قرآن، منطق، انسان و اکتشاف نفس‎الأمر جهان

نویسندگان

چکیده مقاله:

واقعیت نهایی و حقیقت غایی چیست؟ از دیدگاه قرآن عظیم چگونه و با چه ابزاری می‎توان به نفوذ در نفس‎الامر جهان توفیق یافت؟ آیا با یک منطق ساده و تک‎بعدی مثل ذهن استدلالی می‎توان به معرفت مطلوب مذهب در باب جهان پیچده و انسان پیچیده­تر دست یافت؟ هر متدی برای هر علمی جهت کشف واقعیت مناسبت ندارد. قیاس برهانی در علوم طبیعی بی‎ثمر است؛ چنان‏که استقرای علمی در ریاضیات و فلسفه بی‏اثر است. چه عاملی گذر از دنیای قدیم به دوران جدید را مهیا کرد؟ بی‎شک منطق مناسب که فرانسیس بیکن و دیگران بدان همت گماردند. قرآن حکیم هم برای شناخت غایت خلقت آدم و عالم منطقی پیشنهاد می‎کند و علاوه بر عواملی دانشی چونان لُب و تعقل، تدبر، تفکر، تفقه، توسم، علم و یقین از عوامل گرایشی، کنشی و منشی مثل تذکر، تقوا، اسلام، ایمان، انابه، احسان، اراده، سؤال، عبودیت، تبعیت، صبر، شکر، سمع، اعتصام، هدایت و ولایت نام می‏برد و تأکید می‎کند که برای فهم اصل واقعیت یا لایه‏هایی از آن اسبابی سخت اثرگذار هستند. در یک کلام قرآن منطق حق عینی را به جای منطق صدق ذهنی پیشنهاد می‎کند. منطق صدق بخشی کوچک از منطق حق بوده و در صورت فقدان برخی عوامل عقیم می‎ماند. اشاره به منطق گسترده اسلام برای فهم مطلوب واقعیت از منظر دین، فلسفه تمایز و تولد این نوشتار به شمار می‎رود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فرجام انسان و جهان در قرآن و عهدین

از دیر باز فرجام اندیشی یکی از دغدغه های دیرپا و پایای انسانی بوده، و خواهد بود و فرجام شناسی، یکی از موضوعاتی است که نه تنها بر زندگی فردی انسان اثر می گذارد، بلکه تأثیر به سزایی بر زندگی اجتماعی و رفتار متقابل افراد نسبت به یکدیگر دارد. در این راستا، در این پروژه به بررسی «فرجام انسان و جهان در قرآن و عهدین» پرداخته شده است، که با بررسی در شرایع یهود، مسیحیت و اسلام، این مهم به دست آمد که فرج...

انسان در جهان یا جهان در انسان«جستاری در خصوص رابطه انسان با جهان از نگاه صدرالمتألهین»

فیلسوفان اسلامی در خصوص رابطۀ انسان با جهان بر این باورند که انسان، عالم صغیر است و جهان، انسان کبیر.در این نگاه انسان عصاره و چکیدۀ جهان محسوب می­شودوجامعیت او به واسطۀ روح الهی و ملکوتی است که در او دمیده شده است.از بین فلاسفه ملاصدرا معتقد است که هنگامی که بدن انسان با حرکت جوهری به مرحلۀ «تسویه»رسید،استعداد و قابلیت لازم را جهت دریافت این نفخۀ الهی می­یابد و آن گاه روح الهی با تمامی اسماء ...

متن کامل

قرآن و حقوق انسان

 دیدگاه‌هاى حقوقى بشر و قرآن در مورد حقوق انسان به صورت مقایسه‌اى مورد بررسى قرار گرفته است. در فقه، "حق" تمام احکام اعم از وضعى، تکلیفى، تأسیسى و معنایى را در بر مى‌گیرد البته گاه حق در برابر حکم نیز به کار مى‌رود. در اصطلاح حقوق‌دانان، "حق" تعاریف گوناگونى یافته است، این گوناگونى نشان مى‌دهد تعریف حق به گونه‌اى که جامع افراد و مانع اغیار باشد امکان‌پذیر نیست. افزون بر این، حق از مفاهیم اعتبار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 94

صفحات  163- 194

تاریخ انتشار 2020-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023