هنر - صنعت پارچه‌بافی در دوره‌ی شاه عباس صفوی (‌978-1038 هـ.ق)

نویسندگان

  • حمید رضا صفاکیش استادیار گروه تاریخ و باستانشناسی، دانشگاه آزاد، واحد تهران ‌مرکز
  • فروغ یزدانی فروغ یزدانی دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه آزاد، واحد تهران‌ مرکز
چکیده مقاله:

دوره‌ی شاه عباس صفوی را به جرئت می‌توان عصر طلایی صنعت ـ هنر پارچه‌بافی در ایران دانست. وی در زمان حکومت خود با حمایت از هنرمندان و دعوت از آن‌ها برای توسعه‌ی کارگاه‌های بافندگی در شهرهای مختلف نظیر اصفهان، یزد، کاشان و قم، موجبات رشد و تکامل پارچه‌بافی ایران را بیش‌از‌پیش فراهم نمود. در این دوره، همکاری نقاشان و نساجان موجب به‌وجود آمدن پارچه‌هایی نظیر زری‌بافت‌، سیم‌بافت، مخمل، قلمکار و غیره شد که در فنّ نساجی شاهکار به‌شمار می‌روند. دو سبک معروف در بافندگی دوره‌ی صفوی، یکی به رهبری خواجه غیاث‌الدین نقشبند یزدی و دیگری به اهتمام رضا عباسی شکل گرفت. تحلیل‌ها نشان می‌دهند که مهم‌ترین امتیاز این دوره نسبت به دوره‌های دیگر قرابت زیاد هنر نقاشی با صنعت بافندگی و تغییر در طراحی نقوش نسبت به دوره‌های قبل است. بر این اساس، این پژوهش که هدف آن کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است، سعی دارد ضمن مطالعه تعدادی از نمونه‌های برجای‌مانده، با استفاده از منابع تاریخی، علل توسعه‌ی پارچه‌بافی در این دوره، مشخصه‌های پارچه‌بافی و ویژگی‌های آن‌ها را مورد پژوهش و بررسی قرار دهد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روابط کردها با دولتین صفوی و عثمانی از شاه اسماعیل اول تا پایان پادشاهی شاه عباس اول(1038-907 ه‌.ق)

ایلات کرد از همان آغاز حکومت صفویان تا سقوط این سلسله جایگاه در خور توجهی داشتند. هر چند حضور و قدرت کردها در هر دوره از حکومت صفویان متفاوت بود، به این معنی که گاهی نقشی پررنگ و اساسی و گاهی ضعیف و بی­تأثیر داشتند، این یک واقعیت غیر قابل انکار است که کردها در دوران صفویان، اهمیت بسزایی برای حکومت مرکزی داشتند. چرا که محل زندگی این قوم در منطقه­ای واقع شده بود که بیش از پیش به اهمیت آنها می­افز...

متن کامل

شاه عباس اول و هنر موسیقی

چکیده هنر موسیقی عصر شاه­عباس همچون دیگر عرصه­های هنر این دوران از سیاست و خط­مشی سیاسی نهاد قدرت تاثیر پذیرفت. بررسی منابع موجود از توجه و علاقه ویژه شاه­عباس اول به هنرهای گوناگون از جمله هنر موسیقی پرده بر می­دارد و سازندگان، نوازندگان و خوانندگان را از جمله گروه­هایی معرفی می­نماید که در سایه لطف، توجه و اقبال شاه عباس از جایگاهی در خور توجه در دربار صفوی برخوردار گردیده، به هنرنمایی و فعال...

متن کامل

نگرشی بر سازمان سپاه در عصر شاه عباس اول صفوی

یکی از اقدامات مهم شاه عباس اول صفوی (سلطنت 1038- 995 هـ.ق) که در تقویت بنیان‌های قدرت سلطنت در زمان وی مؤثر بود تغییراتی است که وی در وضعیت قشون به منظور پایه‌گذاری یک نیروی قابل اتکاء برای دولت خود و گذر از ساختار نظامی پیشین که ساختاری ایلی و عشیره‌ای بود، پدید آورد. تنش‌های موجود میان امرای ایلات و رقابت و افزون‌طلبی آن‌ها در عرصه‌ی سیاسی و پیامدهای ناگواری که در پی داشت، ضرورت این تغییرات ...

متن کامل

زمینه‌های تداوم خاصه سازی درعهد شاه عباس دوم صفوی

 شاه عباس اول سیاست خاصه‌سازیِ ممالک را که به شکل محدودی از زمان اسلافش شروع شده بود برای بهبود وضع مملکت و تمرکز‌گرایی به کار گرفت. جانشینانش نیز به‌رغم برخی آثار زیانبار آن، این شیوه را ادامه دادند چنان‌که در زمان شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه شکل وسیعی به خود گرفت. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا در عهد شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه سیر صعودی داشت؟ روش تحقیق مقاله از نوع پژ...

متن کامل

روابط کردها با دولتین صفوی و عثمانی از شاه اسماعیل اول تا پایان پادشاهی شاه عباس اول(1038-907 ه .ق)

ایلات کرد از همان آغاز حکومت صفویان تا سقوط این سلسله جایگاه در خور توجهی داشتند. هر چند حضور و قدرت کردها در هر دوره از حکومت صفویان متفاوت بود، به این معنی که گاهی نقشی پررنگ و اساسی و گاهی ضعیف و بی­تأثیر داشتند، این یک واقعیت غیر قابل انکار است که کردها در دوران صفویان، اهمیت بسزایی برای حکومت مرکزی داشتند. چرا که محل زندگی این قوم در منطقه­ای واقع شده بود که بیش از پیش به اهمیت آنها می­افز...

متن کامل

بررسی تحلیلی نقش گیلان در روند تحولات عصر صفوی تا پایان شاه عباس اوّل (1038-907هـ .ق)

این پژوهش به بررسی تحلیلی نقش گیلان در روند تحولات (سیاسی- اقتصادی) عصر صفوی تا پایان حکومت شاه عباس اول می پردازد. در این پژوهش مسائلی پی گیری می شود که عمده ترین آنها عبارتند از:یک،بررسی نقش گیلان در روند تحولاتی که منجر به تشکیل حکومت صفوی شد. دوم، بررسی خاندان حکومتگر محلی در شرق و غرب گیلان عصر صفوی و رابطه آنها با حکومت صفوی و این که چه تأثیراتی در روند تحولات سیاسی- اقتصادی منطقه گذاشتند...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 1

صفحات  151- 165

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023