توران طولابی

استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان

[ 1 ] - سروش استانبول: پیش‌درآمدی بر روزنامه‌نگاری ملی‌گرایانه و تجددخواه

یکی از دستاوردهای انقلاب مشروطه پویایی حیات روزنامه‌نگاری مستقل و انتقادی در ایران بود. از نمایندگان برجستة این شیوة روزنامه­نگاری علی‌اکبر دهخدا بود که مقالات وی در روزنامة صور اسرافیل فصل جدیدی در حیات روزنامه‌نگاری ایران گشود. فعالیت دهخدا در استبداد صغیر با انتشار صور اسرافیل سوئیس و سروش استانبول ادامه یافت. بررسی مقالات سروش می‌تواند به روشن شدن ابعادی از یک مقطع مهم و پرتلاطم تاریخ ایران...

[ 2 ] - مکتوبی از پاریس: مصطفی‌فاضل پاشا و نقد ساختار قدرت در عثمانی

در دورۀ سلطنت محمود دوم و عصر تنظیمات، زمینه‌ برای شکل‌گیری نسلی از متفکران تجددخواه عثمانی موسوم به نوعثمانیان فراهم شد که آرای انتقادی خود علیه دولت را صورت‌بندی کردند. الگوی بدیلی که نوعثمانیان برای شیوۀ حکومت عرضه کردند، آبشخور غربی داشت و در مقایسه با اصلاحاتی که تا آن زمان پیشنهاد شده بود، وجوه متمایز معینی داشت. یکی از چهره‌های برجسته‌ای که در شکل‌گیری و تأثیرگذاری جریان فکری نوعثمانیان ...

[ 3 ] - مواجهة مجلس شورای ملی و ساختار کهن قدرت: تحلیلی از واکنش دربار و شاهزادگان به اصلاحات مالی مجلس اول

تشدید بحران مالیِ ایران در آستانة انقلاب مشروطیت و ضرورت ساماندهی نظام مالی، این امر را در صدر دغدغه‌های نخستین مجلس شورای ملی قرار داد. تشکیل کمیسیون مالیه و یکی از اقدامات آن یعنی تنظیم صورتِ دخل و خرج و کاستن از حقوق و مستمری‌ها به این منظور صورت گرفت. این اقدامات به نوبة خود، واکنش عناصر ذی‌نفع ساختار کهن را به دنبال داشت و آنها را در برابر ساختار جدید و در رأس آن، نهاد پارلمان قرار داد. در م...

[ 4 ] - زنان،تجدد و بهداشت نوین در آستانه‌ی تشکیل دولت مدرن؛ بررسی رویکرد مجله‌ عالم نسوان به بهداشت زنان

یکی از رهاوردهای تجدد در فرهنگ بهداشت و پزشکی ایران، ارائه‌ خوانشی ناسوتی از  بهداشت و تلاش برای درمان بیماری از همان رهگذر بود. به واسطه‌ مرگ و میر مادر و کودک به‌عنوان یکی از دلایل کاهش جمعیت، بهداشت زنان در عصر قاجاری در کانون توجه قرار گرفت. با انتشار روزنامه‌هایی توسط زنان در اواخر دوره‌ قاجاری، مسئله‌ بهداشت مورد توجه روزنامه‌نگاران زن قرار گرفت. عالم نسوان(1311-1299) از روزنامه‌هایی بود ...

[ 5 ] - Conversion of the Concept of Medicine and Hygiene in the Context of Women's Journalism: Examination of Midwifery and Nursemaiding in Qajar and Pahlavi the First Era

Development of a new attitude towards hygiene and medicine during the Qajar period required attention to various issues, including the hygiene of women and children. Political activists and thinkers considered the modern hygiene and medicine through corrective actions and critique of the dominant discourse of traditional medicine. In the late Qajar period and with the boom of journalism, these ...

[ 6 ] - سیمای اجتماعی خراسان عصر مشروطه در آیینة روزنامة خورشید

در مقالة حاضر با تکیه بر محتوای یک روزنامة محلی، تلاش شده است ابعادی از حیات اجتماعی خراسان در آستانة انقلاب مشروطه واکاوی شود. براین­اساس، کوشش می‌شود محتوای روزنامة خورشید در کانون بررسی فراگیری در زمینة تاریخی موضوع قرارگیرد و به این پرسش پاسخ داده شود که فضای اجتماعی خراسان درگیر کدام مسائل و بحران‌های اجتماعی بود و مردم چه درکی از مفهوم مشروطیت و اهداف آن داشتند؟ بررسی روزنامه نشان می‌دهد ...

[ 7 ] - سهم نگرش و کنش نخبگان سیاسی در برپایی آرامگاه فردوسی

بیان مساله: بازآرایی فرهنگی و بازتعریف هویت ملی بر پایۀ خوانشی باستان‌گرا از فرهنگ و تمدن ایرانی از جلوه‌های بارز نگرشی بود که از میانۀ دورۀ قاجاریه هویدا شد. نگرشی که ازجمله رهاوردهای آن، پاسداشت آن دسته از مشاهیر فرهنگیِ گذشته بود‌ که در حفظ هویت ایرانی نقش داشتند. در چارچوب این نگرش بود که فردوسی جایگاه بی‌بدیلی یافت. برگزاری هزارة فردوسی و برپایی آرامگاه او در دورۀ پهلوی، اقدامی در جهت بزرگد...