نارسایی آدرنال در بیماران دچار ضربه‌ی مغزی متوسط و شدید بستری در بخش‌های مراقبت ویژه

مقدمه: آسیب ناشی از ضربه (تروما) به سر یکی از علل مرگ و میر بزرگسالان است. با توجه به ایجاد اختلال عملکرد غده‌ی‌ آدرنال پس از ضربه‌ی مغزی و تأثیر آن در پیش آگهی بیماران و هم‌چنین عدم توافق در خصوص شیوه‌ی تشخیص آن، در این مطالعه فراوانی نارسایی آدرنال در فاز حاد پس از ضربه‌ی مغزی متوسط و شدید بررسی شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی بررسی موردی پنجاه نفر از بیماران دچار ضربه‌ی مغزی با شدت متوسط و شدید در محدوده‌ی سنی 70-15 سال بستری در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی چهار بیمارستان شهر تهران، از نظر عملکرد آدرنال با آزمون تحریکی ACTH یک و 250 میکروگرم بررسی شدند. یافته‌ها: در این مطالعه، بروز نارسایی آدرنال در 10 روز اول آسیب ترومایی مغزی براساس تعریف‌های مختلف نارسایی آدرنال از 82%-34% متفاوت بود. موارد شناسایی نارسایی آدرنال براساس آزمون ACTH یک میکروگرم بیشتر از آزمون�250 میکروگرم و کورتیزول پایه بود. به دلیل ممنوعیت انجام آزمون طلایی تحمل انسولین در این بیماران نمی‌توان در مورد حساسیت و ویژگی این دو آزمون قضاوت کرد. آزمون همبستگی کاپا نشانگر عدم همخوانی بین یافته‌های آن دو آزمون است (17/0 = کاپا). افت فشار خون و مصرف وازوپرسور به طور بارزی در بیماران تشخیص داده شده به وسیله‌ی آزمون 250 میکروگرم بیشتر بود. بین کورتیزول پایه و دقیقه‌ی 60 آزمون‌های تحریکی یک و 250 میکروگرم رابطه‌ی خطی معنی‌دار وجود داشت (0001/0P<). نتیجه‌گیری: نارسایی آدرنال در فاز حاد پس از ضربه‌ی مغزی شایع و باعث افزایش موربیدیتی می‌شود که لزوم تشخیص زودرس موارد تحت بالینی را براساس آزمون‌های دینامیک به منظور درمان مناسب ایجاب می‌نماید.