چگونه اسطوره‌ها به مسئله‌ای اجتماعی تبدیل می‌شوند؛ تحلیل اجتماعی اسطوره‌ها در قالب تقابل دوتایی فرصت/تهدید

نویسندگان

  • احمد نادری عضو هیات علمی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران
  • مانی کلانی دانشجوی دکتری مردم‌شناسی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

اسطوره­ها چه ماهیتی دارند؟ چگونه می­توان ازخلال تحقیقی تجربی و انسان­شناسانه، نشانه‌هایی عینی از تأثیرگذاری مفهومی به­شدت انتزاعی همچون اسطوره را در زندگی روزمرة ایرانیان ثبت ­و مستند نمود؟ بنابراین در مقالة حاضر، با ­هدف پاسخ­ دادن به این پرسش، مفهوم کلیدی تقابل­های ساختاری برجسته می­شود و مبتنی­بر تعارض دوگانه­های مشهوری مانند شرقی/غربی، زن/مرد، سنت/صنعت و...، نشان­داده­ می­شود که چگونه کار اسطوره تذکر به این مورد است که به­هم­خوردن تعادل میان این قطب­های تقابلی، زیست-جهان ایرانیان معاصر را به مسائلی اجتماعی مانند سرگشتگی و ازجادررفتگی مبتلا کرده (سرگشتگی­هایی همچون نفی مطلق سبک­های زندگی شرقی­وغربی). لذا جان­مایة اسطوره همان است که ازمنظری پدیدارشناختی، لحظات، رخدادها و پیشآمدهایی در زندگی ایرانیان و اجتماعات آن‌ها وجود دارد که با آگاهی از آن­ها، شاید بتوان از این فراموشی وجودشناختی گذر کرد و دوباره اهمیت تعادل میان قطب­های تقابلی را به­جد یادآور شد و بدان آگاه شد. نتیجه این سطح از آگاهی نیز همان است که می­توان جهان به­سامان­تری را - با علم به پیام اسطوره­ها - از نو ساخت و تجربه کرد. همچنین در مسیر ساختن این جهان اسطوره­ای به­سامان اما پنهان و فراموش­شده، روش این پژوهش بدین نحو بود که درحین گفت‌وگوهای جمعی­وفردی­آن، زوایایی به­ حاشیه ­رفته، تحقیرشده و سرکوب­شده از زندگی ساکنان بلوکی مسکونی، به­روایت کشیده شود؛ روایت­هایی از شکست­ها و رنج­های آنان که درعین­حال و به­کمک جهان اسطوره­ای، ساکنان این بلوک را وا­داشت تا در تخیل به زندگی بهتر، آن همه تحقیر و درحاشیه­بودن را به­کناری بگذارند و جهانی زیباتر را بسازند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل قیام پانزده خرداد در قالب نظریه جنبش اجتماعی اسملسر

نیل اسملسر به عنوان نظریه پرداز مهم رفتار‌های جمعی، مدعی است که عوامل تعیین کننده رفتار جمعی بایستی در الگویی معین و به ترتیب، با هم ترکیب شوند؛ تا رفتار جمعی شکل بگیرد. کما اینکه وقوع مراحل قبلی، تعیین کننده الزامی ‌وقوع مراحل بعدی نیست. فرضیه ما این است که ترتیب الگوی مورد نظر وی در مورد قیام پانزده خرداد با توجه به نقش پررنگ امام (ره)، مستلزم تأمّلاتی است: چرا که شکل‌گیری این قیام آنقدر مدیون...

متن کامل

تحلیل قیام پانزده خرداد در قالب نظریه جنبش اجتماعی اسملسر

نیل اسملسر به عنوان نظریه پرداز مهم رفتار های جمعی، مدعی است که عوامل تعیین کننده رفتار جمعی بایستی در الگویی معین و به ترتیب، با هم ترکیب شوند؛ تا رفتار جمعی شکل بگیرد. کما اینکه وقوع مراحل قبلی، تعیین کننده الزامی وقوع مراحل بعدی نیست. فرضیه ما این است که ترتیب الگوی مورد نظر وی در مورد قیام پانزده خرداد با توجه به نقش پررنگ امام (ره)، مستلزم تأمّلاتی است: چرا که شکل گیری این قیام آنقدر مدیون ...

متن کامل

آیا کرونا ویروس تبدیل به انگ اجتماعی می شود؟

در ابتدای سال 2020 و همزمان با برگزاری مراسمات سال نو در کشورهای مختلف دنیا ویروس جدید کرونا از شهر ووهان چین به سراسر دنیا منتشر شد. این بیماری در تاریخ یازدهم فوریه سال2020 میلادی(اواخر بهمن ماه 1398)، رسماً توسط سازمان جهانی بهداشت با نام کرونا ویروس (کووید-19) نام‌گذاری شد. طغیان بیماری که در ابتدا مربوط به یک شهر در چین بود، اکنون تبدیل به یک پاندمی وسیعی گردیده است. آمار رسمی مبتلایان آن د...

متن کامل

حلول شر در ابژه‌های فرهنگی مطالعه موردی اینترنت در قالب تحلیل شبکه اجتماعی فیس بوک

ابژه‌ها چگونه محملی برای حضور شر می‌شوند؟ چگونه می‌توان در مورد زندگی شیطانی اشیاء اندیشید؟ در مقاله حاضر ما این پرسش را به بحث می‌گذاریم و پس از طرح نظریات مرتبط، به مطالعه موردی اینترنت و فیس بوک در ایران می‌پردازیم در این مقاله سه امر وابستگی انسان به ابژه‌ها، مفهوم تقلید به مثابه امر اجتماعی و مفهوم شر و چگونگی حلول آن مورد بحث قرار می‌گیرد. سپس با روش اسنادی فرایند مسأله‌مند شدن اینترنت تح...

متن کامل

اعتبارهای بانکی، ابزاری برای تبدیل سرمایه اجتماعی به سرمایه نقدی

از آنجا که در مطالعه‌های مربوط به بانکداری بدون ربا بحث درباره کارویژه بانک یعنی خلق اعتبار اهمیت بسیاری دارد، مقاله پیش رو با هدف بحث عمیق‌تر درباره خلق اعتبار بانکی سامان‌دهی شده و طی آن شکل‌گیری سازوکار خلق اعتبار بررسی شده است.      یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اعتبار به عنوان سرمایه اجتماعی می‌تواند در مبادله‌ها انتقال زمانی پدید آورده و واسطه موقت مبادله شود؛ اما شکل‌گیری ...

متن کامل

مطالعه تقابل اجتماعی در حرفه حسابرسی: آزمون نظریه انصاف

این مقاله هنجار تقابل اجتماعی بر اساس نظریه انصاف را در حرفه حسابرسی بین دو گروه از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات خصوصی حسابرسی بررسی و مقایسه می کند. نمونه آماری شامل 125 حسابرس  شاغل در سازمان حسابرسی و 178 حسابرس شاغل  در مؤسسات خصوصی حسابرسی است. داده های پژوهش بر اساس پرسشنامه جمع آوری و آزمون فرضیه ها با استفاده از آماره های ناپارامتریک انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد هم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 1

صفحات  1- 23

تاریخ انتشار 2018-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023