع...

متن کامل

بازشناسی تاریخی دیوان مظالم در دوره میانه و کارکرد سیاسی آن در دوره سلجوقیان بزرگ

آموزه­های دین اسلام بر برپایی قسط و عدل تکیه دارد. از همین رو، حکومت­های دوره میانه اسلامی تلاش داشتند تا برای کسب مشروعیت سیاسی در این راستا عمل نمایند و به همین منظور به برپایی دیوان مظالم اهتمام خاصی داشتند. در دوره اخیر و به ویژه دوره حکومت سلجوقیان، نیاز به برپایی دیوان مظالم به تأسی از سنت ایران باستان بیشتر احساس می­شد که با توجه به خاستگاه تاریخی از نظر دینی و اجتماعی، نیازمند کسب مشروع...

متن کامل

بررسی ساختار و تحول دیـوان های مالی در ایران دوره ی اسلامی تا ظهور سلجوقیان

از منظر مالیاتی دوره ی ساسانیان به دو دوره متمایز تقسیم می شود : دوره ی قبل از انو شیروان ودوره ی بعد از انوشیروان. با تجزیه وتحلیل آن چه از منابع در مورد نظام مالیاتی دوره خسرو یکم آمده است، می توان دریافت که تا پیش از سده ششم میلادی بستن مالیات نظم خاصی نداشت. زیرا تا آن زمان مسّاحی زمین انجام نمی گرفت. این روش براساس تولید زمین، نه تنها کهنه و قدیمی شده بود، بلکه غیرعادلانه نیز بود. زیرا ارزی...

15 صفحه اول

اوضاع سیاسی خراسان در دوره سلجوقیان بزرگ 421-552ق

چکیده سلجوقیان گروهی از ترکان (قنق) بودند. و قنق ها خود قبیله ای از ده قبیله ی تغز اوغوز بودند. این طایفه قنق ابتدا در امپراتوری ترکان شرقی زندگی می کردند و پس از فروپاشی این امپراتوری در 183ق. قنق ها بر اثر فشار سایر قبایل به ترکستان مهاجرت کردند. با انقراض حکومت سامانیان در 389ق. سلجوقیان به ماورالنهر وارد شدند و هم مرز با قلمرو غزنویان قرارگرفتند. محمود، ارسلان اسرائیل، رئیس قنق را که از گر...

15 صفحه اول

نقش وزرای شیعی در دوره سلجوقیان ایران و عراق

در دوره سلجوقیان نهاد وزارت به عنوان یک عنصر ثبات بر نیروهای مختلف وپراکنده که به صورت داخلی و خارجی در کار بودند نظارت می کرد. این نهاد بازوی کشوری حکومت به شمار می رفت ، وزارت در دوره سلجوقی یکی از نهاد های جا افتاده حکومت اسلامی محسوب می شد و وزیر محور دستگاه حکومتی و از قدرت زیادی بر خودار بود وی به عنوان نایب سلطان عهده دار تمام جنبه های تشکیلات کشوری بود و مسؤلیت زیادی داشت وظایف مالی، نظ...

متن کامل

بانوان صوفی در طریقت بکتاشیه در آناتولی دوره سلجوقیان روم

مسأله‌ی پژوهش حاضر بررسی وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زن در طریقت بکتاشیه در آناتولی دوره‌ی سلجوقیان روم است. یافته‌های اساسی پژوهش نشان می‌دهد که طریقت بکتاشی گام مهمی در شکستن سنت‌های مربوط به زنان برداشت و به نوگرایی در این زمینه دست زد. بانوان از میان طبقات مختلف اجتماعی با تعالیم صوفیانه در ارتباط بودند. آنان در کنار مردان به برگزاری و شرکت در مراسم و آیین‌های صوفیانه مبادرت می‌ورزیدند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 1

صفحات  123- 137

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023