رقیه ذوالفقاری

دانشیار، گروه جنگل‌داری و پژوهشکده منابع طبیعی و زیست‌محیطی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج

[ 1 ] - رابطه بین زادآوری گونه‌های درختی و درختچه‌ای با عامل‌های محیطی در منطقه حفاظت‌شده دنای غربی (واحد پشت‌کره)

پژوهش پیش‌رو برای بررسی زادآوری گونه‌های درختی و درختچه‌ای و ارتباط آن با عامل‌های محیطی مختلف در منطقه حفاظت‌شده دنا انجام شد. پنجاه قطعه‌نمونه 450 متر مربعی به‌طور منظم-تصادفی با ابعاد شبکه 500 × 250 متر پیاده شدند. سپس زادآوری گونه‌های مختلف در سه طبقه ارتفاعی (کمتر از 30 ، 30 تا130 و بیشتر از 130 سانتی‌متر) شمارش شد. نتایج نشان داد که زادآوری گونه‌های مختلف تحت تأثیر عامل‌های محیطی مختلف قر...

[ 2 ] - مقایسه تنوع ژنتیکی درختان خشکیده و سالم گونه زربین در ارتفاعات مختلف با استفاده از پروتئین‌های ذخیره‌ای بذر

پروتئین­ها به‎عنوان محصول­های مستقیم ژن، نشانگرهای مناسبی در ارزیابی تنوع ژنتیکی و شناسایی پایه‌های مقاوم محسوب می‌شوند. برای بررسی پروتئین ذخیره­ای بذر گونه زربین (Cupressus sempervirens) براساس فعالیت کیفی با استفاده از روش SDS-PAGE، از40 پایه درخت زربین که شامل درختان خشکیده و سالم در دو طبقه ارتفاعی بودند، نمونه‌برداری صورت گرفت. نتایج نشان داد که وزن مولکولی باندهای ظاهر شده بر روی الگوی ا...

[ 3 ] - جداسازی، شناسایی و بررسی تأثیر باکتری‌های بومی بر رشد نهال‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)

باکتری‌هایی که بر رشد و عملکرد گیاه اثرات مثبت دارند و به آنها ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه (PGPR) می‌گویند، می‌توانند در احیای نهال‌های جنگلی کمک شایانی کنند. در این تحقیق ابتدا باکتری‌های محلول‌کنندة فسفات از خاک جنگلی یاسوج استخراج شد. از 5 نمونه خاک، 10 جدایۀ حل‌کنندة فسفات جداسازی شد؛ از این میان 2 جدایه که بیشترین توانایی را در انحلال فسفات داشتند، انتخاب و پس از خالص‌سازی با استفاده از ر...

[ 4 ] - رابطة بین گروه گونه‏های اکولوژیک با عوامل محیطی در منطقة حفاظت‌شدة دنای غربی

امروزه، تعیین گروه گونه‏های اکولوژیک برای بررسی وضعیت کنونی و آیندة جنگل و ارتباط آن با عوامل محیطی از ضرورت‏های مدیریت جنگل است. بدین‌سبب، تعداد 50 پلات 450 متر مربعی در دامنة ارتفاعی 2091ـ2811 متر از سطح دریا و وسعت 600 هکتار در منطقة حفاظت‏شدة دنای غربی پیاده شد. چهار گروه گونة اکولوژیک با استفاده از آنالیز TWINSPAN در منطقه شناسایی شد که ارتفاع از سطح دریا و شیب و شوری خاک در تفکیک گروه‏ها ...

[ 5 ] - اثر مبدأ بذر و درخت مادری بر رشد و استقرار اولیة بلوط ایرانی (Quercus brantii) در یاسوج

چکیده این تحقیق به‌‌منظور بررسی تأثیر مبدأ بذر گونة بلوط ایرانی بر صفات مورفولوژیک بذر و پارامتر‌‌های رویشی و زنده‌مانی نهال‏‌‌های گونة بلوط ایرانی در عرض‏‌‌های جغرافیایی مختلف زاگرس انجام شد. درختان مادری از سه رویشگاه زاگرس شمالی (بانه)، زاگرس میانی (خرم‏آباد)، و زاگرس جنوبی (یاسوج) انتخاب شدند و بذر آن‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی در یاسوج در زمین زراعی کاشته شد. سپس، صفات مورفولوژیک بذر و پا...

[ 6 ] - میزان تغییرات ترکیبات ثانویه تحت ‌تنش خشکی در نهال‌‌های بلوط برودار، دارمازو و وی‌ول

تولید ترکیبات ثانویه در برابر تنش‌های محیطی به‌عنوان سدی دفاعی است. این موارد عمدتاً ترکیبات فنولی از‌جمله اسیدهای فنولی، تانن‌‌ها و لیگنین هستند. در تحقیق حاضر، سه گونة بلوط زاگرس (برودار، دارمازو و وی‌ول) تحت تنش خشکی آزمایش شد. برای این منظور، نهال‌ها بدون اینکه در گلدان مطالعه‌ای انجام شود و در شرایط کاملاً یکسان و در فضای باز کاشته شدند. سپس، زمانی‌که نهال‌‌ها چهارماهه بودند، آبیاری قطع شد ت...

[ 7 ] - ارتباط ویژگی‌های ریخت‌شناسی بذر سه گونه بلوط بومی زاگرس با جوانه‌زنی‌‌ و رویش نونهال

حفاظت و توسعه جنگل‌های بلوط غرب، نیازمند استفاده از بذرهای مناسبی است که نهال‌های حاصل از آنها رویش بیشتری داشته باشند. به منظور شناخت خصوصیات مثبت بذر در جوانه‌زنی و رویش نونهال‌های سه گونه برودار (Quercus brantii)، مازودار (Q. infectoria) و وی‌ول (Q. libani)، بذرهای 60 درخت (20 درخت از هر گونه) از جنگل‌های بانه جمع‌آوری و پس از دسته‌بندی در 5 طبقه وزنی، اثر صفات ریخت‌شناسی بذر بر جوانه‌زنی‌‌...

[ 8 ] - ارزیابی تحمل به خشکی نهالهای دو گونه بلوط ایرانی و وی‌ول با استفاده از پارامتر‌های مرفولوژیکی، فیزیولوژیکی و جذب عناصر

خشکی از جمله تنش های محیطی مهم است که بر رشد و نمو گیاهان اثر منفی می‌گذارد و از آن جایی که جنگل‌های زاگرس با اقلیم مدیترانه‌ای جز جنگل‌های خشکی‌گرا هستند، به این منظور تاثیر تنش خشکی بر روی صفات رویشی و فیزیولوژیک و جذب عناصر در دو گونه‌ی بلوط (برودار و وی‌ول) بررسی شد. برای انجام این آزمایش، تیمار در 4 سطح کنترل و تنش خشکی اعمال شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تنش خشکی تاثیرات منفی بر پارامت...

[ 9 ] - تنوع ریختاری برگ گونه برودار (Quercus brantii Lindl.) در ارتباط با تغییرات ارتفاعی

ویژگی‌های ریختاری گیاهان که به طور گسترده در مطالعات سیستماتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد تحت تأثیر خصوصیات ارثی و عوامل محیطی قرار می‌گیرد. در طبقه‌بندی گونه‌های جنس بلوط به‌ویژه گونه برودار اختلاف نظر زیادی بین سیستماتیک‌دانان وجود دارد، ارتفاع از سطح دریا یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر عوامل محیطی است. با توجه به اهمیت مطالب فوق، تعداد 400 نمونه برگی از 40 پایه درختی در منطقه آرمرده، در محدوده...

[ 10 ] - تأثیر تنش خشکی بر تبادلات گازی در دو گونه بلوط ایرانی (Quercus brantii) و وی‌ول (Quercus libani)

خشکی ازجمله تنش‌های محیطی مهم است که بر رشد و نمو گیاهان اثر منفی می‌گذارد و مطالعه تبادلات گازی در شرایط تنش خشکی می‌تواند به شناسایی فاکتورهای مؤثر در مقاومت به این تنش کمک کند. از آنجایی‌که جنگل‌های زاگرس با اقلیم مدیترانه‌ای جز جنگل‌های خشکی‌گرا هستند، بنابراین این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر روی تبادلات گازی دو گونه بلوط ایرانی Quercus brantii و وی‌ول Quercus libani صورت گرفت. ت...

[ 11 ] - ارزیابی تنوع زیستی گروه‌های بوم‌شناختی گیاهی جنگل وزگ یاسوج

از مهم‌ترین مباحث در مدیریت جنگل، حفظ و توسعه تنوع زیستی می‌باشد. هدف از این تحقیق طبقه‌بندی گروه‌های بوم‌شناختی جنگل وزگ یاسوج و بررسی شاخص‌های تنوع گونه‌ای در این گروه‌های بوم‌شناختی بود. بدین منظور برای مطالعه پوشش‌گیاهی 52 قطعه نمونه 450 مترمربعی بهصورت تصادفی سیستماتیک برداشت شد. گروه‌های بوم‌شناختی گیاهی با استفاده از تحلیل ‌ دوطرفه گونه‌های شاخص و از روش رسته‌بندی تحلیل تطبیقی متعارف نیز...

[ 12 ] - پاسخ‌های فیزیولوژیکی مرتبط با تنش سرما در پرونانس‌های مختلف نونهال‌های بنه

مقدمه: گونه‌هایی که در محدوده جغرافیایی وسیعی پراکنش دارند، دارای رنج وسیعی به مقاومت به سرما می­باشند. درختان مناطق معتدل باید در مقابل دماهای یخبندان به‌ویژه سرمای زودرس و زمستان سازگاری نشان دهند. یکی از راهکارهای مقاومت به سرما از طریق کاهش طول روز و دما در طی فرآیند سازگاری انجام می­گیرد. از طرفی پرونانس یک گونه می‌تواند یکی از عوامل مهم تأثیرگذار در مقاومت به سرما باشد. لذا در این پژوهش ت...

[ 13 ] - ارزیابی وضعیت تنوع زیستی، شکل زیستی و کورولوژی در گروه‌های اکولوژیک منطقه رویشی دنا

در این پژوهش تنوع زیستی، اشکال زیستی و کورولوژی در گروه­های اکولوژیک مختلف در جنگل­های منطقه حفاظت‌شده دنای غربی با مساحت 600 هکتار بررسی شد. در این پژوهش 50 قطعه‌نمونه، 450 مترمربعی به ابعاد 30  ×15 متر به­صورت منظم- تصادفی پیاده شد. نتایج آنالیز TWINSPAN نشان داد که چهار گروه اکولوژیک آوندول-کمای بیابانی (گروه اول)، گوش بره (گروه دوم)، جاشیرستان (گروه سوم) و ارس-چویلستان (گروه چهارم) به­ترتیب...

[ 14 ] - مقایسۀ برخی صفات فیزیولوژیک بنه Pistacia atlantica و کلخونگ P. khinjuk تحت تأثیر سخت‌واره‌شدن و سرما

در این تحقیق به‌منظور درک بهتر سازوکارهای فیزیولوژیک تحمل به سرما در طی فرایند سخت‌واره شدن در دو گونۀ بنه و کلخونگ دو مجموعه آزمایش اجرا شد. در آزمایش اول، برای سخت‌واره شدن، نهال‌ها در دو مرحله و هر مرحله به‌مدت دو هفته با دمای روز، شب و دورۀ نوری متفاوت قرار گرفتند و سپس مشخصه‌های کلروفیل و فلورسانس کلروفیل اندازه‌گیری شد. در آزمایش دوم، اندام ساقه و برگ نهال‌ها تحت سه تیمار دمایی (4+ (کنترل...