طیبه فدوی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبات و زبان‌های خارجه، دانشگاه کردستان، ایران
[ 1 ] - تأثیرپذیری سنایی غزنوی از ادبیات عربی (با‌تکیه‌بر دوره‌های اموی، عباسی و اندلس)
سنایی غزنوی از شاعران بزرگ و برجستۀ قرن پنجم و ششم هجری است. وی در زمانه‌ای می‌زیست که فرهنگ و ادبیات عرب بر همۀ مناطق تحت تصرف مسلمانان، حاکمیت داشته است. به نظر می‌رسد دو عامل اساسی، علّت تأثیر فرهنگ و شعر عربی بر شعر شاعران قرن پنجم بوده است: الف) آمیزش روزافزون زبان فارسی با واژه‌ها و ترکیب‌های عربی؛ ب) اشتیاق و گرایش درونی شاعران به فرهنگ عربی. سنایی در بیشتر قصیده‌های خود از واژه‌ها، ترکیب...
[ 2 ] - بینامتنیت قرآنی در شاهنامه فردوسی
استفاده از مفاهیم و تعلیمات قرآنی یکی از شیوه‌هایی است که از دیر باز شاعران و نویسندگان پارسی زبان برای اعتبار بخشیدن و غنای سخن خویش از آن بهره برده‌اند. حکیم ابوالقاسم فردوسی یکی از بزرگترین شعرای ایران در قرن چهارم هجری است که از مفاخر ایران و جهان به شمار می‌آید. اثر گران‌سنگ او شاهنامه از دیرباز مورد توجه نویسندگان و منتقدین قرار گرفته است. با توجه به هدف والای حکیم توس مبنی بر پا‌سداشت ز...
[ 3 ] - تجلّی قرآن کریم در شعر نسیمی شیروانی
قرآن کریم، سرچشمه‌ی علم، معرفت و برنامه‌ی زندگی سعادتمندانه‌ی انسان‌ها‌ست و هر کس حسب توانمندی خویش از آن بهره می‌گیرد. شاعران نیز به فراخور ذوق خویش و در جهت مقبول ساختن بیشتر شعر خویش در کلام خود از این منبع لایزال بهره برده‌اند. ورود قرآن کریم به زبان فارسی سبب غنای آن و افزایش دامنه مفردات و مضامین شعری شده و اسلوب شعر فارسی را سهل و ساده ساخته است. نسیمی شیروانی- شاعر دوره تیموری- به واسط...
[ 4 ] - جلوه های ادب پایداری در شعر نسیم شمال با تکیه بر دیوان «باغ بهشت»
ادبیّات پایداری انعکاسدهندۀ پایمردی و دلاورمردیهای یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیّات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در مییابیم که این نوع ادبی نزد آنها از جایگاه ویژهای برخوردار است. نسیم شمال، شاعر دورۀ مشروطه، با شعر خویش به دفاع از ملّت خود در برابر بیگانگان و ظلم و ستم داخلی پرداخته است. وی علاقۀ فراوانی به وطن خویش داشته و گاه آن را یوسفِ اسیر در...
[ 5 ] - مفهوم مرگ اختیاری از دیدگاه سنایی و عطار
مرگ از موضوعاتی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول داشته است. در عرفان، به غیر از مرگ اجباری که همان قانون طبیعی و الهی است، به نوع خاصّی از مرگ اشاره شده است که آن را مرگ اختیاری یا تولّد دوم می نامند. مراد از مرگ اختیاری، زدودن حالات و صفات ناپسند و آراستن روح به اخلاق و صفات الهی است ؛ بنابراین مرگ اختیاری، نوعی خودسازی روحی است. در این مقاله، ابتدا مرگ اجباری به عنوان لازمۀ عالم وجود مطرح ...
نویسندگان همکار