فعالیت ضدقارچی کلاله زعفران (Crocus sativus L.) علیه گونه‌های مختلف Aspergillus و تولید زهرابه در محیط آزمایشگاهی

با توجه به اهمیت گونه‌های مختلف Aspergillus از نظر فساد مواد غذایی و تولید زهرابه، در این تحقیق اثرات ضدقارچی زعفران (Crocus sativus L.) علیه Aspergillus niger، Aspergillus flavus و Aspergillus parasiticus و تولید زهرابه در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. بدین منظور، مقدار 0، 5 و 10 میلی‌گرم زعفران پودر شده به‌ازای هر میلی‌لیتر محیط کشت (YES) Yeast Extract Sucrose اضافه گردید و رشد میسیلیومی قارچ‌ها 0، 5، 10، 15، 20، 25 و 30 روز پس از تلقیح اندازه‌گیری شد. سنجش پیکروکروسین، سافرانال و کروسین زعفران به‌روش رنگ‌سنجی انجام گردید. میزان آفلاتوکسین B1 (AFB1) نیز در روز سی‌ام به روش کروماتوگرافی لایه نازک اندازه‌گیری گردید. مقادیر کروسین، پیکروکروسین و سافرانال در عصاره‌های تهیه شده از زعفران مورد بررسی به‌ترتیب 0.25±231.20، 0.85±87.16 و 0.25±34.86 میلی‌گرم/ گرم وزن خشک محاسبه شد. به‌طوری که با اضافه شدن زعفران به‌میزان 10 میلی‌گرم/میلی‌لیتر به محیط کشت YES، رشد میسیلیومی گونه‌های مختلف Aspergillus نسبت به شاهد (فاقد زعفران) 29 تا 32 درصد کاهش می‌یافت. همچنین با اضافه کردن زعفران به محیط کشت YES، تولید زهرابه AFB1 از 5 میکروگرم/ میلی‌لیتر به سطح غیرقابل ردیابی کاهش داشت. تأثیر زعفران بر کاهش رشد میسیلیومی و کاهش تولید AFB1 بین گونه‌های مختلف Aspergillus فاقد اختلاف معنی‌دار بود. این نتایج استفاده از زعفران را در صنایع داروسازی و به‌عنوان افزودنی‌های مواد غذایی برای جلوگیری از رشد گونه‌های Aspergillus و تولید زهرابه پیشنهاد می‌کند.