کانت، فوکو و سنت انتقادی

نویسندگان

  • رضا - داوری اردکانی استاد فلسفه دانشگاه تهران -
  • مالک شجاعی جشوقانی دانشجوی دکتری فلسفه معاصر دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

روشنگری قرن هجدهم یکی از مهم‌ترین بنیادهای فرهنگ مدرن است و می‌توان فلسفۀ معاصرغرب را دیالکتیک و گفت‌وگوی روشنگری و جریان‌های منتقد آن دانست.گرچه سابقۀ مضامین فکری روشنگری را در اواخر قرون وسطی و حتی قبل از آن ریشه­یابی کرده‌اند، برای نخستین بار در جستار روشنگری چیست؟ (و البته به نحو تلویحی در نقد‌های سه‌گانه و آثار سیاسی‌) کانت است که روشنگری و وضع مدرن صورت‌بندی فلسفی خود را می‌یابد. میشل فوکو،فیلسوف پست مدرن فرانسوی در باب رسالۀ روشنگری کانت، سهجستار منتشر‌ کرده که نشانگر نوعی چرخش قابل ملاحظه در نگاه او به روشنگری است؛ نقد چیست؟(1978) کانت، روشنگری و انقلاب (1983) و روشنگری چیست؟(1984). این مقاله کوشیده تا از راه تحلیل و مقایسه چیستی روشنگری نزد کانت و فوکو به تبیین این چرخش بپردازد. فوکو روشنگری به مثابۀ یک دوره با اصول و مبانی جهانشمول را نفی کرده ، اما روشنگری به مثابۀ تداوم سنت انتقادی و هستی‌شناسیِ زمانِ حال (به عنوان یکی از جریان‌های مهم سنت فلسفی غرب) را می‌پذیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فوکو، اندیشمندی انتقادی

در این نوشتار با بررسی آرای میشل فوکو، توانایی های انتقادی اندیشه او به نمایش گذاشته می شود. چرا که به اعتقاد نویسندگان مقاله تأکید بر روایت‌های ساخت‌گرایانه و نسبی‌گرایانه و نیز تفسیر هاید‌گری آرای فوکو مانع از نمودار شدن جنبه‌های انتقادی اندیشه‌ و به طور کلی درک پروژه‌ی فکری انتقادی او شده است. بر این اساس، استدلال اصلی مقاله این است که فوکو در جایگاهی منحصر به فرد از جریان اندیشه‌ی انتقادی ...

متن کامل

فوکو، اندیشمندی انتقادی

در این نوشتار با بررسی آرای میشل فوکو، توانایی های انتقادی اندیشه او به نمایش گذاشته می شود. چرا که به اعتقاد نویسندگان مقاله تأکید بر روایت های ساخت گرایانه و نسبی گرایانه و نیز تفسیر هاید گری آرای فوکو مانع از نمودار شدن جنبه های انتقادی اندیشه و به طور کلی درک پروژه ی فکری انتقادی او شده است. بر این اساس، استدلال اصلی مقاله این است که فوکو در جایگاهی منحصر به فرد از جریان اندیشه ی انتقادی قر...

متن کامل

تحلیل انتقادی اخلاق سکولاریستی فلسفه کانت

با آغاز مدرنیته، انسان غربی با نگریستن به انسان، جهان و خدا از منظری بشرانگارانه، مناسبات و شئونی را رقم می‌زند که امری بی‌سابقه بوده است. رابطه اخلاق و دین در مدرنیته نیز وابسته به چنین رویکردی می‌شود. در حالی که در دوره‌های پیشین، بالاخص قرون وسطا، اخلاق ذیل دین تعریف می‌شد و فیلسوفان مدرنیته در تلاش بودند تا نگرش انسان‌گرایانه و سکولاریستی را به حوزه رابطه اخلاق و دین نیز تسری دهند. در این م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 41  شماره 1

صفحات  9- 26

تاریخ انتشار 2013-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023