محمد جواد مهدوی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - سبک‌شناسی مکاتیب سنائی غزنوی، نمایندة نثر دورة گذار
موضوع مقاله، چنانکه از عنوانش بر میآید، سبک شناسی نامههای سنائی است و بر آن است تا از این طریق به دو پرسش اصلی پاسخ دهد: ویژگیهای سبکشناسانة نامه های سنائی، به عنوان یکی از نویسندگان دوران گذار فرهنگی و ادبی، کدام است؟ با عنایت به اینکه برخی محققان در انتساب نامهها به سنائی تردیدهایی وارد کردهاند، آیا میتوان از طریق بررسی وجوه سبکی نامهها و نیز تشابه آنها با سرودههای وی به نتایج روشن...
[ 2 ] - معرفی یک گروه نقشی جدید در نحو زبان فارسی؛ گروه نقشی نکره
عنصر /i:/ که در فارسی به عنوان تکواژ یا واژهبست نکره شناخته میشود در پژوهشهای مختلف ساختواژی و معناشناختی بررسی شدهاست. امّا در تحلیلهای نحوی جایگاه خاصی برای آن درنظر گرفته نمیشود. در دستور زایشی، مقولههای نقشی به عنوان عناصری که جایگاه و ارتباط دستوری میان مقولههای واژگانی را مشخص میکنند مطرح شدهاند. پیشتر گروه اضافه به عنوان یک گروه نقشی در بالای اسم در فارسی مطرح شده است. در این پژ...
[ 3 ] - نقش سنائی در تحول قصیدة فارسی
چنانکه از عنوان برمی‌آید، مسألة اصلی مقاله تعیین نقش سنائی در تاریخ تحول قصیدة فارسی است؛ نقشی که به همان اندازة «تحول در غزل فارسی» مهم است. با وجود تحقیقات پراکنده‌ای که در پیشینة تحقیق بدان‌ها پرداخته-ایم، هنوز جای تحقیقی که این بُعد شخصیت شاعری سنائی را آشکار کند، خالی بود. بدین منظور قصاید او را در دو سطح ساختار صوری (ناظر بر فرم) و نظم گفتمانی (معطوف به محتوا) بررسی کردیم و در مقایسه با س...
[ 4 ] - ارزیابی محتوای دستور در منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان برپایه ی رویکرد دستورآموزشی
این مقاله می‌کوشد با معرفی اصول دستور آموزشی که رویکردی نوین در آموزش دستور به زبان‌دوم‌آموزان بهشمار می‌رود، به ارزیابی محتوای دستور در متنهای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان بپردازد. برای دست‌یابی به این هدف نخست اصول دستور آموزشی معرفی شدهاند. این اصول مبانی نظری پژوهش حاضر بهشمار می‌روند. در ادامه بازبینه‌ای بر پایه‌ی توجه به شکل اجرایی همین اصول طراحی شده است و پس از تأیید رواییِ مح...
[ 5 ] - ساختارهای شرطی گلستان سعدی و کارکردهای بلاغی- معنایی آنها
گلستان سعدی به مثابۀ یکی از امهات متون نثر پارسی، از جنبۀ بلاغی و زبانی، متنی بسیار غنی است. در پژوهش حاضر، انواع ساختارهای شرطی ("اگر" و متعلقات آن) به مثابه ابزارهایی مؤثر در بلاغت و معنا در گلستان سعدی بررسی و تحلیل شده است. مدعای اصلی پژوهش حاضر این است که اولاً گزارههای شرطی کتاب گلستان، از حیث ساختاری دارای تنوع هستند و ثانیاً این گزارهها، نقش مهمی را از لحاظ مع...
[ 6 ] - فهم مسئله‌ی اصلی ادبیات نوجوان بر مبنای رویکرد روان‌شناسی اگزیستانسیال (ارنستو اسپینلی)
در این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش بودیم که آیا روان‌شناسی اگزیستانسیال (به روایت ارنستو اسپینلی) چارچوب مفهومی مناسبی برای فهم مسئله‌ی ادبیات نوجوان و پژوهش در این حوزه ارایه می‌دهد یا نه. بدین منظور، ابتدا مسئله‌ی ادبیات نوجوان را در چارچوب‌های نظری موجود تحلیل کردیم و دیدیم که همه‌ی آنها درنهایت، مسئله‌ی ادبیات نوجوان را نمود نوعی دوراهی و تقابل میان خود و دیگری/جهان می‌دانند. پس ا...
نویسندگان همکار