آزاده میرزائی

استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه علاّمه طباطبائی(ره)، تهران

[ 1 ] - معرفت‌شناسی زبانی درون‌ماندگار نزد سوسور و یلمزلف: یک بررسی تطبیقی

ایده‌پردازی‌های اساساً بدیع سوسور در باب زبان و مسئلة نشانه که با انتشار کتاب گردآوری‌شدة دورة زبان‌شناسی عمومی به ساحت علوم انسانی معرفی شد، نوید چرخشی پایه‌ای در معرفت‌شناسی و ایجاد یک علم عمومی نوین جبرگون و رابطه‌بنیاد را می‌داد. این ایده‌ها را خیل عظیمی از زبان‌شناسان و دیگر دانشمندان علوم انسانی پی گرفتند که به‌ طور کلی از ایشان با عنوان «ساختارگرا» (و بعضاً «پساساختارگرا») یاد می‌شود. در ا...

[ 2 ] - نخستین پیکرۀ نقش‌های معنایی زبان فارسی

نخستین پیکرۀ نقش‌های معنایی زبان فارسی که حدود 30.000 جمله از زبان فارسی معاصررا شامل می‌شود، به صورت دستی برچسب‌گذاری شده‌است. این پیکره بر اساس مفهوم نقش‌هایمعنایی فیلمور، لایه‌ای از اطلاعات مربوط به رابطۀمحمول‌‌ـ‌‌موضوعرا به ساخت نحوی پیکرۀ وابستگی اضافه می‌کند. دراین مجموعه، افعال، اسم‌های گزاره‌ای و صفت‌های گزاره‌ای به‌عنوان محمول‌های جملهدر نظر گرفته شده و بنا بر نوع رویدادشان، در جمله تع...

[ 3 ] - بازتعریف مفاهیم بند پایه و بند پیرو براساس رویکرد نقش‌گرا

بندهای متممی، چه از نوع فاعلی و چه از نوع مفعولی، در سابقۀ مطالعۀ این دو مفهوم، همواره به عنوان بند پیرو در نظر گرفته می‌شوند و افعالی که چنین بندهایی می‌پذیرند با عنوان فعل اصلی معرفی می‌شوند. در این پژوهش با رویکردی معنامدار و مشخصاً براساس مفاهیم مطرح در فرانقش تجربی در دستور نقش‌گرای نظام‌مند، به بازتعریف مفاهیم بند پایه و پیرو می‌پردازیم. با این نگاه و براساس چیستی پیام، مشخص می‌شود که بنده...

[ 4 ] - محمول صفتی در زبان فارسی

در ارتباط با نقش محمولی صفت در جایگاه پیش از فعل‌های «بودن» و معادل‌های آن، دو رویکرد عمده وجوددارد؛ یک دیدگاه صفت را در این جایگاه، جزء غیرفعلیِ فعل مرکب می‌داند و رویکرد دیگر آنرا مسند فرض‌می‌کند. بررسی رفتارصفت‌ها در پیکرۀ وابستگی نحوی زبان فارسی و پیکرۀ گزاره‌های معنایی زبان فارسی نشان‌می‌دهد، صفاتی که در جایگاه پیش از فعل‌های «بودن» و معادل‌های آن قرارمی‌گیرند، به طور کلی به دو دسته تقسیم‌م...

[ 5 ] - کارکردهای معنایی و دستوریِ حرف اضافۀ «از» در زبان فارسی

با آنکه حروف‌اضافه به طبقۀ بسته‌ای از واژه‌ها تعلق دارند، اما چندمعنا بودنِ آنها سبب می‌شود تا کارکردهای معنایی و دستوریِ آنها متنوع باشد. این پژوهش با رویکردی پیکره‌بنیاد به بررسیِ توصیفیِ کارکردهای دستوری و معناییِ حرف اضافۀ «از» در زبان فارسی پرداخته‌است. برای این منظور، «پیکرۀ گزاره‌های معنایی زبان فارسی» مورداستفاده قرار گرفته است. در این پیکره که حجمی بالغ بر سی هزار جمله دارد و روابط محمول-مو...

نویسندگان همکار