نقش خوشه‌های اضطراب امتحان و سرزندگی تحصیلی در عملکرد تحصیلی دانشجویان: یک تحلیل خوشه‌ای

هدف پژوهش حاضر کشف خوشه‌های دانشجویان براساس سرزندگی تحصیلی، اضطراب امتحان و بررسی عملکرد تحصیلی خوشه‌های آنان بود. تحقیق از نوع کاربردی بوده و طرح آن از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر کلیۀ دانشجویان سال دوم کارشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در سال  98-1397 بودند، که از میان آن تعداد 360 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در پژوهش حاضر پرسش‌نامۀ اضطراب امتحان ساراسون و مقیاس سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش بود. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل خوشه‌ای سلسله مراتبی (روش وارد) و آزمون تی مستقل استفاده شد. بر اساس یافته­­‌ها دو خوشه از دانشجویان شناسایی شد، که خوشۀ اول شامل دانشجویانی بود که اضطراب امتحان و سرزندگی تحصیلی متوسط داشتند، و خوشۀ دوم شامل دانشجویانی بود که اضطراب امتحان پایین و سرزندگی تحصیلی بالایی داشتند. عملکرد تحصیلی دانشجویان خوشۀ دوم به طور معنی‌داری بهتر از دانشجویان خوشۀ اول بود. دستیابی به خوشه‌­های اضطراب امتحان و سرزندگی تحصیلی دانشجویان، بررسی فرایند آموزش و یادگیری را با رویکردی گروه محور ممکن می­‌سازد. به این صورت که گروه­‌های دانشجویانی که اضطراب امتحان کمتری داشته و از سرزندگی تحصیلی بالاتری برخوردارند، عملکرد تحصیلی بهتری دارند.