علیرضا آرش پور

استادیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان

[ 1 ] - ظرفیت های نظم کنونی حقوق بین‌الملل در شناسایی مفهوم ژنوسید فرهنگی

مفهوم یا نظریه ژنوسید فرهنگی که به تعبیری عبارت از امحای عمدی یادمان­ها، هویت یا فرهنگ یک گروه، بدون حذف فیزیکی آن گروه است، هرچند در ماده 3 پیش­نویس کنوانسیون ژنوسید آمده بود، در متن نهایی به‌کلی حذف شد و انواع ژنوسید، به کشتن گروه­های ملی، قومی، نژادی و مذهبی محدود شد. سایر اسناد بین­المللی الزام­آور و همچنین تا حدودی رویه‌قضایی بین­المللی نیز تا کنون از پذیرش این مفهوم، سر باز زده­اند. باوجو...

[ 2 ] - راهکارهای حمایتی حقوق بین‌الملل عرفی از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه

حقوق بین‌الملل موضوعه نظر به وضعیت پر مخاطره­ی اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه، دست به تدوین و اتخاذ قواعد و مقرراتی در باب حمایت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه زده است، اما ثابت شده است که مقررات موضوعه حقوق بین‌الملل در این خصوص کارا نبوده‌اند. پس سؤال این است که به دلیل عدم کفایت مقررات قراردادی، آیا قواعد عرفی در حقوق بین‌الملل عرفی می‌تواند این نقیصه را جبران کند؟ مقاله­ی حاضر که بر پا...

[ 3 ] - حکمرانی مطلوب؛ سازوکار ایجاد توانمندی در تحقق توسعه

شاخص های حکمرانی مطلوب با توسعه در ابعاد مختلف، به ویژه توسعه اقتصادی، ارتباط مثبت و معناداری دارد. یکی از دلایل رشد منفی اقتصادی در چند سال گذشته، کم توجهی به شاخص های حکمرانی مطلوب بوده است. شاخص های متعددی را در این زمینه می توان احصاء و مورد ارزیابی قرار داد. شاخص های شش گانه ارائه شده توسط نهادهای بین المللی برنامه توسعه سازمان ملل متحد و بانک جهانی عبارتند از: حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبا...

[ 4 ] - ارتباط اصل حق تعیین سرنوشت با تجزیه‌طلبی و خودمختاری

اصل حق تعیین سرنوشت به‌عنوان یک حق بشری پایه و اساس سایر حقوق بشری را تشکیل می‌دهد که به‌موجب آن همة افراد و گروه‌های اجتماعی صرف‌نظر از قومیت، نژاد، جنس و مذهب می‌توانند امور خویش را در زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در دست گیرند. این حق یک حق بشری فردی است که تک تک افراد یک ملت از آن برخوردارند و شاید به همین علت است که در منشور ملل متحد در کنار ضرورت رعایت و احترام به حقوق ...

[ 5 ] - پدیده جنگجویان خارجی از منظر حقوق بین الملل

موضوع جنگجویان خارجی هرچند از منظر تاریخی موضوع جدیدی محسوب نمی شود اما در ادبیات حقوق بین الملل موضوعی است که به تازگی و بنا به ضرورت ها بدان توجه نشان داده شده است. وجه ممیزه جنگجوی خارجی و مزدور بر اساس تعاریفی که از آنها به دست آمد در تفاوت انگیزه ها است. مزدور با انگیزه مادی که می تواند پول یا بهره مندی از امتیازات مادی و مانند آن باشد اما انگیزه جنگجویان خارجی انگیزه ایدئولوژی، دینی و یا ...

[ 6 ] - تقابل حق بر حریم خصوصی با ضرورت مبارزه با تروریسم در نظام حقوق بشر شورای اروپا؛ با تأکید بر بحران فعلی اروپا

ضرورت مقابله با تروریسم بر کسی پوشیده نیست و همواره دولت­ها از حداکثر توان خود به‌منظور مبارزه با این پدیده استفاده می­کنند. اقدامات ضد تروریستی بر مبنای منافع عام جامعه انجام می­شود و در این راه، گاه حقوق بشر افراد دچار مداخله­ها و تعرض­هایی می‌شود. به‌عنوان مثال، به قصد مقابله و پیشگیری از حملات تروریستی حریم خصوصی شهروندان نقض می­شود. از آنجایی که قاره اروپا مدتی است دچار بحران مهاجرت بی...

[ 7 ] - قاعدۀ عرفی مصونیت سران دولت‌ها: ارزیابی مادۀ 27 اساسنامۀ دیوان کیفری بین‌المللی در پرتو قضیۀ سودان

مادۀ 27 اساسنامۀ رم مصونیت سران دولت‌ها را رافع مسئولیت کیفری آنها در خصوص جنایات تحت صلاحیت دیوان نمی‌داند. این امر در خصوص دولت‌های عضو اساسنامه کاملاً صادق است؛ چه آنکه آنان با پذیرش عضویت در دیوان تلویحاً از مصونیت سران دولت خود در صورت ارتکاب جنایات تحت صلاحیت دیوان اعراض کرده‌اند. مشکل جایی است که براساس ارجاع شورای امنیت وضعیت یک کشور غیرعضو به دیوان ارجاع شود. در این صورت برخی از اصول حقو...

[ 8 ] - تبیین و تفسیر رفتار ملی گات در پرتو رویه رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

تعهد رفتار ملی یکی از مهمترین اصول موافقت نامه های مختلف سازمان جهانی تجارت از جمله موافقت نامه گات می باشد. با وجود این پیچیدگی های حاکم بر انعقاد موافقت نامه های بین المللی باعث شده است تا این تعهد در ماده 3 گات به صورت کلی مورد تدوین قرار گیرد. فقدان تعریف و توضیح اصطلاحات و مفاهیمی مانند«کالای مشابه» و «کالای مستقیماً رقیب یا قابل جانشینی» در کنار تنوع موضوعات اشاره شده در بندهای مختلف، به ا...

[ 9 ] - تحلیل تطبیقی ساختار و ماهیت حقوقی قرارداد تسهیلات مشارکتی در حقوق تجارت بین‌الملل و حقوق ایران

قرارداد نوین تسهیلات مشارکتی به‌عنوان سازوکاری جمعی در تأمین مالی فعالیت‌های تجاری کلان شناخته می‌شود که در آن تمامی شرکا، طرف قرارداد وام نیستند بلکه بانک یا موسسه اعتباری اصلی، قرارداد وام را به صورت دوجانبه با وام‌گیرنده به‌تنهایی منعقد کرده و خود متعهد به تأمین کل مبلغ مورد نیاز وام‌گیرنده می‌شود. قرارداد مذکور، ترکیبی از قراردادهای مختلف اعم از وام...