مفهوم‌سازی و سنجش فساد اقتصادی از دیدگاه اسلام با رویکرد نهادگرایی
نویسندگان
چکیده مقاله:
در صورت نبود یک مفهوم مورد اتفاق درباره فساد اقتصادی که شامل مصادیقی به منظور رصد و سنجش وضعیت موجود باشد، هرگونه تلاش در جهت از بین‌بردن آن بی‌ثمر خواهد بود. برای نیل به این مهم هرگونه مفهوم‌سازی باید در چارچوب این نظامات فکری و ارزشی صورت گیرد. در پژوهش پیش رو ضمن بررسی تعاریف پرکاربرد درباره فساد اقتصادی، مشخص گردید که بیشتر این تعاریف در اقتصاد متعارف به دلیل تأثیرپذیری از مبانی نظام سرمایهداری محدود به بخش دولتی گردیده که ایرادات فراوانی بر آن وارد می‌باشد؛ بر این اساس با توجه به رویکرد اقتصاد نهادگرا، بهترین روش برای تببین مفهوم فساد در هر جامعه، استفاده از هنجارها و ارزش‌های عرفی فرهنگی‌‌شده و نهادی آن جامعه می‌باشد؛ با عنایت به این مهم و با رجوع به دین نهادی که نماینده ارزش‌های عرفی‌فرهنگی شده در سطح جامعه می‌باشد، مشخص گردید که در سنت شیعی مکاسب محرمه با توجه به جایگاه آن در نهادهای رسمی و غیررسمی، دقیق‌ترین و عمیق‌ترین معادل مفهومی برای فساد اقتصادی از منظر اسلام می‌باشد. همچنین با توجه به برخی از مهمترین مصادیق، شاخصی طراحی گردید که با استفاده از روش ادراک فساد در بافت پیرامون حرم رضوی سنجش شد؛ بر اساس نتایج به‌دست‌آمده بیش از نیمی از فعالیت‌های اقتصادی منطقه مبتلا به فساد اقتصادی میباشند.
منابع مشابه
مفهوم و آثار اقتصادی حقوق مالکیت: رویکرد نهادگرایی
این مقاله با هدف نشان دادن اهمیت تحلیل های اقتصاد نهادگرایی، به عنوان یک تحلیل مکمل در تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی، به بررسی مفهوم و آثار اقتصادی حفاظت از حقوق مالکیت پرداخته است. برای رسیدن به این هدف، ضمن ارائه تعاریف متعدد از حقوق مالکیت، مشخص شد که حفاظت از حقوق مالکیت باعث انباشت سرمایه های فیزیکی، انسانی و اجتماعی، افزایش پس انداز، افزایش کارایی اقتصادی، تخصیص بهینه منابع، کاهش فعالیت ها...
متن کاملالگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام
این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش است که الگوی انسان اقتصادی با تکیه بر آموزه‌های اسلامی چگونه قابل ترسیم است؟ تعریف این الگو چیست؟ مهمترین عنصر یا عناصر این تعریف کدامند؟ فرضیه‌ای که مقاله به دنبال اثبات آن می‌باشد این است که مهمترین قاعده رفتاری در الگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام، «بیشینه‌‌سازی بهرهمندىهاى مادی، معنوى و آخرتى با بهترین ترکیب» می‌باشد. ابعاد سه‌گا...
متن کاملتحلیل رکودها و رونق‌های اقتصادی از منظر نظام اقتصادی اسلام با رویکرد نظریهپردازی دادهبنیاد
هدف از انجام این پژوهش بررسی این سؤال است که آیا در نظام اقتصادی اسلام چرخههای تجاری مطابق با آنچه در نظام اقتصاد سرمایهداری رخ میدهد، وجود دارد؟ بنابراین با استفاده از روش نظریهپردازی دادهبنیاد این نتیجه حاصل شد که اگر مردم با حکومت اسلامی همراه شده و رفتارهای مصرفی خود را الهی گردانند، مطابق با شاخص شکرگزاری، نزول نعمات افراد افزایش مییابد؛ همچنین با تبدیل مصرف فردی به مصرف اجتماعی، اصل...
متن کاملفرآیند قدرت گیری رضاخان با رویکرد نهادگرایی
فرآیند به قدرت رسیدن رضاخان با رویکرد نهادگرایی این مقاله در تلاش است با رویکردی تاریخی- تحلیلی و بر اساس نظریه نهادگرایی (که در آن به نقش و اهمیت نهادها و تاثیرگذاری متقابل نهادها و افراد بر روی همدیگر برای رسیدن به هدفی خاص پرداخته می‌شود) به تحلیل و تبیین چگونگی قدرت گیری رضاخان از سال 1299 تا 1304ش با کمک نهادهای مهم و تاثیرگذاری مانند ارتش، مجلس و احزاب؛ با توجه به اوضاع نامساعد و متشنج س...
متن کاملمفهوم و آثار اقتصادی حقوق مالکیت: رویکرد نهادگرایی
این مقاله با هدف نشان دادن اهمیت تحلیل های اقتصاد نهادگرایی، به عنوان یک تحلیل مکمل در تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی، به بررسی مفهوم و آثار اقتصادی حفاظت از حقوق مالکیت پرداخته است. برای رسیدن به این هدف، ضمن ارائه تعاریف متعدد از حقوق مالکیت، مشخص شد که حفاظت از حقوق مالکیت باعث انباشت سرمایه های فیزیکی، انسانی و اجتماعی، افزایش پس انداز، افزایش کارایی اقتصادی، تخصیص بهینه منابع، کاهش فعالیت های...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 17 شماره 66
صفحات 47- 75
تاریخ انتشار 2017-07-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023