مطالعۀ پیامدهای افزایش قیمت کالاها وخدمات آموزشی برتقاضای خانواده‌ها برای آموزش عمومی

مطالعۀ پیامدهای افزایش قیمت کالاها وخدمات آموزشی برتقاضای خانواده‌ها برای آموزش عمومی  دکتر عبدالله انصاری1 چکیده قیمت آموزش بر تقاضای آموزش تأثیرگذار است و انتظار می­رود میزان تقاضای خانواده ­ها برای آموزش عمومی در شرایطی که قیمت و مخارج مربوطه افزایش می ­یابد، کاهش پیدا ‏کند. بر این اساس دولتها به منظور توسعه پوشش تحصیلی تلاش می­کنند با جلوگیری از افزایش قیمتها از مخارج آموزشی خانواده‌ها بکاهند و حتی به برخی خانواده‌ها برای ثبت ­نام در مدرسه یارانه پرداخت کنند. بنابراین شناخت سازوکار تصمیم گیری خانواده‌ها در زمینه اختصاص دادن منابع به انواع مصارف، به ویژه آموزش عمومی در سبد هزینه خانواده ضرورتی برای اتخاذ سیاستهای مناسب است. این امر از طریق برآورد کشش های قیمتی تقاضای آموزش عمومی برای خانواده‌های شهری متعلق به دهکه ای درآمدی گوناگون تحقق می­­­یابد. برآورد ضرایب کشش های مذکوربا به ­کارگیری سیستم تقاضای رتردام در سالهای 1386 تا 1391 نشان داد که علایم مربوطه منفی و با قانون تقاضا سازگار است. همچنین تقاضای خانواده‌های متعلق به دهکهای اول تا ششم برای گروه کالایی آموزش عمومی با کشش (حساس) و تقاضای خانواده‌های طبقات هفتم تا دهم  بی ­کشش است. بنابراین می­توان نتیجه گرفت تقاضای خانواده‌های متعلق به دهکهای درآمدی پایین‌تر (به استثنای دهک هشتم)، حساسیتی فزونتر نسبت به تغییر قیمت گروه کالایی و خدماتی آموزش عمومی در مقایسه با دهکهای درآمدی بالاتر دارد. افزایش قیمت آموزش تقاضای آموزش عمومی در میان اقشار کم درآمد و مرفه شهری را به اندازه گستره نابرابری در مخارج آموزشی کاهش خواهد داد. کلیدواژگان: کشش قیمتی تقاضا برای آموزش عمومی،سیستم تقاضای رتردام، داده­ های تابلویی(پنل) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تاریخ دریافت: 23/1/94                     تاریخ پذیرش: 16/8/94 1. استادیار سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش[email protected]