کاهش تحمل به تنش اکسیداسیون نوری با افزایش سن برگ آفتابگردان

به منظور بررسی الگوی رفتاری تحمل به تنش اکسیداسیون نوری با افزایش سن برگ، بذرهای آفتابگردان در مزرعه کشت شدند. در مرحله گرده‌افشانی، برگ‌های موجود در بوته‌های آفتابگردان به سه گروه جوان، میان‌سال و مسن تقسیم شد تا تغییرات توان دفاعی سلول با افزایش سن برگ، به همراه مدل‌سازی شدت‌های مختلف نور و تأثیر آن بر اکسیداسیون نوری مواد زیستی در سنین مختلف برگ بررسی شود. نتایج حاصل نشان داد که با وجود کاهش نیافتن محتوای کلروفیل در برگ‌ها با افزایش سن، میزان پروتئین کل و شاخص پایداری غشا کاهش یافته ‌است. علاوه بر آن، میزان پراکسیداسیون لیپیدی و پراکسید هیدروژن نیز با افزایش سن در برگ‌ها به طور معنی‌داری افزایش یافت. این در حالی بود که میزان فعالیت آنزیم‌های جمع‌آوری کننده پراکسید هیدروژن و گلوتاتیون S-ترانسفراز در برگ‌های مسن نسبت به جوان‌تر‌ها افزایش یافته ‌است. این نتایج نشان می‌دهند که با افزایش سن برگ توان دفاعی سلول کاهش یافته، میزان تولید اکسیدان‌ها بیش از جمع‌آوری آنهاست. نتایج حاصل از مدل‌سازی شدت‌های مختلف نور نیز نشان داد که به هنگام قرار گرفتن در شدت‌های بالای نور، میزان تولید پراکسید هیدروژن در برگ‌های مسن بسیار افزایش می‌یابد. این در حالی ‌است که فعالیت آنزیم‌های جمع‌آوری کننده آن و آنزیم گلوتاتیون S-ترانسفراز در مقایسه با شدت‌های نور کم کاهش یافته است. برآیند این عوامل باعث شد تا در برگ‌های مسن شدت نور بالا به اکسیده شدن کلروفیل و کاهش آن منجر شود. بنابراین، نتایج حاصل نشان می‌دهند که در شدت‌های بالای نور به علت کاهش توان دفاعی سلول، تنش اکسیداسیون شدیدتری در برگ‌های مسن نسبت به برگ‌های جوان اتفاق می‌افتد.