فرخ اسدزاده
استادیار گروه علوم خاک دانشگاه ارومیه
[ 1 ] - پیشبینی جریان روزانه در حوضۀ آبریز رودخانۀ تلوار با مدل‌های هوشمند
دبی رودخانهها بهدلیل تغییرات درخور توجه زمانی و مکانی در مطالعات هیدرولوژی و برنامهریزی مدیریت منابع آب اهمیت فراوانی دارد. در علوم مهندسی آب، سعی بر این است که با استفاده از سری زمانی داده‌های ثبت‌شده، اقدام به برآورد جریان رودخانه شود. افزایش دقت پیشبینیهای یاد‌شده میتواند در برنامهریزی دقیق تخصیص منابع آب مؤثر باشد. در این پژوهش از سه روش برنامهریزی بیان ژن، روش حداقل مربعات ماشین بر...
[ 2 ] - کاربرد شاخص DWQI برای ارزیابی جامع کیفیت آب در آبخوان اردبیل
کیفیت آب از مهم‌ترین پارامترهای مرتبط با توسعه و پایداری فعالیت‌های بشری است. کیفیت آب را میتوان از مقایسۀ مقادیر پارامترهای کیفی آن با مقادیر استاندارد هر یک تبیین کرد. محدودیتهای این روش از جمله عدم جامعیت آن موجب توسعۀ شاخص‌های تلفیقی کیفیت آب شده است. هدف از این پژوهش، بررسی جامع شرایط کیفی آب آشامیدنی در آبخوان اردبیل با استفاده از یک شاخص پیشنهادی (DWQIProposed) است و مقادیر کمی و توزیع...
[ 3 ] - پالایش آبهای آلوده به کادمیوم (II) Cd با استفاده از خاک‌ارۀ صنوبر (Populusnigra) به‌عنوان جاذب زیستی ارزان: بهینه‌سازی فرایند با استفاده از روش پاسخ سطح
در این تحقیق فرایند حذف کادمیوم از محلول آبی توسط خاک‌ارۀ صنوبر (Populus nigra) به‌عنوان نوعی جاذب زیستی ارزان و در دسترس بررسی شده است. برای بهینه‌سازی کارایی حذف کادمیوم، پارامترهای فیزیکی‌ـ شیمیایی مختلفی از قبیل pH، غلظت اولیۀ یون فلزی، مقدار جاذب و زمان تماس بررسی شد. آزمایشهای جذب کادمیوم براساس طرح مرکب مرکزی و با دامنهای از غلظتهای اولیۀ کادمیوم برابر 5ـ 25 میلیگرم بر لیتر انجام شد...
[ 4 ] - پایش و تخمین خشکسالی ایستگاه های شرق دریاچۀ ارومیه با استفاده از مدل عصبی‌ـ فازی تطبیقی
خشکسالی به‌عنوان پدیدهای اقلیمی تحت تأثیر عوامل گوناگونی است؛ یکی از نمادهای مهم وقوع خشکسالی کاهش میزان بارندگی است. ارزیابی و پایش خشکسالی اهمیت زیادی در برنامهریزی و مدیریت منابع آب دارد. با توجه به شرایط اخیر در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه و روند خشک‌شدن بیسابقۀ آن، ارزیابی خشکسالی در این منطقه در حال حاضر ضرورتی انکار‌ناپذیر به‌حساب میآید. بدین‌منظور در تحقیق حاضر با جمع‌آوری داده‌های 11...
[ 5 ] - کاربرد شاخص موران در تشخیص داده‌های پرت مکانی و ارزیابی اثر آن‌ها بر برآورد توزیع مکانی ماده آلی خاک
ماده آلی خاک به‌عنوان شاخصی کلیدی از درجه تخریب خاک‌ها و قابلیت ترسیب کربن در آن‌ها بوده و تعیین الگوی پراکنش مکانی آن در یک منطقه از اقدامات اساسی برای تدوین استراتژی‌های مؤثر مدیریت خاک و اکوسیستم محسوب می‌شود. در این خصوص، روشهای زمین‌آماری مانند کریجینگ به‌طورگسترده‌ای بهمنظور تعیین الگوی پراکنش مکانی کربن آلی و سایر ویژگیهای خاک به‌کار برده شده است. ویژگیهای آماری داده‌های اولیه تأثیر ...
[ 6 ] - مدلسازی حذف مس از محیط آبی توسط خاک اره صنوبر (Populus nigra) با استفاده از طرح مرکب مرکزی
سابقه و هدف : آزاد شدن فلزات سنگین در محیط زیست و به ویژه به منابع آب از نگرانی‌های مهم زیست‌محیطی در سال‌های اخیر است. مس به عنوان یکی از فلزات سنگین پرکاربرد در فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی، سهم مهمی در آلودگی منابع آب سطحی و زیززمینی دارد. از این رو حذف مس از محیط آبی به عنوان یک چالش مهم در پالایش منابع آب محسوب می‌شود. خاک اره به عنوان یک جاذب طبیعی ارزان و در دسترس برای فلزات سنگین محسوب می...
[ 7 ] - بررسی آزمایشگاهی اثر پوشش سنگ ریزه سطحی بر ضریب زبری، تنش برشی و تلفات خاک
شرایط سطح خاک مانند زبری، ساختمان، پوشش گیاهی و پوشش سنگریزه اهمیت زیادی در کنترل نفوذ آب به خاک، رواناب و فرسایش خاک دارد. پوشش سنگریزه سطحی به طور مستقیم فرآیندهای فرسایش را به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک که پوشش گیاهی کمی دارند، تحت تاثیر قرار میدهد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی آزمایشگاهی اثر پوشش سنگریزه سطحی بر میزان تلفات خاک و خصوصیات هیدرولیکی جریان نظیر ضریب زبری و تنش برشی در یک نمو...
[ 8 ] - پیش بینی حساسیت به فرسایش نهشته‌های بادی با استفاده از مدل‌های توزیع اندازه ذرات در بخشی از ساحل غربی دریاچه ارومیه
در سال‌های اخیر، بخش زیادی از عرصه آبی دریاچه ارومیه خشک و بستری از رسوبات ریزدانه‌ی شور به وجود آمده که بسیار مستعد فرسایش بادی هستند. این پژوهش به منظور بررسی قابلیت برخی مدل‌های ریاضی در تشریح توزیع اندازه ذرات نهشته‌های بادی و پیشبینی حساسیت به فرسایش با استفاده از توزیع اندازه ذرات در تپه‌های ماسه‌ای بخشی از سواحل غربی دریاچه ارومیه صورت پذیرفت. در مجموع 48 نمونه از رئوس یک شبکه 500×500 م...
[ 9 ] - بررسی و تحلیل روند تبخیر و تعرق گیاه مرجع با استفاده از آزمون اسپیرمن در ایستگاه‌های سینوپتیک استان کردستان
در این پژوهش روند تبخیر و تعرق گیاه مرجع به روش پنمن مانتیث (FAO56) و پارامترهای هواشناسی مانند سرعت باد، ساعات آفتابی، رطوبت نسبی، حداکثر درجه حرارت و حداقل درجه حرارت برای 4 ایستگاه سینوپتیک استان کردستان در سری‌های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از آزمون ناپارامتری اسپیرمن مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین شیب روند، از آزمون تخمین‌گر سِن استفاده شد. همچنین در این پژوهش تحلیل حساسیت ET...
[ 10 ] - پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف و سلول خودکار (مطالعه موردی: حوزه آبخیز روضه چای، ارومیه)
بررسی و پایش کاربری اراضی از پیشنیازهای اساسی در مطالعات حوضه آبخیز به‌شمار میآید چرا که برنامهریزی مدیریتی منطقهای وابسته به آگاهی در مورد نوع استفاده اراضی و تغییرات آینده است. در نتیجه مدلسازی و پیشبینی کاربری اراضی برای برنامهریزی و مدیریت پایدار اراضی در آینده کشوری مانند ایران که بهره‌برداری از اراضی به سرعت در حال تغییر است، امری ضروری میباشد. در این راستا پژوهش حاضر، جهت آشکار...
[ 11 ] - ارزیابی تغییرات مکانی برخی شاخص‌های کیفی آب زیرزمینی دشت اردبیل به منظور کاربرد در سامانه‌های آبیاری
در تحقیق حاضر، تعداد 12 پارامتر کیفی آب مربوط به تعداد 63 حلقه چاه در دشت اردبیل در خرداد ماه سال آبی 92-91 اندازه‌گیری شد و سپس شاخص‌های کیفیت آب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، آب زیرزمینی دشت اردبیل با میانگین شاخص‌های EC و SAR به ترتیب 7/1405 میکروزیمنس بر سانتی‌متر و 8/2 در کلاس C3-S1 از نظر طبقه بندی ویلکوکس قرار داشته و دارای محدودیت کم تا متوسط از نظر شوری و بدون محدودیت از نظر ن...
[ 12 ] - ارزیابی کارایی برخی روشهای هوش مصنوعی در مدلسازی فرسایشپذیری بادی خاک در بخشی از اراضی شرق دریاچه ارومیه
پیشبینی فرسایشپذیری بادی از طریق ویژگیهای خاک به عنوان گامی اساسی در مدلسازی فرسایش بادی محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف مقایسه کارایی چهار روش مختلف شامل رگرسیون خطی چندمتغیره، شبکه عصبی مصنوعی، شبکه عصبی مصنوعی هیبریدشده با الگوریتم ژنتیک و شبکه عصبی هیبریدشده با الگوریتم بهینه‌سازی وال در مدلسازی فرسایشپذیری بادی در بخشی از اراضی پیرامون شرقی دریاچه ارومیه انجام شد. برای این منظور، 96 ن...
[ 13 ] - حذف آرسنات از محلول‌های آبی با استفاده از بیوچار اصلاح‌شده با آهن
سابقه و هدف: آرسنیک یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی در جوامع درحال‌توسعه است. منابع آب آلوده به آرسنیک از مهم‌ترین مسیرهای در معرض قرارگیری انسان و حیوان به آرسنیک معدنی است. روشهای مختلف فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی برای رفع آلایندگی آرسنیک از محیط‌های آبی وجود دارد. در مقایسه با مزایا و معایب روشهای حذف آرسنیک روش جذب به علت سهولت کاربرد و هزینه کم بر سایر روش‌ها ارجحیت دارد. ترکیبات آهن...
[ 14 ] - امکان‌سنجی تثبیت ماسه‌های روان حاشیه‌های خشک‌شده دریاچه ارومیه با استفاده از تلقیح و تحریک سیانوباکترهای خاک‌زی بومی
اخیراً ایجاد پوسته‌های زیستی خاک با تلقیح سطحی ریزموجودات برای تثبیت ماسه‌های روان، مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی تثبیت بسترهای ماسه‌های دریاچه‌‌های خشک‌شده با هدف تقلیل اثرات سوء محیط‌زیستی ضروری است. هدف از این پژوهش امکان‌سنجی تثبیت ماسه‌های روان بسترهای خشک‌شده دریاچه‌ی ارومیه از طریق تلقیح و تحریک سیانوباکترهای خاک‌زی در شرایط آزمایشگاهی بود. بدین منظور، نمونه‌های حجمی از بستر منطقه جب...
[ 15 ] - بررسی پتانسیل جذب کادمیم توسط رسوبات معلق رودخانه روضه‌چای ارومیه در قدرت های یونی مختلف
در این پژوهش، اثر قدرت یونی در جذب کادمیم توسط رسوبات معلق رودخانه روضه چای واقع در بخش غربی دریاچه ارومیه بررسی شد. جذب کادمیم توسط رسوبات معلق در سیستم تعادلی یا پیمانهایی انجام شد. مطالعه جذب کادمیم توسط رسوبات مورد مطالعه (غلظت رسوبات g l-1 40) در دامنه غلظتی 0 تا 350 میکرومولار کادمیم در pH معین (pH ذاتی هر یک از رسوبات) در قدرت یونی 6، 12 و 25 میلی مولار نیترات کلسیم انجام گر...
[ 16 ] - بهینه‌سازی فرمولاسیون کود زیستی برای افزایش انحلال فسفر توسط قارچ آسپرژیلوس
فسفر یکی از عناصر غذایی پرمصرف بوده که کمبود آن رشد گیاه را به شدت محدود میکند. یکی از سادهترین و کم هزینهترین روشهای تأمین فسفر گیاه کاربرد مستقیم خاکفسفات می باشد اما در خاکهای آهکی به علت حلالیت ناچیز آن چندان موثر نیست. استفاده از خاکفسفات مخلوطشده با گوگرد و مواد آلی به همراه ریزجانداران حلکنندههای فسفات از جمله این راهکارها محسوب میشوند. این مطالعه با هدف مدلسازی بررسی تأثیر ...
[ 17 ] - تعیین فرسایشپذیری بادی در بخشی از اراضی شرق دریاچه ارومیه و بررسی ارتباط آن با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک
چکیده درسالهای اخیر، بخش زیادی از عرصه آبی دریاچه ارومیه خشک و بستری از رسوبات ریزدانه شور در سطح زمین به وجود آمده که بسیار مستعد فرسایش بادی میباشند. این پژوهش بهمنظور بررسی فرسایشپذیری بادی و رابطه آن با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از اراضی شرق دریاچه ارومیه انجام شد. در مجموع 96 نمونه خاک از منطقهای با مساحت 414000 هکتار از عمق 5 سانتی‌متری خاک با استفاده ا...
نویسندگان همکار