محمد رحیم رهنما

دانشیار جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر گروه پژوهشی برنامه‌ریزی شهری-منطقه‌ای جهاد دانشگاهی مشهد

[ 1 ] - تحلیل عوامل موثر بر پذیرش مقالات در مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای با مدل کاپلان مایرو رگرسیون کاکس

هدف: ارزیابی کمّی و کیفی مقاله‌های مجلة «جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای» از آغاز انتشار (1382) تا سال 1390 با استفاده از جدولهای بقاء کاپلان مایر و رگرسیون کاکس. روش پژوهش: روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیق کاربردی است. شیوة گردآوری اطلاعات، از نوع تحلیل محتواست. همچنین، با استفاده از مدل جدولهای کاپلان مایر، مدل آن...

[ 2 ] - تحلیل اکولوژیکی پارک‌های شهری (مطالعة موردی: مشهد)

اندیشة اکولوژیکی در مفاهیمی مانند توسعة پایدار، شهر اکولوژیکی و پارک‏های اکولوژیکی متجلی می‏شود، نماد توسعة شهری پایدار اکولوژیکی، احداث پارک‌های شهری منطبق با شاخص‌های اکولوژیکی است. مقاله با هدف ارائه ضوابط و معیارهای برنامه‏ریزی و طراحی اکولوژیکی پارک‌های شهری و امکان استفاده از آنها در طراحی پارک‌های جدید و موجود تهیه شده است و مقایسه سه نمونه از پارک‌های موجود مشهد با اصول پارک‌های اکولوژی...

[ 3 ] - تعیین وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد

در این مقاله با گذری به رویکرد نظری و مفاهیم حکمروایی خوب، ضمن بر شمردن دیدگاه‌های مختلف در مورد آن‌، به ذکر شاخص‌ها، اهداف و کنشگران مطرح در عرصه حکمروایی خوب مبادرت ورزیده شده است. ضرورت بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد با ویژگیهای خاصش، و با در نظر داشتن مشکلات متعدد، هم در عرصه مدیریتی و رسمی و هم در بین گروههای ذینفع(شهروندان و سایر بخشها) اجتناب ناپذیر می‌نمود. در این را...

[ 4 ] - نقش توسعه‌ی کریدوری و حمل‌ونقل محور مبتنی بر ریل در پایداری کلان‌شهر مشهد

The aim of study is to survey the sustainability of Mashhad based on the Corridor and Transit–Oriented, Rail-Centered development approach. The research method is descriptive-analytical, to collect the data has been used library and field studies and available databases in GIS. The intended statistical population are those who are living within eight-hundred-meter radius of four areas aro...

[ 5 ] - روش‌شناسی شناخت فضای جغرافیای چیست؟ (درنگی بر سرشت روش‌شناسی شناخت فضای جغرافیایی از چشم‌انداز پدیدارشناسی هرمنوتیک)

The geographical space as a “phenomenon” includes various phenomena that we can put them in the two Dasien(s) and non-Dasien(s) layers. We try to answer this question: “which methodology is suitable methodology to cognition geographical space?” by the hermeneutic phenomenology perspective, and critical viewpoint to the categories of methodology (explanation & interpretat...

[ 6 ] - آینده‌پژوهیِ تبارشناسانه (رویکردی شایسته در آینده‌پژوهیِ پدیده‌های جغرافیایی)

This article tries to focus on the genealogy of Foucault, and by putting it in connection with future studies, try to introduce genealogical future studies as a qualified methodology in geographical research. Accordingly, if the geographic space, relational space, and scenes role playing of discourses and relations of power and knowledge is considered, we face the object and subject of a discou...

[ 7 ] - تحلیل دسترسی فضایی به خدمات بهداشتی درمانی در شهر مشهد

برنامه‏ریزی دسترسی، به­عنوان شیوه‏ای از برنامه‏ریزی یکپارچه کاربری­ها و شبکة حمل‏ونقل دارای دو بعد فضایی و غیرفضایی است. موجود بودن و در دسترس بودن خدمات، از ابعاد دسترسی فضایی محسوب می‏شود، که این مطالعه به بررسی خدمات درمانی در شهر مشهد می‏پردازد. روش مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی، است که براساس آن، پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی از فضاهای درمانی در نرم­افزار ARC-GIS (شامل 6 کاربری ‏عمده با 4...

[ 8 ] - مطالعه محور شیرازی به عنوان یک مفصل شهری در دسترسی به بخش مرکزی مشهد

یکی ازچالش‌هایپیشرودرکلانشهرهایامروز دسترسی فضاهایشهریاست؛ امروزه شاهد کاهشکیفیت محیطشهریدربافت مرکزی پایتخت معنوی ایران هستیم. حرممطهرحضرترضا(ع)بهعنوانیکمحدودهخاصشهریزائرانومراجعانبسیاری داردو از پتانسیل‌هایانسانیواجتماعیبالاییبرخوردار استومی‌تواندیکفضایشهریمناسب رافراهمکند،ولی به علت مشکلاتناشیازانواعتداخل‌هاسوارهوپیاده؛ نحوهحضوروحرکتزائریندراینمسیرهاو...چهره این خیابان شلوغ و فاقد ویژگی‌های ...

[ 9 ] - تحلیل فضایی قیمت مسکن با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی (مطالعه موردی شهر مشهد)

قیمت اساسی‌ترین متغیر بخش مسکن است که در رفاه اجتماعی و اقتصادی شهر بسیار مهم می‌باشد و عوامل مختلفی بر آن اثر دارند، در این میان عوامل فضایی اهمیت خاصی دارند. لذا در این پژوهش تحلیل توزیع فضایی قیمت مسکن در شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی بررسی شده است. حجم نمونه شامل 1000 مورد از قیمت مسکن ویلایی و آپارتمانی است (628 مورد آپارتمانی و 372 ویلایی)، که از سایت‌ها...

[ 10 ] - کنش ارتباطی زمینه ساز تحقق مشارکت شهروندان در فرایند توسعۀ شهری (مطالعۀ موردی: شهر گرگان)

امروزه تغییر رویکرد به مقولۀ توسعه باعث شده است که مقولات انسانی نظیر مشارکت به عنوان عامل اصلی برای دستیابی به توسعۀ شهرها مطرح گردد. این تحولات ادبیات برنامه‌ریزی شهری در کشورهای در حال توسعه (از جمله ایران) را دچار تحول کرده است، به‌طوری که بیشتر کارشناسان در این کشورها بر لزوم مشارکت در راستای تحقق توسعۀ شهری تأکید دارند. با وجود این تأکید و حتی تغییر ساختار مدیریت شهری در ایران (تشکیل شورا...

[ 11 ] - تحلیل عوامل مؤثر بر پیشبرد فرهنگ مشارکت محلی در برنامه ریزی توسعه گردشگری (مطالعة موردی، منطقة آزاد ماکو)

  در این پژوهش، عوامل مؤثر بر پیشبرد فرهنگ مشارکت محلی در برنامه­ریزی توسعة گردشگری در منطقة آزاد ماکو مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر، از نوع پژوهش­های توصیفی- تحلیلی و کاربردی است، جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش نیز، مردم ساکن در محدودة منطقة آزاد ماکو، به تعداد 183453نفر می باشند که از میان آنها بر اساس فرمول کوکران تعداد نمونه، 383 نفر تعین گردیده است. ابزار گردآوری ...

[ 12 ] - تحلیل توزیع فضایی آژانس¬های مسافرتی در کلانشهر مشهد

آژانس­های مسافرتی از گذشته‏های دور نقش مهمی در توسعه و رونق گردشگری داشته‏اند. در حقیقت به موازات توسعه گردشگری، فعالیت­های مربوط به آژانس­های مسافرتی نیز توسعه پیدا کرده است و بدون اغراق بخش مهمی از توسعه گردشگری ناشی از فعالیت آژانس­های مسافرتی می‏باشد. باتوجه به این جایگاه، در کشور ما تاکنون مطالعات کمی در این خصوص صورت گرفته است. در این میان کلانشهر مشهد به دلیل جایگاه بالای آن در خصوص جذب ...

[ 14 ] - مطالعه تطبیقی سطح پایداری توسعه در مناطق1و2شهرمشهد

دگرگونی در شرایط شهرها و افزایش سریع شهرنشینی و توسعه‌شهری تغییرات اجتناب‌ناپذیری را در شهرها ایجاد کرده است. لذا، تحلیل پایداری و وضعیت شاخص‌های پایداری در سطح نواحی شهری به عنوان رهیافتی جهت دست‌یابی به توسعه‌پایدار شهری همواره یکی از اهداف مدیران شهری بوده است. از این‌رو، هدف این پژوهش تحلیل و سنجش شاخص‌های پایداری در ناحیه1منطقه1 و ناحیه1منطقه2 به عنوان نمونه مطالعاتی می‌باشد. این پژوهش به ...

[ 15 ] - ارزیابی زیست پذیری شهری در کلان‌شهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل

امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ایفا می‌کند. حمل و نقل برای یک جامعه عملگرا لازم است از آنجایی که مردم را قادر می‌سازد به اشتغال، تحصیلات، مواد غذایی، بهداشت و خ...

[ 16 ] - The Analysis of ecological city theory criteria in high-rise buildings of Mashhad metropolitan

As one of the methods of building new cities, high-rise construction has been considered by city managers for maximum use of space and limited resources. This article aims to improve the quality of construction and reduce resource consumption in high-rise buildings in the southwestern part of Mashhad, to clarify the perspective of ecological thinking in the current situation. so, the theory of ...