قیمت‌گذاری اثر شرطی پراکندگی بازده

هدف پژوهش حاضر آزمون قیمت‌گذاری اثر غیرشرطی و شرطی پراکندگی بازدهی و یا به سخن دیگر، بررسی رابطه شرطی پراکندگی و بازدهی مقطعی سهام در شرایط مختلف بازار اعم از "عادی (غیرشرطی)"، "صعودی و نزولی" و "مقادیر حدی" است. برای این منظور، نمونه‌ای متشکل از 144 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 1381 تا 1392 مورد بررسی قرار می‌گیرد. جهت بررسی توان توضیحی پراکندگی بازدهی در شرایط سه‌گانه بازار به شرح فوق، از رویکرد فاما و مک‌بث (1973) استفاده می‌شود. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که احتساب پراکندگی بازدهی به عنوان عامل ریسک فراگیر در عین حال‌که منجر به افزایش توان توضیحی مدل سه عاملی فاما و فرنچ (1993) می‌گردد اما قادر به تبیین تغییرات مقطعی بازدهی نیست. یافته اخیر در بازار صعودی، نزولی و حدی نیز برقرار است. لذا اثرات غیرشرطی و شرطی پراکندگی بازدهی در بورس اوراق بهادار تهران تایید نمی‌گردد. این در حالی است که اثر بتا در حالت غیرشرطی و در شرایط صعودی بازار، معنا­دار و مستقیم و در شرایط نزولی بازار، معنا­­دار و غیرمستقیم است. همچنین اثر نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار در شرایط صعودی و حدی صعودی، معنادار و غیرمستقیم است.