مطالعه‌ اثرات‌ قطب‌ صنعتی‌ مبارکه‌ اصفهان‌ بر توسعه‌ کشاورزی‌ منطقه‌

نویسندگان

  • خلیل‌ کلانتری‌
  • سرفراز حقیقی‌
چکیده مقاله:

یکی‌ از الگوهای‌ توسعه‌ منطقه‌ای‌ ایجاد قطبهای‌ صنعتی‌ است‌. این‌ الگو برگرفته‌ از نظریة‌ قطب ‌رشد فرانسوا پرو بوده‌ که‌ معتقد است‌ توسعه‌ در همه‌ جا و یکباره‌ اتفاق‌ نمی‌افتد. بلکه‌ فرایند توسعه‌ ابتدا در برخی‌ نقاط‌ یا قطب‌های‌ رشد ایجاد و سپس‌ به‌ نواحی‌ اطراف‌ منتشر می‌شود. این‌ تفکر در برنامه‌ها ‌عمرانی‌ چهارم‌ و پنجم‌ قبل‌ از انقلاب‌ مورد توجه‌ قرار گرفت‌ و در چند نقطه‌ به‌ اجراء درآمد و متعاقب‌ آن‌ شهرستان‌ مبارکه‌ نیز در دهة‌ 1360، با احداث‌ مجتمع‌ بزرگ‌ صنعتی‌ به‌ لیست‌ قطب‌های‌ توسعه‌ اضافه ‌شد. اما ایجاد و گسترش‌ اینگونه‌ صنایع‌ بدون‌ در نظر گرفتن‌ اثرات‌ آن‌ بر ساختار اقتصادی‌ و کشاورزی‌ منطقه‌ انجام‌ گرفت‌، بطوریکه‌ بعد از گذشت‌ حدود دو دهه‌ تأثیرات‌ عمیقی‌ بر ساختار کشاورزی‌ منطقه ‌وارد آورده‌ است‌. در این‌ تحقیق‌ که‌ از نوع‌ اکتشافی می‌باشد سعی‌ شده‌ است‌ تا اثرات‌ استقرار صنعت‌ در این‌ قطب‌ بر وضعیت‌ کشاورزی‌ منطقه‌ مبارکه‌ مورد بررسی‌ قرار گیرد. برای‌ این‌ منظور 151 نفر از کشاورزان‌، از شش‌ روستای‌ منطقه‌ با استفاده از نمونه‌گیری‌ مطبق‌ متناسب،‌ به‌ روش‌ تصادفی‌ انتخاب‌ و اطلاعات‌ لازم‌ از طریق‌ پرسشنامه‌ای‌ که‌ پایایی‌ آن‌ با استفاده‌ از آلفای‌ کرونباخ‌ در سطح‌ 78/0 تأیید شده‌ بود جمع‌آوری‌ و با استفاده‌ از روش‌ تحلیل‌ عاملی‌ و آزمون‌های‌ من‌ وایت‌ نی‌ و ویلکاکسون‌ مورد تجزیه‌ و تحلیل‌ قرار گرفت‌ و در نهایت‌ مشخص‌ شد که‌ قطب‌ صنعتی‌ مبارکه‌ علیرغم‌ داشتن‌ برخی‌ اثرات‌ مثبت‌ بر کشاورزی‌ منطقه‌، اثرات‌ منفی‌ قابل‌ توجهی‌ نیز بهمراه‌ داشته‌ است‌. یافته‌های‌ تحقیق‌ نشان‌ داد که‌ طبق‌ نظریه‌ قطب‌ رشد پرو اثرات‌ واپس‌‌روی‌ قطب‌ صنعتی‌ مبارکه‌ بیشتر از اثرات‌ پخش‌ آن‌ بوده‌ است‌.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه اثرات قطب صنعتی مبارکه اصفهان بر توسعه کشاورزی منطقه

یکی از الگوهای توسعه منطقه ای ایجاد قطبهای صنعتی است . این الگو برگرفته از نظریة قطب رشد فرانسوا پرو بوده که معتقد است توسعه در همه جا و یکباره اتفاق نمی افتد. بلکه فرایند توسعه ابتدا در برخی نقاط یا قطب های رشد ایجاد و سپس به نواحی اطراف منتشر می شود. این تفکر در برنامه ها عمرانی چهارم و پنجم قبل از انقلاب مورد توجه قرار گرفت و در چند نقطه به اجراء درآمد و متعاقب آن شهرستان مبارکه نیز در دهة 1...

متن کامل

بررسی آثار اجتماعی قطب‌های رشد صنعتی بر توسعه پایدار محلی (مطالعه موردی قطب رشد صنعتی عسلویه)

هدف اولیه طراحان قطب‌های رشد در اروپا، استفاده از آنها برای ایجاد تحرک و رشد در مناطق محروم بود، اما در کشورهای در حال توسعه، قطب‌های رشد به ‌دلیل وجود منابع طبیعی در مناطقی خاص و به منظور کمک به رشد اقتصاد ملی ایجاد شده‌اند. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی آثار اجتماعی توسعه صنعتی ناشی از ایجاد قطب رشد صنعتی بر توسعه پایدار محلی در منطقه عسلویه است. پرسش اصلی این است که ورود صنعت به منطقه، چه پیامد...

متن کامل

واکاوی اثرات خوشه های صنعتی بر توسعه منطقه‌ای مورد پژوهی: خوشه های صنعتی سنگ منطقه کلانشهر اصفهان

      علی­رغم شکل­گیری بزرگ­ترین منطقه تولید و فرآوری سنگ کشور در منطقه کلانشهری اصفهان در دهه­های اخیر (شامل چهار خوشه محمودآباد، نجف­آباد، دولت­آباد و خمینی­شهر) و وجود بحث­های شفاهی و غیرمستند گسترده درباره تأثیرات منطقه­ای آنها، کمتر بررسی دقیقی درباره این خوشه­ها به ویژه در ارتباط با نقش آنها در توسعه منطقه­ای اصفهان صورت پذیرفته است. با عنایت به این خلاء مطالعاتی در این مقاله هدف آن است ت...

متن کامل

واکاوی اثرات خوشه های صنعتی بر توسعه منطقه ای مورد پژوهی: خوشه های صنعتی سنگ منطقه کلانشهر اصفهان

علی­رغم شکل­گیری بزرگ­ترین منطقه تولید و فرآوری سنگ کشور در منطقه کلانشهری اصفهان در دهه­های اخیر (شامل چهار خوشه محمودآباد، نجف­آباد، دولت­آباد و خمینی­شهر) و وجود بحث­های شفاهی و غیرمستند گسترده درباره تأثیرات منطقه­ای آنها، کمتر بررسی دقیقی درباره این خوشه­ها به ویژه در ارتباط با نقش آنها در توسعه منطقه­ای اصفهان صورت پذیرفته است. با عنایت به این خلاء مطالعاتی در این مقاله هدف آن است تا میزا...

متن کامل

نقش نواحی صنعتی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: ناحیه صنعتی کوهپایه در شهرستان اصفهان)

در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی تأسیس نواحی صنعتی در روستاها به‌عنوان سیاستی برای تنوع ‌بخشی فعالیت‌های روستایی مد نظر قرار گرفته است. ساختار اجتماعی- اقتصادی نواحی روستایی با تأسیس مناطق صنعتی مذکور تحولاتی را پذیرفته است. مقاله حاضر پیامدهای تأسیس نواحی صنعتی در مناطق روستایی را با تأکید بر ناحیه صنعتی کوهپایه بررسی کرده است. ناحیه صنعتی کوهپایه در دهستان جبل مرکب از 13روستا قرار دارد. این ده...

متن کامل

اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب و تولید محصولات کشاورزی مطالعه موردی: حوضه زاینده رود اصفهان

تغییر اقلیم و تاثیرات متعاقب آن نگرانی هایی را در برداشته که توجه به آن را ضروری ساخته است. در این تحقیق اثرات این پدیده بر منابع آب و کشاورزی حوضه زاینده رود اصفهان و راه های تطبیق با آن، تحت داده های مدل گردش عمومیHadCM3 در دو دوره 2039-2010 و 2099-2070 مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل های این اطلاعات، نشان از کاهش بارندگی، افزایش دما و افزایش سال های خشک متوالی تا سال 2100 را دارد. ش...

متن کامل

بررسی اثرات صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی بر توسعه کشاورزی در استان آذربایجان غربی

     بخش کشاورزی همواره با مشکلاتی از جمله کمبود سرمایه و سرمایه‌گذاری مواجه می‌باشد. لذا صندوق‌های غیردولتی حمایت از توسعه بخش کشاورزی راه‌­حل مناسبی برای تزریق صحیح منابع مالی به این بخش می‌باشند. هدف اصلی این پژوهش "بررسی اثرات صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی در استان آذربایجان غربی" بود. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش 173 تشکل سهام­دار صندوق حمایت از توسعه بخش ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 34  شماره 3

صفحات  -

تاریخ انتشار 2003-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023