محافظت پرتوی نیروهای مسلح،گذشته حال و آینده

  محافظت پرتوی به‌ دو طریق فیزیکی و شیمیایی یا ترکیبی از آن‌دو صورت می‌گیرد. محافظت فیزیکی بافت زنده از اثرات سوء پرتو با Fractionation و Shielding صورت می‌پذیرد که هردو در مورد سوانح پرتوی، به‌خصوص در نیروهای رزمنده درحال رزم امکان‌پذیرنیست. درواقع محافظت شیمیایی از اثرات سوء پرتو به‌وسیله ترکیباتی صورت می‌گیرد که عمدتاً ازطریق چند مکانیسم این‌کار را انجام می‌دهند. مهمترین این مکانیسم‌ها پاکسازی رادیکال‌های آزادی است که دراثر برخورد پرتو با مولکول‌های حیاتی سلول‌های زنده و از جمله آب، ایجاد می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌ها و آمینوتیول‌ها عمده اثر محافظتی خود را با این مکانیسم به ‌جا می‌گذارند. القای شوک بیوشیمیایی، القای هیپوکسی، اهدای اتم هیدورژن از جمله دیگر مکانیسم‌هایی هستند که محافظت‌کننده‌هایی مثل ایمونو مدولاتورها از آن استفاده می‌کنند. لذا، باتوجه به ‌مطالعات بسیار زیادی که در زمینه داروهای محافظ پرتو انجام شده است. تعدادی ازجدیدترین و کامل‌ترین منابع اعم از کتاب و مقالات معتبر برای تهیه این مقاله جمع‌آوری و با مطالعه آنها تعدادی از بهترین محافظ‌های پرتو به‌همراه کاربرد و مکانیسم عمل آنها معرفی شده است. همچنین چشم اندازها وضرورت‌های آینده محافظت پرتوی نیروهای مسلح بحث و بررسی شده‌اند. با آن‌که کاربرد یک داروی خاص به ‌تنهایی برای محافظت پرتوی در فرد درحال رزم تاکنون مقدور نشده است اما کاربرد هم‌زمان دو یا چند داروی محافظ پرتو ممکن است بتواند اثرات سوء پرتوگیری‌های کشنده در میدان جنگ را به حداقل برساند. ضرورت انجام آزمایشات بالینی برای یافتن رژیم محافظ پرتوی مناسب برای فرد درحال رزم ایجاب می‌کند که متخصصین پزشکی و رادیوبیولوژی و دارو سازی برای این امر تحقیقات گسترده‌ای را آغاز نموده و به انجام رسانند.