حسن زیاری
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - تحلیل نوعی تداخل زمانی در متون روایی قدیم
زمان از ویژگی‌های انحصاری فعل است و در توالی جملات در یک متن مطابقت زمان افعال معمولاً رعایت شده و عدول از آن بدون دلیل، خلاف قاعده به شمار می‌رود و سوال برانگیز است؛ اما در متون روایی بنا به دلایلی گاهی از این توالی زمانی انحراف جسته می‌شود. این ویژگی خاص شایسته توضیح و توجیه علمی است، زیرا کمتر مورد توجه دستورنویسان و سبک‌شناسان قرار گرفته است و بعضاً برخی از مصححان را وادار به اصلاح‌های ناروا ...
[ 2 ] - نقدی بر طوطی‌نامة عماد بن محمد الثغری، شرح و تصحیح شمس‌الدین آل احمد
کتاب جواهر‌الاسمار از کتاب‌های داستانی منثور فارسی است که به‌سبب داشتن داستان‌های دل‌انگیز و جذاب از دیرباز مورد توجه و علاقة فارسی‌زبانان بوده است. این کتاب سال‌ها پیش به اهتمام شمس‌الدین آل احمد به چاپ رسید و در دسترس مشتاقان ادب فارسی قرار گرفت. به‌رغم آن‌که مصحح در طبع کتاب تلاش فراونی کرده است، تصحیح و حواشی و توضیحات کتاب کاستی‌هایی دارد که برشمردن و اصلاح آن‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد. در ا...
[ 3 ] - ترفند جایگزینی در فرهنگ و ادب در آسیای غربی و اروپا
ساختار جامعه و رسوم و عادات رایج در آن، همواره در ادب هر سرزمینی بازتاب دارد، تا حدی که می‌توان مضامین ادبی مکرّر (لایت موتیف) را به نوعی بازتاب فرهنگ رایج هر اجتماع در قالب ادبی دانست. مضامین ادبی مکرّر در میان اقوام مختلف، گاه به سبب ریشه داشتن در آبشخورهای همگون یا یکسان و بعضاً از حیث توازی سنن، شباهت‌های چشمگیری به یکدیگر دارند که می‌توان با جستجو در کهن‌ترین منابع و دنبال کردن سیر تکثیر یک د...
[ 4 ] - درباره یک فعل در اسرارالتوحید (کفتن یا گفتن؟)
کتاب اسرارالتوحید با تصحیح و تعلیقات مستوفای شفیعی کدکنی چند سال پیش به صورت مهذّب و منقّح، چاپ و منتشر شد. در این چاپ، گره بسیاری از مشکلات گشوده شده؛ ولی در برخی موارد، ابهاماتی چند، همچنان برجای مانده است. از جمله این مشکلات، فعل «بکفت» در عبارت «به ارادت شیخ بکفت» است که شفیعی کدکنی حدس زده‌اند که فعل «کفتن» در این جمله به معنای «انس و الفت گرفتن» آمده است. در این مقاله با شواهدی مستدل نشان د...
[ 5 ] - تتبعی در تذکرۀ یخچالیه
تذکرۀ یخچالیه، نگاشتۀ محمدعلی مذهّب اصفهانی (بهار)، نقیضۀ موفق تذکرۀ آتشکده آذر بیگدلی است. این تذکره چندین سال پیش به اهتمام احمد گلچین‌معانی تصحیح و منتشر شد. ساقط شدن چند مورد از تراجم رجال این تذکره و شواهد شعری که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد، متن این تذکره را از صورت حقیقی خود بسیار دور ساخته است. در این مقاله کوشش شده است برخی از این تحریفات و افتادگی‌ها و نیز ا...
نویسندگان همکار