ماهیت مدل و مؤلفه‌های مدل‌شناختی در تولید علوم انسانی اسلامی
نویسنده
چکیده مقاله:
هدف: هدف از این مقاله طراحی مدل و مدلسازی به عنوان گامی مهم در پیشبرد ادبیات بحث علم دینی و تحقق عملی پروژة علوم انسانی اسلامی بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که مطالب آن به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. یافته‌ها: مدل به لحاظ مفهومی، مجموعه‌ای منسجم و هماهنگ از مبانی، پیش‌فرضهای متافیزیکی و فلسفی علم و به لحاظ منطقی و روش‌شناختی، مشخص کننده و در بردارنده عناصر و مؤلفه‌های روش‌شناختی تولید علم است. مؤلفه‌های مدل‌شناختی به دو دستة عام و خاص قابل تقسیم‌اند. مؤلفه‌های عام با توجه به عناصر مقوّم تعریف مدل، سه مؤلفة تبیین مبانی و بنیاد‌های نظری، تبیین صحیح روش‌شناسی و نظامندی و انسجام مراحل و عناصر دخیل در تکون معرفت‌اند. مؤلفه‌های عام فرعی، مجموعه مؤلفه‌های مدل‌شناختی مستخرج و قابل ارجاع به مؤلفه‌های اصلی‌اند؛ از جمله: تبیین جایگاه عقل و تجربه در تولید علم دینی، نقش محقق و کنشهای انسانی، تنوع منابع معرفتی و تکثّر روش‌شناختی، ارزش‌پذیری نظام علم. مؤلفه‌های خاص مدل‌شناختی نیز تأمین‌کنندة وجه اسلامیت مدل می‌باشند. نتیجه‌گیری: مطالعة تطبیقی و دقیق الگوها و نظریات داخلی و خارجی و بررسی مهم‌ترین چالشها و محلهای نزاع در علم دینی، به طراحان مدل در استکشاف مؤلفه‌های تکون علم دینی و اجماع نظری برای اتخاذ طرحی بایسته در فرایند مدلسازی یاری می‌رساند
منابع مشابه
مدل روش‌شناختی نظریهپردازی در علوم انسانی اسلامی
برای تولید علوم انسانی اسلامی با هر رویکردی باید از قرآن استفاده کرد. به خصوص رویکردهایی که با تولید نظریه درصدد تولید علوم انسانی اسلامی هستند، یعنی تولید علم با استفاده از قرآن در مقام گرد‌آوری، ساخت فرضیه، نظریهپردازی،... بیشتر نیاز به استفاده از آیات قرآن دارند. اما با چه روشی می‌توان در مقام نظریهپردازی از قرآن استفاده کرد؟ به عبارت دیگر چگونه می‌توان از قرآن به نظریهپردازی نائل شد؟ مکا...
متن کاملگلوگاهها و عوامل مؤثر بر تولید علوم انسانی اسلامی
هدف: این تحقیق به منظور شناسایی گلوگاهها، حلقه‌ها وعناصر مهم تولید علوم انسانی اسلامی و معرفی آنها به صاحب‌نظران سامان یافته است. روش: این تحقیق از نوع آماری و میدانی و جامعۀ آماری آن اساتید و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مرتبط با رشته‌های علوم انسانی دانشگاه ارومیه و دانشگاه تبریز است. اندازه‌گیری متغیّرها در این تحقیق با مقیاس لیکرت و به صورت پرسشنامه (آلفای کرونباخ 98 درصد) انجام گرفته است. ی...
متن کاملدرآمدی بر سیاست‌پژوهی تولید علوم انسانی اسلامی؛ آسیب‌ها و راهکارها
اقتدار دین در دوران معاصر منوط به کارآمدی آن در عرصه‌های مختلف علمی است و پرداختن به مسأله علم دینی به مثابه یکی از مباحث علوم انسانی از بنیادی‌ترین مسائل جامعه و نظام اسلامی در ایران است. از این رو سیاستگذاری به منظور دستیابی به تولید علوم انسانی اسلامی، امری ضروری به نظر می‌رسد. تولید علم دینی مستلزم نیل به یک پارادایم دینی است و ایجاد یک پارادایم نیز نیازمند به ایجاد یک جامعه علمی است که بای...
متن کاملفرهنگ اسلامی، پیشران تولید علوم انسانی اسلامی در اندیشه‌های انسان‌شناختی بانو امین اصفهانی
بانو امین اصفهانی، فرهنگ دینی را عامل حرکت جامعه به‌سوی سعادت دنیوی و اُخروی دانسته و این معنا را ناظر به نظام تعلیم و تربیت اسلامی تبیین کرده است. نوشتار حاضر کوشیده است ارتباط فرهنگ با انسان و تأثیر انسان‌شناسی اسلامی در تعالی فرهنگی جامعه از طریق بروز در علوم انسانی اسلامی را به روش استنباطی ـ تحلیلی و تطبیق با مبانی انسان‌شناسی اسلامی در آثار بانو امین، تبیین کند. دستاورد محوری پژوهش حاضر ای...
متن کاملگلوگاه ها و عوامل مؤثر بر تولید علوم انسانی اسلامی
هدف: این تحقیق به منظور شناسایی گلوگاهها، حلقه ها وعناصر مهم تولید علوم انسانی اسلامی و معرفی آنها به صاحب نظران سامان یافته است. روش: این تحقیق از نوع آماری و میدانی و جامعۀ آماری آن اساتید و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مرتبط با رشته های علوم انسانی دانشگاه ارومیه و دانشگاه تبریز است. اندازه گیری متغیّرها در این تحقیق با مقیاس لیکرت و به صورت پرسشنامه (آلفای کرونباخ 98 درصد) انجام گرفته است. ی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 24 شماره 84
صفحات 517- 542
تاریخ انتشار 2020-11-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023