احمدرضا حیدریان شهری
دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - مفهومشناسی تطبیقی حزن در آینة چکامههای احمد مطر و نصرالله مردانی
احمد مطر، از شاعران معاصر عراقی و نصرالله مردانی، شاعر و نویسندۀ معاصر ایرانی است. این دو شاعر با توجّه به شرایط خفقان‌آور و نابسامان جامعه، حزن و اندوه مردم را با بیان خویش به تصویر کشیده‌اند؛ مطر، با رعایت جانب ادب، توانسته حقایق تلخ روزگار خویش را آشکارتر سازد و برخلاف مردانی، شعر خود را تنها برای مبارزه با حکومت به کار گیرد و حسّ مخالفت مردم ضدّ اوضاع نابسامان را بیشتر برانگیزد. مردانی نیز توا...
[ 2 ] - واکاوی سیمای نیشابور در شعر عبد الوهّاب البیاتی و محمّدرضا شفیعی کدکنی
پدیده شهر، در بیان رنجهای جامعه و همچنین در نمود آرزوی آفرینش ناکجاآباد، نگاه شاعران زیادی را به یکدیگر پیوند داده است. نیشابور، شهری است که در آثار عبد الوهّاب البیاتی و محمّدرضا شفیعی کدکنی، جایگاه ویژهای دارد. بیاتی به‌ویژه در مجموعة شعری «الّذی یأتی ولا یأتی» و شفیعی در دفتر شعر «در کوچه‌باغ‌های نشابور» سیمایی متفاوت از نیشابور را ترسیم نمودهاند. این پژوهش، با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با ن...
[ 3 ] - بررسی تطبیقی جایگاه "بیایمانی" و "ایمان" در داستانهای صادق هدایت و بنت الهدی صدر
پژوهش ذیل جستاری تطبیقی است پیرامون جهت گیری متفاوت صادق هدایت و بنت الهدی صدر، دو نویسنده برجسته ادبیات فارسی و عبدی نسبت به اندیشه های اعتقادی با بکارگیری یک ابزار، در یک برهه زمانی مشابه و در گستره جغرافیایی متفاوت؛ هدف از این مقاله، بررسی سبک و نوع نگرش دو نویسنده چیره دست نسبت به محیط پیرامونی و ماورایی خود می باشد. با توجه به طرح ایده های نو در قالب جذاب داستانی، ضروری است با نگاهی جدید، ...
[ 4 ] - بررسی تطبیقی عشق در اشعار عبدالوهاب بیاتی ومنوچهر آتشی
موضوع عشق یکی از مضامین مکتب رمانتیسم است؛ از جمله اصول مکتب رمانتیسم، دوری از وطن، دوری از معشوق و یادآوری دوران کودکی ونوجوانی می‌باشد که عبدالوهاب البیاتی و منوچهر آتشی، دو شاعر معاصر عربی و فارسی از جمله شعرایی هستند که تحت تاثیر مکتب رمانتیسم قرار گرفته‌اند و مضامین بدیعی از عشق را در شعر خود نمودار میسازند؛ شعر این دو شاعر سترگ از زوایای گوناگون، قابلیت بررسی تطبیقی را داراست از جمله نم...
[ 5 ] - نمودهای فلسفه وجودگرایی در مجموعه‌ی داستانی «گفتگوی ناشنوایان» از جُرج سالم
چکیده تحولات سیاسی جهان عرب در دهه های شصت و هفتاد قرن بیستم وبه طور مشخص شکست اعراب در جنگ ژوئن 1967روحیه یاس و ناامیدی را برای نویسندگان عرب به ارمغان آورد .جرج سالم داستان نویس معاصر سوری از سویی تحت تاثیر از ادبیات غرب به ارائه افکار و اندیشه های اگزیستانسیالیستی در نوشته هایش پرداخت. ارائه موفق این مفاهیم در مجموعه‌ی داستانی «گفتگوی ناشنوایان» ضمن تبیین جایگاه ویژه‌ی نویسنده در نگارش داستا...
[ 6 ] - خوانش نمادگرایی پایداری در مجموعة شعرگنجشک و جبرئیل و الحسین لغة ثانیة
شعر پایداری عاشورایی عربی و فارسی هر روز پرتوان‌تر از دیروز، عرصه‌های معنایی و تصویرآفرینی و صور خیال را میپیماید و غنی‌تر و شکوفاتر می‌گردد تا جایی‌که توانسته از مرزهای عادی درگذرد و در مقایسه با شعر دهههای گذشته زیباتر، خیالانگیرتر و پر رمز و رازتر شود. توجّه به این نمادها ما را با پیامها و آرمانهای عاشورا و شاعران عاشورایی آشنا میسازد؛ «گنجشک و جبرئیل سید حسن حسینی و «الحسین لغة ثانیة»...
[ 7 ] - دراسة الفرص المهنیّة المتعلّقة بقسم اللغة العربیّة (مدینة مشهد أنموذجاً)
تستضیف مدینة مشهد أکثر من ملیونٍ وخمسمئة ألف سائح عربیّ کلّ سنة یوافدونها مستهدفین العلاج، والسیاحة، والزیارة، والتجارة ببرکة المضجع الشریف للإمام الرضا (ع) وبصفتها عاصمةً معنویة لإیران والتمتع بإمکانیّات متنوّعة کالمستشفیات الراقیة، والأطباء البارعین، والروائع الطبیعیّة. وتبیِّن معرفة الفرص المهنیّة المتواجدة فی هذه المدینة ضرورة انجاز الدراسة الحاضرة نظراً لهذه الأعداد الکبیرة من السیّاح العرب والتحدیات...
[ 8 ] - مفهوم الحریة بین النقد والدراسة قراءة تحلیلیة مقارنة فی کتابات مطاع صفدی وسارتر أنموذجا
None
[ 9 ] - أیّوب(ع) فی شعر شاذل طاقة على ضوء الرّمزیة : دراسة قصیدتی "انتصار أیوب" و"هموم أیوب" أنموذجا
None
[ 10 ] - بررسی تطبیقی مؤلّفه های معنایی «سرزمین مادری» در شعر صلاح عبدالصّبور، عبدالوهّاب البیاتی و نیما یوشیج
عشق به وطن، از مهم‌ترین مؤلّفة شعری صلاح عبدالصبور و عبدالوهاب البیاتی است، آن‌ها به‌خوبی شور و اشتیاق خود را نسبت به وطن بیان کرده اند. از شاعران وطن گرای ادب فارسی میتوان به نیما یوشیج اشاره کرد که با تمام عشق و علاقه، وطن خود را به تصویر میکشد. پژوهش حاضر، مبتنی بر روش تحلیلی - تطبیقی است. نتیجة پژوهش این است که وطن، موضوع اصلی شعر صلاح عبدالصّبور، البیاتی و نیما یوشیج است. زادگاه برای آنا...
[ 11 ] - بررسی تطبیقی جایگاه "بیایمانی" و "ایمان" در داستانهای صادق هدایت و بنت الهدی صدر
پژوهش ذیل جستاری تطبیقی است پیرامون جهت گیری متفاوت صادق هدایت و بنت الهدی صدر، دو نویسنده برجسته ادبیات فارسی و عبدی نسبت به اندیشه های اعتقادی با بکارگیری یک ابزار، در یک برهه زمانی مشابه و در گستره جغرافیایی متفاوت؛ هدف از این مقاله، بررسی سبک و نوع نگرش دو نویسنده چیره دست نسبت به محیط پیرامونی و ماورایی خود می باشد. با توجه به طرح ایده های نو در قالب جذاب داستانی، ضروری است با نگاهی جدید، ...
[ 12 ] - بررسی تطبیقی عشق در اشعار عبدالوهاب بیاتی ومنوچهر آتشی
موضوع عشق یکی از مضامین مکتب رمانتیسم است؛ از جمله اصول مکتب رمانتیسم، دوری از وطن، دوری از معشوق و یادآوری دوران کودکی ونوجوانی می‌باشد که عبدالوهاب البیاتی و منوچهر آتشی، دو شاعر معاصر عربی و فارسی از جمله شعرایی هستند که تحت تاثیر مکتب رمانتیسم قرار گرفته‌اند و مضامین بدیعی از عشق را در شعر خود نمودار میسازند؛ شعر این دو شاعر سترگ از زوایای گوناگون، قابلیت بررسی تطبیقی را داراست از جمله نم...
[ 13 ] - خوانشی هگلی از تنِ پسین عایشه در شعر عبدالوهاب بیاتی
جریان دیالکتیکی دستگاه اندیشگانی هگل، با حرکت وجودیِ هر موجود متناهی، اندیشه‌ی سوق از متناهی به نامتناهیِ برتر است. این جریان، آشکار‌کننده‌ی حضور زنده‌ی کل در جز و در ماوراء جز است. در برآیند مذکور، عنصر داده شده، به لحظه‌ای از کل تبدّل‌پذیر است. تنِ پسین، نمایش گذار چنین حرکت هگلی است، یعنی حرکتِ گذار روح از خویش به خویش. "عایشه" در شعر بیاتی به آگاهی از خویش همچون موجودی جداباش از روح کلی می‌رسد ی...
[ 14 ] - مضامین فمینیستی در آثار میرال الطحاوی (مطالعه مورد پژوهانه سه رمان الخباء، الباذنجانة الزرقاء و بروکلین هایتس)
میرال الطحاوی نویسنده مهاجر مصری در رمان‌هایش، با برگزیدن قهرمانان زن و شخصیت‌های متعدد زنان که همگی در یک وضعیت مشابه به سر می‌برند، به قصه پر رنج زنان سرزمینش که در سیطره سنت‌های گذشته گرفتار آمده‌اند، اهتمام ورزیده است. از این رو رمان‌های الطحاوی می‌تواند از منظر مضامین فمینیستی مورد بررسی قرار بگیرد تا درک درستی از آنان به مخاطب القا شود. سؤال اینجاست که این نویسنده تا چه حد درون‌مایة آث...
[ 15 ] - خوانشی هگلی از تنِ پسین عایشه در شعر عبدالوهاب بیاتی
جریان دیالکتیکی دستگاه اندیشگانی هگل، با حرکت وجودیِ هر موجود متناهی، اندیشه‌ی سوق از متناهی به نامتناهیِ برتر است. این جریان، آشکار‌کننده‌ی حضور زنده‌ی کل در جز و در ماوراء جز است. در برآیند مذکور، عنصر داده شده، به لحظه‌ای از کل تبدّل‌پذیر است. تنِ پسین، نمایش گذار چنین حرکت هگلی است، یعنی حرکتِ گذار روح از خویش به خویش. "عایشه" در شعر بیاتی به آگاهی از خویش همچون موجودی جداباش از روح کلی می‌رسد ی...
[ 16 ] - نشانه‌شناسی در شعر فلسطین با تکیه بر نظریه پیرس؛ مطالعه مورد پژوهانه‌ی اشعار هارون هاشم رشید و معین بسیسو
نشانه‌شناسی به معنای امروزی، عمدتا تحت تاثیر نظریات پیرس، به رشته‌ای مستقل تبدیل شده است و به مثابه‌ی وجهی بین رشته‌ای در تحلیل متون مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحلیل نشانه شناسانه‌ی آثار ادبی و به ویژه ادبیات فلسطین می‌تواند زمینه ساز خوانشی تازه از این متون و هویت بخش گفتمان پایداری و مناسبات بیرونی و درونی آن باشد. در این جستار با استمداد از رهیافت‌های مختلف نشانه‌شناسی، لایه‌های فکری و نشانه...
[ 17 ] - بررسی نمود نیهیلیسم در رمان «شکست‌خوردگان» هانی راهب
نیهیلیسم یا نیست‌انگاری که معمولاً برای توصیف مذهب نفی مطلق می‌آید، وضعیتی روان‌شناختی است که در آن معنای زندگی، هستی و بودن از دست می‌رود و اوضاعی اضطراب‌آفرین و یأس‌آور بر انسان حاکم می‌گردد. این مکتب پس از پیدایی در روسیه، در نتیجة ویرانی‌های حاصل از دو جنگ جهانی رشدی گسترده یافت؛ بگونهای که تفکرات نیهیلیستى به مرور در کانون توجه نویسندگان عرب قرار گرفت. هانی‌راهب از نویسندگان نوگرای معاصر س...
نویسندگان همکار