حجت اله امیدعلی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک

[ 1 ] - وجوه زیباشناختی تصویر و هماهنگی آن با عاطفه و اندیشه در شعر نصرت رحمانی

تصویر که بازتابی از عواطف و اندیشه‌ های شاعر و راهی برای محسوس ساختن درونیات وی است، هنگامی ارزش بلاغی خواهد یافت که در راستای پروراندن اندیشه ‌ها و عواطف سراینده قرار گیرد. هدف این مقاله نشان دادن کارکرد های هنری تصویر در شعر نصرت رحمانی و هماهنگی‌ آن با  عواطف و اندیشه ‌های اوست که با روش توصیفی تحلیلی در دو محور تصاویر زبانی (Verbal Images) و تصاویر خیالی (Images Figurative)  به تناسب ذهنیت ...

[ 2 ] - تحلیل کارکردهای آیات قرآن در اشعار شاه نعمت الله ولی

  الفت و تسلط کم نظیر شاه نعمت الله ولی با قرآن و معارف دینی امری مشهود است که نمود بارز آن در اشعارش به چشم می­خورد. در دیوان اشعار او مضامین و آموزه های قرآنی به وفور بافت می شود و به خاطر آشنایی زباد و احاطه فراوان وی بر آیات قرآن به شیوه­های مختلف ادبی (اقتباس، تضمبن، تلمیح، تشبیه، تحلیل، تمثیل و ... ) از آیات قرآن بهره برده است. این مقاله با هدف تحلیل کارکردهای آیات ...

[ 3 ] - راه‌های تعلیم خداشناسی به کودکان در شعر کودک

بی‌گمان تعلیم گزاره‌های بلند و متعالی قرآنی به کودکان آن هم به‌شیوه‌ای پویا و مؤثر ظرافت خاصی می‌طلبد. این مقاله با هدف بررسی راه‌های تعلیم اندیشۀ دینی خداشناسی در ادبیات کودک در پی پاسخ به این پرسش‌هاست که تعلیم خداشناسی در شعر کودک چه اهمیتی دارد؟ شاعران ادبیات کودک با چه شگردهایی تلاش می‌کنند که کودک را بیشتر با خدا آشنا کنند تا تعلیم این اندیشۀ اساسی دینی جذاب و مؤثر واقع شود؟ روش تحقیق، تح...

[ 4 ] - بررسی جنبه های زیبایی شناختی آیات قرآن در دره نادره

دُرّه نادره تألیف میرزا محمدمهدی استرآبادی که به تاریخ ایران از آغاز روی کار آمدن نادرشاه افشار تا کشته شدن او می‌پردازد، دشوارترین و متکلفانه‌ترین نثر فارسی است. تاریخ‌نگاری برای نویسنده بهانه­ای است برای هنرنمایی و آفرینش اثر ادبی. خارج از این‌که بخواهیم درجه مقبولیت کتاب را در بین مخاطبانش ارزیابی کنیم، مهارت و خلاقیت نویسنده در آفرینش ادبیت متن، قابل ستایش و کم‏نظیر است. وجهۀ اصلی کتاب، آرایش...

[ 5 ] - تحلیل سبک‌شناسی رمان «سمفونی مردگان»

سبک زمانی معنا پیدا می­کند که تکرار و تداوم عناصر صوری و محتوایی در پیکره متن نمایان شوند و مؤلفه­ های سبک ­ساز بسامد بالایی داشته باشند. ذهن نظام­مند معروفی در رمان سمفونی مردگان برداشتی نو از داستان کهن هابیل و قابل است که به سبکی سوررئالیستی، تحلیلی سمفونی ­وار از نقش اجتماعی، سیاسی و تاریخی روشنفکران ایرانی و رابطه زن و اجتماع و چگونگی سیر قهقرائی آنها را ارائه می­دهد. هدف این مقاله بررسی ...

[ 6 ] - بررسی مؤلّفه های سورئالیستی در رمان سمفونی مردگان

رمان سمفونی مردگان، نوشتۀ عباس معروفی با برخورداری از رویکردی نو به فرم و محتوا، شالودۀ عناصرِ چند مکتب ادبی مختلف را با هنرمندی در خود جای‌داده است. این موضوع، خواننده را برای رسیدن به لایه­های نهانی رمان و شخصیت­ها به چالش می‌کشاند و این سهیم شدن خواننده در تفسیر وقایع، به محبوبیت و مقبولیت رمان عباس معروفی، کمک شایانیمی­کند. وجود مولّفه­ها و مبانی مکتب سوررئالیسم در رمان سمفونی مردگان یکی از و...

[ 7 ] - تکرار؛ وجه مشترک اشعار عربی و فارسی خاقانی

خاقانی شروانی از سرآمدان عرصۀ قصیده‌سرایی در شعر فارسی می‌باشد و بخشی از اشعار وی به زبان عربی است که همچون اشعار فارسی وی دشواری‌های خاص خود را دارد. همین امر عامل کم‌توجهی محققان به این بخش از اشعار وی شده است. برای تبیین و فهم این بخش از اشعار خاقانی می‌توان از اشعار فارسی وی بهره گرفت. پژوهش حاضر با هدف بررسی اشتراکات اشعار عربی و فارسی خاقانی در پی پاسخ دادن به این پرسش است که اشعار عربی خ...

[ 8 ] - تحلیل زبان تصویر در غزل رمانتیک حسین منزوی

اهمیّت زبان و زیبایی از دیرزمان در ادبیّات مطرح بوده و این امر در مکتب های ادبی نیز نمود پیدا کرده است. برخلاف نظر علمای بلاغت سنّتی که معتقد بودند تصویرپردازی تنها از طریق صورخیال صورت می پذیرد. تصاویر خیال انگیز بسیاری وجود دارند که عاری از هرگونه صورت خیالی هستند و در انتقال احساس و عاطفۀ شاعر بسیار خوب عمل می کنند. آفرینش تصویر بدون صورخیال، خود از شیوه های خیال انگیزی و تصویر آفرینی است. مسأل...