کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی جهت پیش‬ بینی وابستگی به نیکوتین در زنان بوشهری مصرف کننده قلیان سال 94-1393

زمینه و هدف: مصرف قلیان در زنان با افزایش بیماریهایی ازجمله بیماریهای مزمن و غیرواگیر مرتبط است. از آنجایی که مصرف قلیان تحت تاثیر باورها و عوامل فردی است، لذا مطالعه حاضر با هدف سنجش سازه­ های الگوی اعتقاد بهداشتی جهت پیش بینی وابستگی به نیکوتین در زنان قلیانی شهر بوشهر در سال 94-1393 انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر مطالعه­ای مقطعی بود که در آن 302 زن مصرف کننده­ قلیان با استفاده از نمونه­گیری دردسترس مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 3 بخش شامل سوالات دموگرافیک، سوالات مربوط به سازه­ های الگوی اعتقاد بهداشتی در زمینه مصرف قلیان و سوالات مربوط به وابستگی به نیکوتین بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات توسط SPSS-20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی شرکت­ کنندگان در این مطالعه 26/12±6/43 سال بود. اکثر نمونه­ها بومی (1/80٪) و متاهل (8/73٪) بوده و تحصیلات اکثر نمونه­ها زیر دیپلم (22/44٪) و سابقه خانوادگی مصرف قلیان (5/75٪) داشتند. نتایج مطالعه نشان داد که سازه فواید درک شده (027/0=p و 146/0-=r)، موانع درک شده (009/0=p و 171/0 =r) و خودکارآمدی (004/0=p و 186/0-=r) با وابستگی به نیکوتین رابطه معنا داری داشتند. بر اساس مدل رگرسیون خطی چندگانه موانع درک شده (019/0 =p و 303/0 =B)، خودکارآمدی (013/0 =p و 095/0- =B) و سطح تحصیلات (001/0=p) پیشگویی کننده وابستگی به نیکوتین بودند (ضریب تبیین= 14%). نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که موانع درک شده و خودکارآمدی از پیشگویی کننده ­های وابستگی به نیکوتین بودند. لذا در برنامه ­ریزی محتوای آموزشی، کاهش موانع و تقویت خودکارآمدی زنان با محوریت مهارت­های نه گفتن، تقویت اعتماد به نفس و حفظ خود باوری مهم می­باشد.