ابوالقاسم طاهری
استاد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، تهران، ایران
[ 1 ] - تبعات سیاسی و اجتماعی ظهور طبقه متوسط جدید در ایران در دوران پهلوی دوم
مقالة حاضر به مفهوم طبقة متوسط جدید و چگونگی گسترش و عملکرد آن در فاصلة زمانی سال‌های پهلوی دوم میپردازد. می توان گفت طبقه متوسط جدید به موازات رشدِ خود، جایگاه بسیار بالایی در مشارکت سیاسی و اجتماعی نتوانست پیدا کند و به همین دلیل برخلاف اهدافی که حکومت قبل داشت، به ضد آن حکومت مُبدّل شد. در این راستا دیدگاه‌های مختلف دربارة مفهوم طبقة متوسط و طبقة متوسط جدید ارائه شده و سپس فرایند تاریخیِ گسترش آ...
[ 2 ] - بازنمایی نشانگان هویت ملی در تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
هدف: نگاره حاضر بر آن است تا به این سوال پاسخ دهد که مولفه‌های هویت ملی ایران چگونه و به چه صورت در شکل‌گیری و قوام و دوام سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نقشآفرینی می</spa...
[ 3 ] - نقش طبقه متوسط جدید در بی ثباتی سیاسی ایران در عصر پهلوی دوم
انقلاب اسلامی ایران را می‌توان یکی از مهم ترین پدیده‌های قرن بیستم دانست. در روابط سیاسی- اجتماعی جوامع مدرن، نقش‌پذیری طبقه متوسط جدید در مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی جامعه نکته‌ای قابل کتمان می‌باشد. این طبقه، کانون فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است و این در حالی است که طبقه متوسط جدید به لحاظ جایگاه اجتماعی و اقتصادی بینابینی خود گرفتار حفظ موقعیت و تراکم و انباشت نا‌محدود ثر...
[ 4 ] - سیاستگذاری فرهنگی و مدیریت شکاف نسلی در ایران
پس از جنگ جهانی دوم کشورهای در حال توسعه به شدت رشد کردند و تحولات اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی را تجربه کردند در پس این تحولات ساختاری عینی تحولاتی از نوع ذهنی در لایه‌های زیرین اجتماعی حاصل شد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان حاصل یک چنین تحولاتی بود. ایران نیز تحت تأثیر برخی از تحولات همچون افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی و جهانی شدن قرار گرفت که از جمله پیامدهای این تحولات مهم، شکاف بین نسل‌ها...
[ 5 ] - دولت رانتیر، طبقه متوسط جدید و بی‌ثباتی سیاسی در عصر پهلوی دوم
سقوط حکومت پهلوی دوم از زوایای مختلف و در چارچوب نظریه‌‌های گوناگون بررسی شده است. از جمله رویکردها در این زمینه، رابطه میان فرایند توسعه در این دوره و سقوط این حکومت است. نوسازی و مدرنیزاسیون متاثر از الگوهای غربی و متکی به سیاست‌های آمرانه محمدرضا شاه پهلوی از دهه 40 شمسی به بعد، نگرانی فزاینده گروه‌ها و اقشار مدافع فرهنگ و سنت اسلامی را برانگیخت. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه و با اقت...
[ 6 ] - نقد روش‌شناختی مطالعات مرتبط با توسعه سیاسی ایران
در مقاله حاضر، به نقد روش‌شناسی مطالعات مرتبط با توسعه سیاسی ایران پرداخته شده است. روش تحقیق مرور نظام‌مند و جامعه آماری آن، 145 کتاب است که پس از انقلاب اسلامی، به رشته تحریر درآمده‌اند. جمع‌آوری اطلاعات براساس ابزار ارزیابی برگرفته از مبانی نظری انجام شده و با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS پردازش شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در بیش از دو سوم (6/76درصد) کتاب‌ها، عوامل توسعه‌نیافتگی سیاسی ا...
[ 7 ] - پردازشِ سازه انگارانۀ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دورۀ سازندگی؛ با تاکید بر رهیافت اسلام گرایی
شرایط جمهوری اسلامی ایران در دوران پسا جنگ وضعیتی را به وجود آورده بود که تمامی ساحتها از جمله ساحت سیاست خارجی را دچار تحول ساخته بود. پس از پایان یافتن جنگ عراق علیه ایران، دورۀ نوینی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی آغازیدن گرفت که از آن به «سازندگی» یاد میشود. آنچه نگارۀ حاضر در پی آن می باشد، این است که رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت سازندگی را با رهیافتی سازهانگارانه ...
[ 8 ] - نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در دو دهه پایانی عصر پهلوی دوم
هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش فرایند نوسازی در سقوط سلسلۀ پهلوی از منظر فرهنگی – مذهبی بود.روند نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در عصر پهلوی دوم، جنبش انقلابی مذهبی ضد نوسازی حکومت، مجادله بر سر وجوه دین و رابطه آن با قدرت و کنش‌های ایدئولوژیک رژیم پهلوی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نشان دادعلت سقوط سلسله پهلوی، ریشه‌های قومی و مذهبی جامعه، نادیده گرفتن قد...
[ 9 ] - موانع تحقق اقتدار عقلانی در دوران پهلوی اول
جدی‌ترین تحول در راستای ایجاد دولت مدرن در ایران را دوران سلطنت پهلوی اول دانسته‌اند. از نگاه ماکس وبر ظهور دولت مدرن ملازم با تحقق اقتدار عقلانی است. در این رابطه او دو عوامل را به عنوان پیش شرط و مانع این امر معرفی می‌کند: شرایط پولی و مالی که نمود آن در اقتصاد سرمایه‌داری است و مخالفت سنت گرایان و اشراف با این امر. بر این اساس پژوهش حاضر با روش کیفی و توصیفی-تحلیلی و رویکرد جامعه شناسی تاریخ...
نویسندگان همکار