مقایسه تطبیقی ماهیت تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های نظری و علمی کاربردی: بررسی تجربه ایران

مقاله حاضر باهدف بررسی و مقایسه تطبیقی تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های نظری و دانشگاه جامع علمی کاربردی نگارش یافته است. مطالعه حاضر با روش تحقیق آمیخته و رویکردی تحلیلی-توصیفی ناهم‌زمان انجام‌شده است. در این مطالعه با بهره‌گیری از ادبیات بین‌المللی مرتبط با تحصیلات تکمیلی، اسناد بالادستی مرتبط با گسترش کمی و کیفی تحصیلات تکمیلی ایران، بحث و تبادل‌نظر در شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه جامع علمی کاربردی، مصاحبه با متخصصین و کارشناسان صاحب‌نظر و میزگرد تخصصی با کارشناسان دانشگاه جامع علمی کاربردی اطلاعات لازم جمع‌آوری، کدگذاری و تحلیل‌شده‌اند. ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات عبارت بودند از: مصاحبه‌های فردی و گروهی نیمه‌باز، بحث و ارزیابی با حضور کارشناسان اهل‌فن، مشاهده مستقیم محقق، اسناد و اطلاعات موجود در دانشگاه جامع علمی کاربردی. نتایج نشان داد که: 1-تنوع‌گرایی در عرصه آموزش عالی گسترش پیداکرده است. لذا ایجاد دانشگاه جامع علمی کاربردی در ایران و گسترش دوره‌های تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه فرصت جدید و متنوعی برای ارائه خدمات آموزش عالی مهارتی در کشور ایران فراهم ساخته است که دارای پشتوانه بین‌المللی، تجربی و مهارتی است. 2- در نهادسازی این نظام جدید دانشگاه نتوانسته است شرایط و بستر مناسب برون دانشگاهی (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) و درون دانشگاهی (تبیین مبانی نظری، اجرای آیین‌نامه‌ها، مدیریت و نظارت بر اجرا و ارزیابی) را به‌خوبی فراهم نماید. 3- در صورت سیاست­گذاری و سرمایه­گذاری مناسب و توجه به حل مشکلات طرح‌شده، این نظام از تحصیلات تکمیلی می­تواند در کنار دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های نظری رویکرد مطلوبی برای توسعه کمی و کیفی فناوری در کشور باشد.