واکاوی دلالت‌های معنایی ازدواج نزد جوانان (مطالعۀ موردی: جوانان مجرد ساکن شهر تهران سال 1396)

کاهش ازدواج جوانان توجه اجتماعی را در سطوح خرد و کلان برانگیخته است. مقالة حاضر حاصل پژوهش با هدف شناخت دلالت‌های معنایی ازدواج و تصویر ذهنی جوانان و راهبرد آنان به ازدواج است. رویکرد پژوهش کیفی است و از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان با نمونه‌گیری نظری و هدفمند به تعداد 28 نفر از جوانان مجرد در سن ازدواج از مناطق مختلف شهر تهران در سال 1396 انتخاب شده‌اند. گردآوری داده‌ها با تکنیک مصاحبة عمیق نیمه‌ساختاریافته و هستة محوری تحقیق با مقوله‌بندی داده‌ها به شیوة کدگذاری باز، محوری و انتخابی به‌دست آمده است. مشارکت‌کنندگان «واپس‌زدگی» به ازدواج ناشی از چهار مقولة ترس، بی‌میلی، افول ارزش‌های فرامادی و لذت‌گرایی را تجربه می‌کنند با دلایل معنایی در سه مقولة الگوی معیشت شامل اقتصاد ناایمن مرد، عدم توان مدیریت هزینه‌ها، استقلال مالی زنان؛ مناسبات ارزشی نوپدید شامل ارزش‌های اخلاقی و مناسبات اجتماعی‌ـ ارتباطی شامل وضعیت اجتماعی و چگونگی ارتباطات دو جنس با یکدیگر قابل تفسیر است. توجه به معیشت جوانان، ایجاد شغل و درآمدزایی باید در اولویت برنامه‌های دولت و بخش‌های خصوصی قرار گیرد. ترمیم زیرساختارهای فرهنگی ارزشی بازتولید‌شده در مناسبات ارتباطی متأثر از کنش کنشگران، جامعه‌پذیری مجدد از سوی نهادهای ذیربط را لازم دارد.