کاربرد مدل پانل پویا در ارزیابی اثرات اعتبارات عمرانی در پایداری جمعیت نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان زنجان)

با شکل‌گیری فرآیند نابرابری دسترسی به رفاه مدنظر جوامع انسانی، زمینه‌ها و انگیزه‌های اقتصادی و اجتماعی و عوامل جابجایی جمعیت نیز پدیدار می‌شود. باوجود تمام تلاش‌هایی که در راستای توسعه روستایی در قالب انواع پروژه‌ها به‌عمل‌آمده است، روند خالی شدن روستاها از سکنه ادامه دارد. یکی از سیاست‌های مهم در فرایند توسعه روستایی کشور نحوه هزینه اعتبارات عمرانی برای تحقق اهداف توسعه روستایی است. در این پژوهش، اثرات اعتبارات عمرانی در پایداری جمعیت نواحی روستایی ارزیابی شده است. نوع تحقیق کاربردی و ازنظر ماهیت تحلیلی است. جامعه آماری این مطالعه تمام روستاهای بالای بیست خانوار شهرستان زنجان به تفکیک دهستان است. برای ارزیابی اثرات، اعتبارات عمرانی به تفکیک فصول عمرانی و دهستان‌ها در نظر گرفته‌شده و سپس با استفاده از تحلیل‌های آماری، اقتصادسنجی و فضایی ارزیابی اثرات انجام‌شده است. طول دوره بررسی 21 سال از داده‌های در دسترس (1370 تا 1390 ) و برای تحلیل از مدل پانل پویا و از نرم‌افزار Stata 14 بهره گرفته‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که هزینه اعتبارات مصرفی در عمران و آبادانی روستاها در بخش‌های برق‌رسانی، طرح‌های هادی روستایی، مدارس روستایی، خانه‌ها و مراکز بهداشت تأثیر مثبت و معناداری در نگهداشت جمعیت روستایی داشته است، درحالی‌که تأثیر اعتبارات هزینه شده در فصل منابع آب و گازرسانی در نگهداشت جمعیت روستایی معنادار نبوده است.