روح‌انگیز کراچی
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
[ 1 ] - شاعران زن در سفینة تبریز
هدف از نگارش مقالة حاضر، بررسی نسخة خطی منحصربه‌فرد خلاصۀ‌الاشعار بخش 133 سفینة تبریز، گردآوردة ابوالمجد محمّد بن مسعود تبریزی، برای شناخت و حضور زنان شاعر در تاریخ ادبی ایران است. این جُنگ در معرفی رباعی‌سرایان حوزة جغرافیایی شمال غرب ایران و در فاصلة سدة پنجم تا هفتم هجری قمری منبعی ارزشمند است. در این پژوهش، که با رویکردی مقایسه‌ای و از دیدگاهی تاریخی در حوزة ادبیات زنان انجام شد، دو جُنگ نزهۀ...
[ 2 ] - نخستین زنِ مدیحهسرا کیست؟
سنتِ دیرپای ستایشگری از آغاز ادب فارسی وجود داشت و مدیحهسرایی از جنبۀ رفتاری، عملی مردانه تلقی میشد و مردانِ شاعر یکهتاز میدان مدح بودند. در ادبیات زنان، بهندرت زنی شاعر در این حوزه دست به تجربه زده است. نخستین زنِ شاعری که شعری ستایشی در کارنامۀ خود دارد و برای نخستینبار ترکیببند سروده، زن بینامی است که شعرش در کتابی تاریخی ثبت شده است. او دخترِ حسامالدّینِ سالار مدیحهسرایی است که در آغازِ ...
[ 3 ] - تأملی بر جایگاه زن در اندیشة مولوی از منظر جامعهشناسی ادبیات
موضوع این مقاله حضور زنان در حکایت‌‌های مثنوی است که از منظر جامعهشناسی ادبیات و در دو بخش بررسی شده است. نخست، بازتاب مسائل اجتماعی ـ فرهنگی در مثنوی و دوم، تأثیر مثنوی و تفکر مولوی در جایگاه زن. در تبیین این مسئله سه عامل تأثیرگذارِ شامل ساختار اجتماعی، سنت ِفرهنگی جامعه، و شخصیت خالق اثر در شکل‌‌گیری حکایت‌‌های مثنوی بررسی شد تا به دو پرسش پاسخ داده شود: ۱. آیا زن در مثنوی شخصیتی نمادین است ...
[ 4 ] - چگونگی تأثیر جنسیت بر ادبیات
بحث دربارة ادبیات زنانه و مردانه، مخالفان و موافقانی دارد. مخالفان به فراجنسیتی‌بودن ادبیات تأکید می‌کنند و نظریه‌پردازان فمنیست و موافقان با پژوهش از زاویه‌های مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که ادبیات زنانه و مردانه تفاوت دارد. به منظور یافتن پاسخ این پرسش که آیا جنسیت بر ادبیات تأثیرگذار است، کوشش شد موضوع بحث‌شده با رویکردهای مختلف زیست‌شناختی، روان‌شناختی، جامعه‌شناختی، زبان‌شناختی و ادبیات ب...
نویسندگان همکار