واکاوی پیامدهای گذار به سیاست خارجی مستقل پس از انقلاب اسلامی (ارائه چارچوبی تحلیلی بر اساس متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)

نویسندگان

  • جواد حق گو عضو هیئت علمی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

گذار از سیاست خارجی وابسته به سیاست خارجی مستقل را باید از اصلی­ترین نتایج انقلاب اسلامی ایران به­شمار آورد. امری که صراحتاً در متن قانون اساسی ج.ا.ایران بدان تصریح شده است. تاکید رهبران انقلاب اسلامی بر استمرار تام و تمام این سیاست آثار و پیامدهای متعددی داشته است. فارغ از آثار مثبت اتخاذ این سیاست نباید از هزینه­های پرداخت­شده برای دنبال نمودن این رفتار غفلت شود. جنگ تحمیلی هشت ساله و تحریم­های همه­جانبه علیه ملت ایران تنها دو مورد از هزینه­های استقلال­طلبی جمهوری اسلامی ایران در طی این چند دهه بوده است. در این پژوهش با بهره­‌مندی از روش توصیفی - تحلیلی ضمن جمع­‌آوری اطلاعات به شیوه‌ کتابخانه­‌ای تلاش شده تا پس از تبیین چارچوب سیاست خارجی مستقل بر اساس متن قانون اساسی ج.ا.ایران به بررسی ادعای خود مبنی بر سیاست خارجی مستقل ایران در دوران امیرکبیر پرداخته شود. بدین منظور با پیروی از این دیدگاه که سیاست خارجی کشورها دنباله سیاست داخلی آن­ها است، تلاش شده تا مسئله استقلال به عنوان یک مفهوم غالباً مربوط به سیاست خارجی هم در متن قانون اساسی و هم در سیاست­های اصلاح طلبانه امیرکبیر در سه بعد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از منظر قانون اساسی

قانون اساسی، سند ملی و قانون مادر در هر کشوری محسوب می شود که نمایانگر ایدئولوژی حاکم بر آن کشور است. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به قیام مردم جهت دستیابی به یک نظام اسلامی و  نجات از سلطه ی مستکبرین جهان،  همچنین آرای بی نظیر مردمی به چنین نظام و قانون اساسی ای سبب میشود تا از پشتوانه بالای مردمی برخوردار باشد و در عین حال به دلیل آنکه اصول مندرج در قانون اساسی، برگرفته از احکام و قوانین اس...

متن کامل

از گفتمان انقلاب اسلامی تا گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی

یکی از پیامدهای مهم انقلاب اسلامی و شاید یکی از چشمگیرترین تحولاتی که دوران پساانقلاب را از دوران پیش از آن متمایز می­کند سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. برخی حتی ممکن است تا جایی پیش روند که بگویند سیاست خارجی یکی از ارکان مهم هویت­بخش جمهوری اسلامی است و بر همین اساس، شاید بتوان آن را به درستی از کانون‌های مهم مطالعات پساانقلابی قرار داد. این مقاله تلاشی است در جهت فهم تأثیر تکوینی انقلاب اسلا...

متن کامل

تفکیک قوا و سیاست خارجی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ ضرورت تفسیری مبتنی بر کارآمدی

با وجود تنوع در اشکال نظامهای سیاسی (پارلمانی، ریاستی و...)قوه مجریه مسئول اصلی سیاست خارجی محسوب می‌شود. قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز با وجود پایبندی به نوعی از تفکیک و توازن قوا در برخی از زمینه‌ها از جمله عرصه روابط خارجی حدود و اختیارات تصمیم گیری و قانونگذاری دو قوه مجریه و مقننه را به روشنی مشخص ننموده و بستر تفسیرهای گاه متضادی را فراهم آورده است. مقاله حاضر می‌کوشد تا ضمن تبیین برخی از...

متن کامل

استقلال قوا و سیاست خارجی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

 حاکمیت در دو عرصه داخلی و خارجی جامه عمل می‌پوشد. سیاست خارجی، مجرای اصلی اعمال حاکمیت خارجی است، به همین دلیل همه قوانین اساسی با نگاه ویژه‌ای به ترسیم جهت‌گیری‌ها و تعیین نهادهای مجری و ناظر در این عرصه پرداخته‌اند. به‌صورت کلی، می‌توان گفت با وجود تنوع در اشکال نظام‌های سیاسی (پارلمانی، ریاستی و...) قوه مجریه مسئول اصلی سیاست خارجی محسوب می‌شود. قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز با وجود پایبندی...

متن کامل

تحلیلی بر توقف انتخابات مجلس شورای اسلامی (موضوع اصل 68 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)

قانون اساسی، قوه مقننه را یکی از قوای حاکم و از ارکان اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران می‌داند که هیچ‌گاه نباید با فترت و توقف مواجه شود. در این جهت، انتخابات مجلس شورای اسلامی باید به دور از هرگونه تنش و در فضایی امن و آرام برگزار شود تا صحت آن تضمین گشته، به تبع آن، حاکمیت مردم تحقق یابد؛ ولی جنگ و اشغال نظامی از جمله اوضاع و احوالی است که بحران ناشی از آن، یقیناً محیط و فضای کشور، به ویژه مناطق ...

متن کامل

سازوکارهای ناظر بر صیانت از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

قانون اساسی نخستین و برجسته‌ترین دستاورد جنبش‌های دستورگرایی است و از نظر سلسله‌مراتب، در صدر همۀ قوانین و مقررات قرار دارد. لذا تدوین‌کنندگان قانون اساسی موضوع صیانت و تضمین برتری آن را همیشه امری ضروری می‌دانند و از این منظر تلاش کرده‌اند با پیش‌بینی سازوکارهای لازم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، صیانت و اجرای آن را تضمین کنند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وظایف صیانت تقنینی و رویاروی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 31

صفحات  25- 47

تاریخ انتشار 2020-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023