پرویز حسین طلائی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان [email protected]
[ 1 ] - بازکاوی مرگ کمبوجیه و بردیا و تأثیر آن بر چگونگی روی کار آمدن داریوش هخامنشی.
مرگ کمبوجیه و بردیا یکی از تاریک ترین بزنگاه های تاریخ هخامنشیان است. بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، محور اصلی این پژوهش دورهی زمانی مرگ کمبوجیه و بردیا تا روی کار آمدن داریوش را در بر میگیرد. در این رابطه ابتدا سعی شده است که سیر اجمالی وقایع تاریخی این محدوده زمانی با توجه به منابع اصلی آورده شود، سپس به تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات منابع تاریخی درباره مرگ معما آمیز کمبوجیه و همچنین ...
[ 2 ] - پیامدهای صلح راندیا؛ تهاجم ترایان و جانشینان او به ارمنستان
با هم‌مرزشدن ایران و روم در زمان مهرداد دوم اشکانی (124تا87پ.م)، رویارویی‌های پیوﺳﺘﮥ دو قدرت بزرگ برای دستیابی به مناطق مهم مرزی، بهویژه ارمنستان، آغاز شد. در سال 63میلادی، این رویارویی‌ها به انعقاد پیمان صلح راندیا منجر شد. طبق این پیمان شاخه‌ای از خاندان شاهنشاهی اشکانی، یعنی ﺳﻠﺴﻠﮥ آرشاکونی، به این شرط قدرت را در ارمنستان به دست گرفتند که به تخت‌نشستن آنها با ﺗﺄیید و تنفیذ امپراتوری روم صورت...
[ 3 ] - واکاوی شاخص‌های تأثیرگذار بر مناسبات مرزی شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری بیزانس در قرن پنجم میلادی
در سال 224م، با روی کار آمدن اردشیر بابکان به عنوان شهریار جدید ایران، حکومت جدید ساسانیان موجودیت یافت. از همان آغاز، در سیاست خارجی وی، نشانی از سازش و مدارا در مقابل امپراتوری روم مشاهده نمی‌شد. ریشه این مناسبات خصمانه با همسایه غربی، به زمان اشکانیان بازمی‌گشت؛ اما اردشیر بابکان با مطرح‌کردن بازپس‌گیری مرزهای اجداد خود که اکنون در دست امپراتوری روم بود، ماهیتی ایدئولوژیک به این منازعات داد...
[ 4 ] - ساخت و کارکرد شهر مرزیِ آرتاشاد در مناسبات ایران و روم در دوره ساسانی
زمانی که در قرن اول پیش از میلاد (ح 92 ق.م) ایران و روم دو قدرت عصر باستان، با یکدیگر هم‌مرز شدند، درگیری و تنش‌هایی را با هم آغاز کردند که تا انقراض ساسانیان و ورود اعراب مسلمان همچنان ادامه داشت. شهرهای مرزی، از جمله شهر آرتاشاد، نقش مهمی را در این درگیری‌‌‌‌ها ایفا کرده‌اند. بنابراین این پژوهش با توجه به اهمیت موضوع بر آن است تا ساخت و کارکرد شهر مرزی آرتاشاد را مورد واکاوی قرار دهد. ...
[ 5 ] - پیامدهای تقسیم ارمنستان میان ایران و روم در دوره ساسانی(387-428 م)
ارمنستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و راهبردی و داشتن دشت‌های حاصلخیز، منابع زیرزمینی و نیز واقع شدن در مسیر راه تجارتی ابریشم یکی از علل کشمکش‌های بین دو دولت ایران وروم از دوره اشکانیان – به ویژه در روزگار ساسانیان- بوده است.این رویارویی‌ها در نهایت به تقسیم این سرزمین در سال 387 م منجر شد.اگرچه پس از این تقسیم، همچنان شاهزاده‌های اشکانی در رأس قدرت باقی ماندند؛ اما اندیشه دستیابی به وحدت ملی ...
[ 6 ] - ساسانیان و سیاست زردشتیکردن ارمنستان
از اواسط دورۀ اشکانی که روابط ایران و روم آغاز شد تا اواخر دورۀ ساسانی، ارمنستان همواره بهعنوان کانون اصلی مناقشات این دو قدرت بزرگ باستان مطرح بوده است. این سرزمین که در دورۀ هخامنشی و تحت عنوان «ارمنیا» جزو یکی از ساتراپیهای هخامنشیان محسوبمیشد، از نیمۀ دوم سدۀ اول میلادی شاخه‌ای از خاندان پادشاهان اشکانی با توافق دولت روم به حکومت آنجا گماشته شدند. با روی کار آمدن ساسانیان، ارمنیها، که...
[ 7 ] - تحلیلی بر بحران‌های بزرگ شاهنشاهی ساسانی در اواخر سدة سوم میلادی (آشوب خانگی؛ شکست در برابر رومیان)
دولت ساسانی از هنگام تأسیس در سال 224 م در قبال همسایة غربی خود سیاستی تهاجمی در پیش گرفت؛ چنان‌که توانست در زمان پادشاهان نخستین خود (بهویژه شاپور یکم) شکستهایی را بر روم وارد سازد، ولی این سیاست در زمان جانشینان شاپور یکم تا زمان روی کارآمدن شاپور دوم، دچار فترت شد؛ در این دورة زمانی، شاهنشاهی ساسانی با بحران‌هایی روبهرو شد که سیاست خارجی آنها را تحتتأثیر خود قرارداد؛ بنابراین، با توجه به...
نویسندگان همکار