نقد دیدگاه سنت‌گرایان در مورد سرآغاز هنر خوشنویسی اسلامی
نویسنده
چکیده مقاله:
سنت‌گرایان به عنوان اندیشه‌ای نوپا در عرصة تفکرات مابعدالطبیعی و فلسفی و عرفانی توانسته‌اند جایگاهی در میان اندیشة امروزمان کسب کنند؛ جایگاهی که سعی دارد تا در باب تمام مظاهر تمدن، داد سخن دهد و برآمده از احساسات است نه از تفکر و استدلال. هنر اسلامی و اقسام مختلف آن نظیر خوشنویسی، معماری، فلزکاری، صنایع‌دستی، نگارگری و حتی هنرهای نمایشی همچون تعزیه نیز در معرض تفسیر و بررسی سنت‌گرایان بوده است، به طوری که با پیوند هنر و تمدن اسلامیِ برآمده از قلب دین الهی، هنر تبدیل به مظهری تام از جلوة زیبایی الهی می‌شود. در این میان خوشنویسی نیز به عنوان یکی از اقسام اصلی هنر اسلامی که به تعبیر سنت‌گرایان هنر قدسی محسوب می‌شود، مورد توجه جدی بوده به طوری که سنت‌گرایانی همچون سید حسین نصر، تیتوس بورکهارت و سنت‌گرای شهیر معاصر، مارتین لینگز در باب سرآغاز تا سیر تحولات خوشنویسی اسلامی، داد سخن داده‌اند. در این پژوهش تلاش شده تا ضمن بررسی دیدگاه سنت‌گرایان در خصوص علل پیدایش خوشنویسی، آنها را در بوتة نقد علمی بسنجیم و در این راه از مستندات تاریخی و همچنین تحلیل سخنان خود سنت‌گرایان در مورد خوشنویسی و همچنین دیگر مسایل مرتبط با هنر یا متافیزیک هنر، کمک گرفته‌ایم. در میان تمامی عللی که سنت‌گرایان برای سرآغاز هنر خوشنویسی نقل کردند، هیچ کدام از آزمون علمی سربلند بیرون نیامد، به طوری که همگی مورد انتقاد قرار گرفته و تمامی پنج منشأ که ایشان برای خوشنویسی اسلامی نقل کرده و مورد بررسی قرار داده‌اند، رد شد. نتیجة حاصل از این پژوهش آن است که دیدگاه سنت‌گرایان در مورد سرآغاز هنر خوشنویسی فاقد وجاهت علمی بوده و نمی‌تواند ذهن پژوهشگر پرسشگر را اقناع علمی کند.
منابع مشابه
هنر خوشنویسی و تربیت اسلامی
این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی در جستجوی تربیت منبعث از مبانی اعتقادی و اسلامی است که از ملزومات فرهنگ اسلامی می‌باشد. هنر اسلامی به دلیل غنای فرهنگی و مذهبی بهترین شیوۀ استفاده از قابلیت‌های اخلاقی و معنوی می‌باشد. چنانچه ترویج و ارائه آداب و تربیت اخلاقی به گونهای که هم در تربیت هنرمند و هم در اشاعه آن در فرهنگ جامعه مؤثر باشد در تفکر و تمدن اسلامی امری ضروری بوده است. پرسشهای اصلی مقاله...
متن کاملسرآغاز تاریخنگاری هنر اسلامی در بوتۀ استشراق، استعمار، مجموعه داری
عرصۀ تاریخنگاری و مطالعۀ هنر اسلامی حدود دو سدۀ پیش در مغربزمین نمایان شد. رویکردهای جدید تاریخنگاری و آشنایی با متون اسلامی، درک دستاوردهای تمدن اسلامی، از جمله هنر را سادهتر کرد. اندکی بعد، گروهی از معماران به شوق دیدار بناهای کهن اسلامی راهی اسپانیا شدند. دستاندازی استعماری یا روابط سیاسی قدرتهای غرب در سرزمینهای اسلامی، پای جهانگردان طراح و معمار را به این مناطق باز کرد. حاصل این سفر...
متن کاملبررسی جایگاه خوشنویسی و نقش آن در مبانی هنر اسلامی
هنر سنتی به تناسب اهداف و اصول خود، از ابزارهای خاصی برای بیان پیام خویش استفاده می-کند و آن ابزار بیانی بر سایر ابزارهایی که تا آن زمان مورد استفاده قرار گرفته است، تأثیر می گذارد. در دین اسلام چون یکی از تجلیات اصلی حقیقت الهی قرآن مجید است، بنابراین هنر خوشنویسی که جهت انتقال پیام الهی مورد استفاده قرار گرفته، از قداست و مرکزیتی خاص برخوردار است و از سوی دیگر نقش محوری در شکل دادن به مقول? ه...
بررسی جایگاه تاریخی و عرفانی امام علی (علیه‌السلام) در هنر خوشنویسی اسلامی
این نوشتار، در صدد بیان هستی، چیستی و چگونگی تجلّی جایگاه امام علی ع در هنر خوشنویسی، از منظر تاریخی و عرفانی است. از این رو ابتدا جایگاه تاریخی امام علی ع را با بررسی دوره پیدایش خوشنویسی اسلامی و اقلام رسم‌الخط عربی آغاز کرده و در ادامه به شواهدی از تجلی ارادت خوشنویسان به مقام ولایت علوی، در محتوای نوشتاری اعم از «حلیه نویسی»، «نقش مایه‌های کتیبه‌ها»، «جاندار نگاری‌ها» پرداخته و در آخر نشان م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 13 شماره 38
صفحات 61- 68
تاریخ انتشار 2016-04-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023