فرمان‌های تولیت (تولیت‌نامه‌ها، نیابت‌نامه‌ها) در دورة قاجار

نویسنده

  • حوریه سعیدی عضو هیئت‌علمی پژوهشکدۀ اسنادِ سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

هدف: فرمان های  موچود در مخزن خطی کتابخانۀ ملی ایران که صادرکنندۀ آن‌ها محل اختلاف است از لحاظ شکل و محتوا شده بررسی  است روش و رویکرد پژوهش: این مقاله با روش سندپژوهی نوشته شده است.  یافته‌ها و نتیجه­گیری: باز آنجا که در فقه شیعی جایگاه سلطنت عاریه‌ای دارد، شاهان قاجار با مجوز علمای شرع وارد حوزۀ وظایف و اختیارات روحانیون می‌شدند و در دستور و فرمان صادر می‌کردند. به‌دلیل آن‌که صادرکنندۀ فرمان‌ها -با مشخصه‌های ظاهری مهر و امضای روی آن- شاهان بوده‌اند، این گونه اسناد در ردیف فرمان شاهان قرار داده می‌شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدارس زرتشتیان در دورة قاجار

زرتشتیان، از اقلیت‌های دینی ایران، تا اواسط دورة قاجاریه مثل اغلب ساکنان ایران از داشتن سواد و مدرسه محروم بودند. آموزش و پرورش در میان زرتشتیان بیش‌تر آموزش مسائل دینی را شامل می‌شد. شکل‌گیری مدارس جدید از زمان ورود نخستین فرستادة پارسیان، «مانکجی لیمجی هوشنگ هاتریا»، عملی شد، او توانست در مدت حضورش در ایران مدارسی را برای کودکان زرتشتی تأسیس کند. بعد از او هم دیگر فرستادگان پارسی ازجمله کیخسر...

متن کامل

مرام و مسلک لوطیان در دورة قاجار

مقالة حاضر به بررسی اخلاق اجتماعی و آداب و رسوم لوطیان در دورة قاجار می‏پردازد. لوطی‌گری بخشی از زنجیره‌ای است که، در نظر، با فتوت آغاز می‌شود و در اصناف بازار و عیاری نمود می‏یابد. هر‌چند این نمود خارجی نیز در دوره‏هایی تحول و توسعه می‌یابد اما، در سراشیبی زوال، تبدیل به لوطیان می‏شود و در سدة حاضر با ارجاع به متون مارکسیستی به لمپن‏ها تغییر شکل می‏دهد. برداشت‏های متفاوت و گاه معارض از اصطلاح...

متن کامل

تأثیر انقلاب مشروطیت در دیوان‌سالاری دورة قاجار

آرمان مشروطیت در مقام نظر تا حدودی زمینه و امکان مشارکت مردم را در ادارة امور دولتی فراهم آورد و دیدگاه معطوف به قانون اساسی و تدوین متمم آن، تحول در نهاد دیوان‌سالاری را نیز در نظر داشت. اما در عمل، با وجود آنکه در ساختار دیوان‌سالاری تغییرهای کمّی و گسترده­ای حاصل شد، همچنان سیطرۀ اندیشة استبداد خودکامة پادشاهی در ایران و سنت­های نیرومند و ریشه­دار آن در نظام دیوان­سالاری باقی ماند و با هر نوع...

متن کامل

مدارس زرتشتیان در دورة قاجار

زرتشتیان، از اقلیت های دینی ایران، تا اواسط دورة قاجاریه مثل اغلب ساکنان ایران از داشتن سواد و مدرسه محروم بودند. آموزش و پرورش در میان زرتشتیان بیش تر آموزش مسائل دینی را شامل می شد. شکل گیری مدارس جدید از زمان ورود نخستین فرستادة پارسیان، «مانکجی لیمجی هوشنگ هاتریا»، عملی شد، او توانست در مدت حضورش در ایران مدارسی را برای کودکان زرتشتی تأسیس کند. بعد از او هم دیگر فرستادگان پارسی ازجمله کیخسر...

متن کامل

ترجمه در دورة قاجار (از 1210 ق. تا پایان دورة مظفّری)

بخشی از پیشینة ادبی و تاریخی ایران، در آثاری به جای مانده که حاصل ترجمه و یا اقتباس از متون مکتوب به زبان‌‌های دیگر است. این ترجمه‌‌ها را «میرزا»های مسلّط به زبان و ادبیّات فارسی انجام می‌دادند. سبک نگارش این آثار همان سبک نگارش دورة زمانی ترجمه است. دورة قاجاریه از مهمّ‌ترین دوره‌‌های ترجمه در تاریخ ایران از زبان فرانسوی و انگلیسی است.هدف این مقاله، بررسی و ارزیابی نقش و جایگاه ترجمه از زبان انگل...

متن کامل

منصب تولیت و عوامل مؤثر بر عملکرد متولیان آستان قدس رضوی در عصر قاجار

چکیده آستان قدس رضوی به عنوان یک قطب مذهبی مهم در مطالعات تاریخ ایران و تاریخ محلی خراسان جایگاه ویژه­ای دارد. در ساختار تشکیلاتی این نهادمذهبی، منصب تولیت بالاترین مقام به شمار می­آید. در کنار این منصب، مناصب دیگری چون نایب­التولیه، قائم مقام­ التولیه و ناظرآستانه وجود دارد که صاحبان این مناصب، کارگزاران اصلی آستانه­اند. آنچه مقرر است در این مقاله، ­با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 29  شماره 3

صفحات  148- 168

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023