حسن زادۀ نیری, محمدحسن
دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - بررسی و مقایسۀ شیوۀ بیان مؤلفه‌های عرفانی در رمان‌های فرانی و زویی و روی ماه خداوند را ببوس
این نوشتار به بررسی و مقایسۀ شیوۀ بیان آموزههای عرفانی در رمان فرانی و زویی نوشتۀ جی. دی. سالینجر و رمان روی ماه خداوند را ببوس اثر مصطفی مستور، میپردازد. این دو اثر به دلیل بیان اندیشهها و آموزههای عرفانی، وجوه مشترکی با هم دارند. هدف از این پژوهش، یافتن وجوه اشتراک و افتراق میان دو اثر مذکور در شیوۀ بیان آموزههای عرفانی و بررسی و تحلیل آن‌هاست. در این نوشتار نشان داده‌شده است که هر دو رم...
[ 2 ] - تحلیل تقابل‌های دوگانه در مجموعه «جایی دیگر» گلی ترقی
تحلیل زبان داستان، بررسی معانی ثانوی آن اعم از معنای ثانوی اصلی و معانی ثانوی جانبی داستان و کشف ارتباط پیچیدۀ آن ها با یکدیگر است. از منظر این پژوهش، معنای ثانوی اصلی در داستان، همان درونمایۀ آن است که معانی برآمده از عناصر و شگردهای داستان بدان دلالت دارند و در ارتباط با هم، شبکۀ پیچیدهای از معانی ثانوی داستان را تشکیل میدهند. این جستار، در خوانش مجموعه داستان «جایی دیگر»، اثر گلی ترقی، ش...
[ 3 ] - هستیشناسی پسامدرن در داستان «من دانای کل هستم» براساس نظریۀ برایان مکهیل
در این نوشتار، داستانِ کوتاه «من دانای کل هستم»، از مصطفی مستور بر مبنای نظریۀ مکهیل، بررسی میشود. داستان مذکور، ویژگیهایی پستمدرن و ظرفیت تحلیل بر اساس این نظریه را دارد. مکهیل، پستمدرنیسم، را ادامۀ مدرنیسم میداند. او از سه عنصر «امر غالب»، «معرفتشناسی» و «هستیشناسی» استفاده میکند. به اعتقاد او امر غالب در داستان مدرن، معرفتشناسی و در داستان پستمدرن، هستیشناسی است. این نوشتار نشان ...
[ 4 ] - تحلیل تصعید و تلطیف تمایلات روانی پنج‌گانه در غزلیات سعدی
نقد روانکاوی، رویکرد مهمی در عرصۀ شناخت بهتر و عمیق‌تر آثار ادبی است. در این رویکرد، مباحثی مانند ضمیر «خودآگاه»، «نیمه‌خودآگاه» و «ناخودآگاه» اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا آثار ادبی یکی از تجلی‌گاه‌های مهم ضمیر ناخودآگاه است که دربردارندۀ کام‌ها و آرزوهای سرکوب‌شده‌ای است که به مرور زمان به سوی این ضمیر راه یافته، در آن جای‌گیر شده‌است. هنرمند و در اینجا شاعر، تمایلات وازدۀ خود را والایش میکند و با...
[ 5 ] - شیوۀ تشبیه‌سازی سعدی
سخن سعدی از هر منظر که نگریسته شود، تازگی دارد؛ امّا نکتۀ متناقض‌نمایی که دیده میشود، آن است که مهمّ‌ترین عاملِ سبک‌ساز که به‌درستی، تحوّلات سبکی را به تحوّلات آن وابسته دانسته و آن را نمودِ جهان‌بینیِ شاعر توصیف کرده‌اند، یعنی وجه شبه، در سخن سعدی تازگیِ چندانی ندارد؛ بااین‌حال، کسی هم نمی‌تواند ویژه‌بودنِ شیوۀ او و صاحبِ سبک‌بودن او را انکار کند. نکته اینجاست که آنچه باعث تشخّصِ طرزِ او شده است، وجه شب...
[ 6 ] - استعارۀ ادبی و استعارۀ مفهومی
از زمانی که جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم (1980م.)بحث استعارۀ مفهومی را مطرح کرده‌اند، نزدیک به چهار دهه می‌گذرد که در این سال‌های نسبتاً طولانی، نظریۀ آنان طرفداران بسیاری یافته‌است و در بررسی‌های زبانی و پژوهش‌های ادبی فارسی نیز نگاه به اندیشۀ این دو زبان‌شناس آمریکایی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌است. در این مقاله، ابتدا اشاره‌ای به این نکته میشود که این ...
نویسندگان همکار