نشانه‌شناسی ترانه‌های اجتماعی فارسی: مطالعۀ چند نمونه شاخص

نویسندگان

  • آتوسا رستم بیگ استادیار زبان‌شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،
  • عارف محمد امیری دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده مقاله:

پژوهش حاضر که از نوع توصیفی-تحلیلی است با اتخاذ رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی و با هدف شناسایی ساختار ژانر به بررسی ترانه‌­های اجتماعی موسیقی پاپ فارسی می­پردازد تا به این پرسش‌ها پاسخ داده شود که ساختار ژانر در ترانه­های اجتماعی فارسی چیست؟ ترانه­سرایان زن و مرد چگونه از رمزگان زبانی و منابع نشانه­ای در بیان قصد اجتماعی خود استفاده کرده­اند؟ و هویت فرستنده و گیرندۀ پیام در ترانه­های اجتماعی چگونه بازنمایی شده­ است؟ به این منظور، 6 ترانه اجتماعی (از 3 ترانه­سرای زن و 3 ترانه­سرای مرد) به روش نمونه­گیری تصادفی نظام­مند انتخاب شدند. بر مبنای یافته‌ها مضامین پرکاربرد در ترانه‌های اجتماعی میهن‌دوستی، پیوستگی قومی و ملی، اختناق و لزوم اصلاح امور هستند. در ترانه‌های اجتماعی سه ساختار عمده شناسایی شده است: توصیف وضعیت اجتماعی-سیاسی غالباً با ارجاع به گفتمان اختناق و یأس؛ اقناع مخاطب با تأکید بر هویت ملی، قومی و جنسیتی؛ و پیش‌بینی و برنامه‌ریزی برای آینده با بهره­گیری از گفتمان امید. در بخش توصیف وضعیت، هویت فرستندۀ پیام در قالب راوی، در بخش اقناع با تأکید بر هویت ملی و جنسیتی و در بخش برنامه­ریزی برای آینده در قالب کنشگر فعال بازنمایی شده است. گیرندگان پیام نیز غالباً با تأکید بر هویت ملی، جنسیتی یا قومی مشخص شده‌اند. در ترانه­سرایان زن، هویت زنانه و نقش کنشگری زنان به نحوی عامدانه برجسته شده است. بررسی رمزگان نشان می‌دهد تنوع نشانه‌ها در نظام‌های گذرایی و وجه در مردان بیشتر از زنان بوده است؛ با این حال، از منظر جهت، مردان تنها از بندهای معلوم در ترانه‌های خود استفاده کرده‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

چند نمونه مورد نیاز است؟

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره شانزدهم، مهر 1396، 592-591         چند نمونه مورد نیاز است؟     How many samples are needed?   محسن رضائیان[1]،[2]     به هنگام طراحی مطالعات پژوهشی در حوزه سلامت، یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که مطرح می‌گردد این است که به چند نمونه احتیاج است تا بتوان به سؤال تحت مطالعه و یا فرضیه ...

متن کامل

مطالعۀ مقولات سیاست اجتماعی در کتب فارسی مقطع ابتدایی نظام آموزشی ایران

  چکیده   هدف پژوهش حاضر دستیابی به میزان طرح مقولات سیاست اجتماعی در کتاب ‌ های درسی، نوع شناختی که این کتب از سیاست اجتماعی به دانش‌آموزان می‌دهند و پاسخ‌دهی به این سؤال است که چه اصول و رهیافتی رسمی از سیاست اجتماعی در این کتاب‌ها وجود دارد. بدین منظور، به تحلیل محتوای کتاب‌های فارسی دوره ابتدایی به لحاظ مقولات سیاست اجتماعی و میزان ارتباط آنها با گروه‌های هدف و نهاد اجتماعی خانواده پرداخته ...

متن کامل

تحرک اجتماعی در رمان فارسی از 1300 تا 1350(مطالعه در چهار رمان نمونه)

اصطلاح تحرک اجتماعی( Social Mobility ) به جابه جایی افرادازپایگاهی اجتماعی به پایگاه اجتماعی دیگراطلاق میشود.این تحرک به دو شیوۀ عمودی و افقی اتفاق می افتد.پرسش اصلی این پژوهش بازتاب چگونگی تحرک طبقات اجتماعی در رمان فارسی در دوران مورد بحث است.روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی وبااستفاده ازمنابع کتابخانه ای و با در نظر گرفتن نمونه های موفق رمان های این دوره بوده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد از سالهای1...

متن کامل

بیان چند نکته اجتماعی، اخلاقی در برخی از متون ادب فارسی (با تأکید بر مفهوم شهروندی)

برخلاف نظر عامه که ادبیات فارسی را مشتی شعر و لختی حماسه می¬پندارند؛ زبان و ادبیات فارسی به دلیل ظرفیت بالای خود از یک سو و عدم تمایز علوم به شکل امروزین از سویی دیگر، محملی برای انتقال آموزه‌های علمی‌ مختلف بوده است. در بررسی این موضوع بروشنی مشخص می¬شود متون ادبیات فارسی، مشحون از مفاهیم و مطالبی است که امروزه هریک با تقسیم به شاخه‌هایی و با نگاهی تخصصی به عنوان یک رشته مستقل مطرح‌اند و با عن...

متن کامل

شاخص های کلیدی برای مدیریت پایدار پارک های شهری (مطالعۀ نمونه: پارک های شهری کرج)

پارک های شهری به منزلۀ فضای سبز عمومی، نقش بی نظیری در ایجاد فرصت های تفرجی و عملکردهایی برای جمعیت های شهری بازی می کنند. به دنبال رشد جمعیت، پایداری آن ها به یک چالش مدیریتی تبدیل شده است. بنابراین، پذیرفتن استراتژی های مؤثر مدیریتی، برای دستیابی به مدیریت و توسعۀ پایدار پارک های شهری مورد نیاز است. در این مطالعه با استفاده از چارچوب حدود قابل قبول تغییر، پارک های مهم شهر کرج شناسایی و همچنین...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 2

صفحات  313- 338

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023