نصره باجی
کارشناس ارشد رشتة علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید جمران اهواز
[ 1 ] - سیاق لغوی: مفهوم و کارکرد آن در فهم حدیث
از دیرباز دانشمندان اسلامی و به خصوص فقیهان، در صدد کشف راه ها و روشهای متعدد فهم حدیث، یکی از دو منبع اصیل فکر و عمل اسلامی بوده اند، از جمله این راه ها و روشها، دقت در سیاق لغوی متن حدیث است و علما از سیاق در کشف معنا، شناخت انواع علل و موانع فهم حدیث، حذف، اصلاح و تنقیح احادیث آسیب دیده بهره جستهاند و عدم ملاحظه این روش، گاهی منجر به معانی غیر مراد از حدیث می گردد. در این مقاله، که به روش ...
[ 2 ] - بینامتنیت(تناص) واژه عدل بین زبان عربی و قرآن
قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن زمان و سپس در انسان‌ها در مناطق مختلف با زبان‌های گوناگون گذاشته و می‌گذارد، نمی‌تواند محدود به معانی متداول زمان خود باشد. از ...
[ 3 ] - نقش علوم قرآن در توجیه اعراب قرآن
اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی یکی از کهنترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به اسبابی، گاهی بر یک یا چند لفظ عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده که به توجیه صحت این اعراب‌ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها نیازمند میشود و از جمله مهم‌ترین مستندات و منابع توجیه این اعراب‌ها، علوم قرآنی(علوم مأخوذ از قرآن کریم) است. اما علم توجیه اعراب چیست؟ و علومی که کم و ...
[ 4 ] - توجیه اعراب قرآن بر اساس زبان وادب عربی
اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی، یکی از کهنترین علوم اسلامی قرآنی به شمار میآید. از سوی دیگر، به دلایلی گاه برای یک یا چند لفظ و عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده یا محتمل میشود. در اینجا، به توجیه صحت این اعراب‌ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها نیاز میشود. علم توجیه اعراب قرآنی، در حقیقت، متصدی این مسئله است که بر اساس مستندات متعدد، به توجیه و نقد و بررسی اع...
[ 5 ] - «نقد و بررسی اسرائیلیات قصص انبیاء در تفسیر منهج الصادقین»
در بسیاری از تفاسیر، به خصوص تفاسیر روایی، روایات فراوانی در زمینه‌ی تاریخ و سرگذشت پیامبران پیشین و نیز اعتقادات و معارف دینی نقل شده که منشأ بسیاری از آنها خرافات و داستان‌های ساختگی اهل کتاب است. که به این روایات اسرائیلیات گفته میشود. بسیاری از مفسّران، بدون نقد این روایات، به نقل آنها پرداخته‌اند. در سده‌ی اخیر، رویکردی نقّادانه به این روایات در میان مفسّران و اهل تحقیق صورت گرفته است. یکی ا...
[ 6 ] - گونه شناسی توجیه اعراب در قرآن
اعراب قرآن و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی، یکی از کهنترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به دلایلی، گاهی برای یک یا چند لفظ، عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده یا محتمل میشود. در این صورت است که نیاز به توجیه صحت این اعراب یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها میشود. علم توجیه اعراب قرآنی، در حقیقت، متصدی این امر است که بر اساس مستندات متعددی، به توجیه، نقد و بررسی اعراب...
[ 7 ] - گونه‌شناسی و روش‌شناسی روایات تفسیری امام باقر(ع)
چکیده ائمّة اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم دربارة قرآن تفسیر می‌نماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطق‌اَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کرده‌اند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) می‌باشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقالة حاضر گونه‌ها و روشهای تفسیری امام باقر(ع) را...
[ 8 ] - بینامتنیت(تناص) واژه عدل بین زبان عربی و قرآن
قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن زمان و سپس در انسان‌ها در مناطق مختلف با زبان‌های گوناگون گذاشته و می‌گذارد، نمی‌تواند محدود به معانی متداول زمان خود باشد. از ...
[ 9 ] - نقش علوم قرآن در توجیه اعراب قرآن
اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی یکی از کهنترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به اسبابی، گاهی بر یک یا چند لفظ عبارت قرآنی، اعراب‌های مختلفی ذکر شده که به توجیه صحت این اعراب‌ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها نیازمند میشود و از جمله مهم‌ترین مستندات و منابع توجیه این اعراب‌ها، علوم قرآنی(علوم مأخوذ از قرآن کریم) است. اما علم توجیه اعراب چیست؟ و علومی که کم و ...
نویسندگان همکار